ARTRİT YA DA ROMATİZMA
Yazar Hakan Erdem • Romatolog • 4 Nisan 2017 • Yorumlar:
"Eklem veya oynak dediğimiz yapılar, kemikler arasındaki bağlantıyı sağlayan ve
birçok canlının özellikle hareket olmak üzere bir çok fonksiyonunda etkili olan yapılardır.
İnsan için eklem oldukça önemlidir. İnsanlarda yürümek, koşmak, yemek yemek, tutmak,
kavramak, nefes almak ve hatta ayakta durmak dahil fonksiyonlarımızı eklemlerin yardımıyla
yapabiliriz. Her organ veya doku gibi eklemlerin de hastalıkları vardır. Eklemlerin hastalık hali
kısaca 'artrit' olarak tanımlanır. Artrit bir çok hastalıkta ortaya çıkan bir sonuçtur. Aslında
artriti halk arasında romatizma olarak tanımlanan hastalık veya durum olarak da ifade
edebiliriz.
Birçok kaynakta da belirtildiği gibi 100'den fazla hastalıkta artrit meydana gelebilir.
Artrit her yaşta, cinsiyette ve ırkta görülür.Artrit genel olarak eklemde şişlik, ağrı, kızarıklık
ve hareket kaybı gibi iltihabın temel unsurlarını barındırır. Artrit yapan hastalıklara göre bu
özelliklerin hepsi veya bir kısmı hastalarda görülebilir. Artrit kısa süreli veya uzun süreli
olması sonucunda hastalarda hareket kaybı, yapısal bozukluklar ve sakatlıklar ortaya çıkabilir.
En önemlisi ise artrite böbrek, kalp gibi önemli organlardaki iltihapların eşlik etmesidir. Bu
organlardaki bozukluklar isekalıcı fonksiyon kaybı hatta ölümle sonuçlanabilir.
Artritler temel olarak dejeneratif, iltiablı, enfeksiyon ve metabolik olarak dörde
ayrılır. Halk arasında kireçlenme olarak ifade edilen osteoartrit en sık görülen artrit türüdür.
Osteoartrit dejeneratif bir artrit olup genel olaraka ağrı ve hareket kısıtlılğı ön planda olup,
yıllar içinde fonksiyon kaybı ve sakatlığa neden olabilir.
İltihablı artritler ise insandaki savunma sisteminde meydana gelen bozuklukları
sonucu eklemlerde iltihap ortaya çıkmasıdır. Bu artrit türünde eklemdışında diğer organlarda
da tutulum olabilir. En çok bilinen ilthaplı artrit tipleri romatoid artrit, spondilartrit ve
psöriyatik artrit gibi hastalıklardır. Bu hastalıklar ilaç ve ilaç dışı uygulamalarla kontrol altına
alınabilir ve tedavi edilebilir. Bu hastalıklar için birçok ilaç uygulaması mevcuttur.
İnfeksiyona bağlı artritler ise mantar, bakteri veya virüs gibi mikroorganizmaların
eklem girerek hastalık oluşturma durumudur. Diğer enfeksiyonlarda olduğu gibi antibiyotik
ve gerekirse cerrahi müdahalerle tedavi edilebilir. Son grup ise ürik asit yüksekliğinin neden
olduğu gut gibi metabolik artritlerdir. Eklemlerde biriken yapılar iltihabı tetikliyerek ataklar
şeklinde artrite neden olur.
Temel olarak eklemlerde ağrı, şişlik, kızarıklık, ısı artışı veya hareket kısıtlılığı gibi
bulgulardan bir veya birkaçı varsa artrit mutlaka düşünülmelidir. Bu bulgulara ek olarak
sabahları veya uzun süre hareketsiz kalındığında eklemlerde tutukluk veya ağrı
belirginleşmesi oluyorsa iltihaplı artritler özellikle akla getirilmelidir.
Sonuç olarak; artrit önemli bir durum olup, birçok hastalığın en önemli bulgusudur.
Bu hastalara tanı konularak tedavi edilmesi hastalarda mevcut olan ağrı ve hareket
kısıtlılığının düzetilmesinin yanısıra eklemlerde veya organlardaki fonksiyon kaybı veya
sakatlık gibi durumlardan korunmasını sağlayacaktır. Bu nedenle artriti olan hastaların
mutlaka bir romatoloğa baş vurması gereklidir."