Acıkmadan Susamadan Oruç Tutmak: Sahurda Yapılan Hatalar

Yazar Eyyüb YılmazAile Hekimi • 3 Mayıs 2019 • Yorumlar:

Günlerin çok uzun ve bir o kadar sıcak olduğu Ramazan ayına yeniden hoşgeldin diyoruz.

Hepimiz isteriz ki her Ramazan ayından çıktığımızda hayatımıza yeni bir tecrübe, yeni bir farkındalık kazandırmış olarak uğurlayalım.

Yıllardır deneyimlemiş olduğum harika bir tespitimi paylaşacağım, bu bilgilerin ramazan sonrasında da hayatınızda beslenmenizi yeniden gözden geçirmenize neden olacağını bildiğim için çok heyecanlıyım.  

Ramazan ayında doğru bilinen yanlışlardan dolayı gereksiz yere ibadetimizi eziyete  çeviriyoruz

Acıkmamak için çok yemeli düşüncesi nasıl bir hatadır?

Gün boyu tok kalabilmek için sahurda bol ekmek ,pilav, makarna, peynir tüketiriz  mevcut yemek kültürümüz böyle gelmiş ama bu ramazandan sonra değişecek, çünkü basit bir kaç değişiklikle yepyeni bir deneyimin vereceği  rahatlığı hemen fark edeceksiniz bundan böyle tüm ramazanlarınız daha rahat olacağından emin olabilirsiniz.

Çözüm ne?

Ne kadar çok yerseniz yeyin  açlığınızı en fazla 1-2 saat erteleyebileceksiniz, ama açlık hissinizi 2-3 kat daha derinleştirmiş olacaksınız, üstelik hissedeceğiniz susuzluk günün ilk saatlerinden itibaren başlayacak. çok daha derinleştirdiğiniz gibi açlık şiddetinizi artırmış olacaksınız.

Neden?

Çünkü fazla yenen her lokmanın sindirilmesi için gerekli olan suyun miktarından haberimiz yok, örneğin 100 gr protein içeren  bir gıdanın midede sindirimi için kandan çekilen sıvı miktarı 200 cc den fazladır. Bağırsaklardan safradan da salınan sıvılar ile 300 cc sıvı kandan bağırsak sistemine geçti, sonraki basamak kanda oluşacak atıklarının temizlenmesi için de 500 cc suya ihtiyaç olacak,  bu hesabı yapmadığımız için özellikle peynir,  sucuk, salam gibi yoğun protein içeren bir sahur yaptığımız takdirde sabah ağzınız diliniz kuru uyanırsınız. En zor orucu bu kişiler tutar bol sevaplı mı yoksa bedene eziyet mi Allah bilir.

Sahurda tüketilen peynir, karpuz ,ekmek üçlüsü en  masum ve en çok rağbet gören hafif sahur olarak düşünülür, biraz dikkatle baktığınızda ne göreceğiz bir bakalım. 

Tuzlu peynir  su tutucu özelliği nedeni ile su ihtiyacınızı doğal olarak artıracaktır. Peynir yoğun protein içerir, bu nedenle sindirimin 4-8. Saatlerinde açığa çıkacak olan ürik asidin temizliği için bol su kullanılacak, 100 gr proteinden dolayı oluşacak ürik asidin temizliği için kullanılacak olan su miktarı yaklaşık 500 ml olacaktır. Bu suyu içemediğiniz için susuzluğunuz bir kat daha derinleşmiş olacaktır.

Gelelim tatlı karpuz güçlü bir idrar söktürücü etkisi ile bedeninizde zorlu bir idrar çıkışı oluşturarak kısıtlı su kaynaklarınızı tüketeceğinden sizi gerçekten çok zor bir gün beklemiş olur.- 

2. Doğru bilinen  yanlış: Susamamak için bol bol su içmek ayrı bir sorunla sizi karşılaştırır. Susamamak için içtiğiniz fazla suyun size hiçbir faydası olmayacağı gibi bir çok zararı olur, nasıl?

