Aşk Nedir?
Yazar Sümeyye Akpınar • Psikolog • 30 Nisan 2021 • Yorumlar:
Peki sizce aşk nedir? Aşkın kesin sınırlarla çizili bir tanımını yapmamız mümkün değildir. Herkesin kendine ait bir aşk tanımı ve aşka yüklediği anlamlar vardır. Peki nasıl aşık oluruz? Aşık olunca beynimizde neler değişir? Bu yazımda sizlerle aşk psikolojisini inceleyeceğiz.
Yapılan araştırmalara göre aşık olmamızı etkileyen üç temel ilke vardır. Bunlar duygusal yakınlık, benzerlik ve fiziksel yakınlık ilkeleridir.
Biriyle aranızdaki duygusal yakınlığın boyutu ve o kişiyi ne kadar zamandır tanıdığınız, bu kişiyle ilişki yaşayıp yaşamayacağınızı belirleyen bir faktördür. Benzerlik de bir ilişkinin başlayıp başlayamayacağını belirleyen, önemli bir unsurdur. Yapılan bilimsel çalışmalar, kişilerin sağlıklı bir ilişki yürütebilmelerinin birbirleriyle ortak paydada buluşabildikleri derecede mümkün olabildiğini gösteriyor. Partnerinizin fiziksel olarak ne kadar yakınında olursanız, onunla romantik bir ilişkiye başlama ihtimaliniz de o kadar artıyor.
Aşık olmak beynimizde dopamin, adrenalin ve norepinefrin gibi kimyasalların düzeyini arttırırken, beyindeki serotonin düzeyini de düşürüyor. En basit tanımlarıyla, dopamin mutluluk sağlarken, adrenalin ve norepinefrin de kesintisiz enerji, hız ve kalbin durmaksızın atmasını sağlıyor. Beynin ödül ve zevkten sorumlu alanı bazal ganglia çok fazla çalışıyor ve mutlu hissetmemize katkı sağlıyor. Aşık olduğumuzda bu alanlardaki kan akışı inanılmaz derecede hızlanıyor. Aynı alanlar, obsesif kompulsif davranışlardan da sorumlu yani buda takıntılı biçimde aşık olduğumuz kişiye odaklanmamızı sağlıyor
Aşık bireylerde yapılan beyin görüntülemelerde beynin akıl yürütme, planlama, muhakeme etme, mantıklı karar vermeden sorumlu frontal lob ciddi oranda baskılanıyor. Kişi ne kadar aşıksa, odaklanabilme becerisi de o kadar düşük oluyor. Aslında bu olağan bir sonuç; çünkü beynin kognitif kapasitesinin büyük bölümü aşık olunan kişiyi düşünmekle meşgul. Dolayısıyla, bilişsel kontrol oldukça düşüyor.
Aşık beyinde korku, öfke gibi şiddetli duygulardan sorumlu amigdala bölgesi de baskılanıyor. özellikle korku duygusunun aşıklarda devre dışı kalmasının sebebi bu bölgenin baskılanması, yani aşk bizi daha cesur hale getiriyor.