Suyun fazlası vücutta tutulamaz en geç 3 saat içinde vücuttan atılır, gerçek su ihtiyacımızın zamanı olan 7-8 satte bedeninizde yeterli su bulamazsınız. 

Gelelim İçilen fazla suya, ilk sorun midenin yeterli asitlik düzeyine ulaşmasına engel olur, buna bağlı sağlıklı bir sindirim olmaz, bunu nasıl anlarsınız?  Yediklerinizi sindirememenin sonucunda, gazlı bir bağırsakla gününüzü geçirirsiniz, sabah uyandığınızda ağır ağız kokusu ile uyananların hatalarından biri budur. 

Aşırı tatlı olan her gıdanın sindiriminin nihayetinde tüketilen şeker miktarının 10-15 katı kadar su kullanılarak metabolize olabilir, kanda yükselen şekerin düzenlenmesi için bu suya ihtiyaç duyulur. 

Ayrıca bu şekerin enerjiye dönüştürülmesi aşamasında yeniden suya ihtiyaç olacaktır. Reçel, pekmez, helva gibi tatlılar kan şekerini hızlı yükselteceğinden insulin salınımına neden olur, bu nedenle en erken acıktıran gıda hamur ve şekerli ürünlerdir.

Bu kurallara göre sahurda uzak durulması gereken gıdalar.

Reçel, helva, pekmez, kaşar ve peynir çeşitleri. Salam, sosis, sucuk , her türlü ekmek, makarna, börek.

SAHURDA DOĞRU TERCİHLER

Yüce Allah gıdalara farklı özellikler vermiştir. 

Sindirildikçe vücuda su veren gıdalar ve sindirildikçe vücuttan su çeken gıdalar.Yazımın başında sindirimin  her aşamasında bedenimizde suyun nasıl kullanıldığını paylaşmıştım bunun anlaşıldığını düşünüyorum.

Şimdi de sindirimin her aşamasında bedenimize su veren gıdalardan bahsetmek istiyorum. 

Örneğin havuç ve kıvırcık, tereyağlı yumurta, semiz otlu yogurt ,cacık, salatalık, yoğurtlu su kabağı, avokado, mor pancar yediğinizi düşünelim,Bu ürünlerin sindirilmesi için nerede ise çok ama çok az su harcanır ki bu nedenle kanınızdan su çekilmediği gibi, sahurdan sabaha kadar geçen zaman diliminde kanınıza yavaş yavaş akan sudan dolayı sabahın ilk saatlerinde hiçbir susuzluk duymadan güne başlarsınız, günün ilerleyen saatleri içinde taze kıvırcık ve havucun suyu bağırsaklardan emilmeye devam edeceği için açlığın 6-7. Saatinde bile sanki bir çeşmeden su içiyormuş gibi rahat olduğunuzu fark edeceksiniz.

Tereyağlı 1-2 yumurtanın yenmesini öneririm yanlızca sarısı rafadan olmalıdır, yumurtanın  sindirimi  için bir bardak su yeterlidir, tereyağının metabolizma atığı et gibi fazla su istemeyeceği için gün içinde su maliyetiniz fazla olmaz. 

Derin susuzluk hissi yaşamazsınız.Ayrıca bilinmeyen bir ayrıntıyı paylaşmak istiyorum, 

YAĞLAR BEDENİMİZİN SU KAYBINI AZALTAN GIDALARDIR.

Bu etkiyi nasıl yapar? 

Yağlar sindirilirken azda olsa su açığa çıkar, ayrıca yağların terlemeyi azaltıcı etkiside hesaba katılmalı, ve yağların sahurda tercih edilmesi için bir diğer sebebimize gelince  yağların yıkım ürünlerinin temizlenmesi için ihtiyaç duyulan su et, süt, peynire göre son derece azdır. 

Ve yağları tercih etmemiz için çok önemli bir neden daha yağlar  sindirim için bol miktarda suya ihtiyaç duyar, yani ne kadar yağlı yemek yenilirse o kadar çok su tutabilirsiniz demektir, ama tüm bu güzelliklerine rağmen yağlarla ilgili önemli bir sorun var,

Yağlar damarlarda oksidatif etkiler yapabilme potansiyeline sahiptir, yani halk tabiri ile damarları yakar, o zaman ne yapmalı, bunun çözümü yağların yanında güçlü antioksidanlar tüketilmeli, aksi halde susuzluk çekmezsiniz ama yaşlanma ve damar sorunlarınızı artırırsınız, 

O zaman güçlü antioksidanlardan neyi kast ediyorum?

En güçlü antioksidanlar bildiğimiz yeşil sebzeler, mor sebzelerdir.

Yani sahurda da olsa kaliteli salatalar hazırlayınız, salatalarınızda bol zeytin yağı ceviz,badem fındık ile zenginleştiriniz

Yanlış anlaşılmamak için baştan belirtmem gerekiyor, benim kast ettiğim yağlar sadece işlenmemiş, rafine edilmemiş yağlardır, sade tereyağı, soğuk sıkım zeytinyağı, Hindistan cevizi vb. yağlardır.

Açlığın süresini kısaltan yani hızlı acıkmanın en sık nedeni glisemik indeksi yüksek tüm gıdalardır. Yani hamur ve şekerdir, bu ürünlerden  ne kadar yemişseniz o kadar açlığı derinlemesine hissedeceğinizi garanti edersiniz.

Bu bilgilerin size çok rahat bir Ramazan geçirmenize yarayacağını ümit ediyorum.Vücudun su kaynaklarını tüketenlerin başında ekmek gelir , bu nedenle sahurda ekmek yememeniz çok önemli.

VÜCUDA SU VEREN GIDALARI LİSTELEMEK GEREKİRSE

Tüm yağlı besinler ;Geceden suda bekletilmiş Kavrulmamış badem, ceviz, fıstık, fındık.Tereyağı, Zeytin yağı, hindistan cevizi.

Tüm sebzeler; semiz otu, roka, salatalık, tere, lahana, mor kıvırcık, özellikle havuç hem tok tutar hem de ekmek yerine kullanılabilir.

ÖRNEK SAHUR MENÜLERİ

1-) Semizotlu bir cacık, havuç, tereyağında yumurta, 3-5 adet suda bekletilmiş ceviz 

2-) Semizotu salatası içinde geceden ıslatılmış ceviz veya badem, teryağında menemen (domatesi az bol al biberli). Ekmeksiz yemenizi öneririm.

3-) Tarhana çorbası(yoğun olmamalı suyu bol olmalı) yanında bol bol az tuzlu yeşil zeytin, havuç. 

4-)Mor havuç , şalgam salatası , avokado karıştırın içine muhakkak ıslatılmış 3-5 ceviz veya bir avuç badem

5-)Hindistan cevizi tek başına harika bir sahurdur kesinlikle deneyin.

 6-)Bol domates, al biber , yeşil biber ,tereyağı ile hazırlanmış pirinç pilavı şaşırtıcı bir şekilde sizi tok tutar ve susatmaz. 

7-)Sahurda et veya ciğer yemek isteyenler muhakkak bol salata ile yemeli 

8-)Mevsim meyvelerinden oluşan sofralar hazırlayın, yanına biraz suda bekletilmiş kuruyemişler ile tüketin.

Ramazan açlık ve susuzluk yaşamayacağınız için sevabınız biraz düşük oldu diye düşüneceksiniz, unutmayın ki dinimiz kolaylık dinidir bedeninize eziyet etmeniz için oruç tutmuyorsunuz, Nimetin sahibini hatırlamak için oruç tutuyoruz.

Oruçlunun uykusu da ibadettir ifadesi hasta ve yaşlılar için oruca teşvik olsun, siz ramazanınızı dinç ve zinde geçiriniz.

Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır, tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.

Yazar

Eyyüb Yılmaz Aile Hekimliği, Kupa Terapi (Hacamat) Uzm. Dr.

Randevu al Profili görüntüleyin

Yorumlar: (0)