Astımla İlgili Sık Sorulan Sorular ve Cevapları

1)Astım nedir?

Astım, havayollarının iltihabi bir hastalığıdır, havayollarında hassasiyet ve daralma nedeniyle hastalarda kuru öksürükler, hırıltı, göğüste sıkışma ve nefes daralmaları olabilir. Astımın tek belirtisi uzun süren öksürük olabilir, her zaman nefes darlığı eşlik etmeyebilir.

Genellikle nöbetler halinde gelen:

• Nefes darlığı

• Göğüste sıkışma hissi

• Hırıltı (hışıltı, ıslık sesi)

• Öksürük

yakınmaları vardır

2) Bronşitle ASTIM arasında ne fark vardır? Aynı hastalıklar mıdır?

Bronşit ;Solunum yollarının virüs veya bakterilerle enfekte olmasıyla ortaya çıkan bir alt solunum yolu enfeksiyonudur. Bronşlar iltihaplanır, öksürük ve balgam olur. Ama astım mikrobik olmayan bir solunum yolu hastalığıdır. Belirtileri benzer ama astım kalıcıdır ve daha uzun süre tedavi gerektirir.

3) Astım kalıtsal mıdır? 

Ailede astımı olan anne ya da baba varsa çocuklarda görülme olasılığı artar. Kalıtsal özellikleri vardır. Allerjinin kalıtsal özelliği vardır.

4)Astım teşhisi nasıl konulur?

Öncelikle hastanın öyküsü tanı koymak için çok önemlidir. 

İkinci olarak fizik muayene, daha sonra solunum fonksiyon testleri ve  alerjik deri testleri yapılmalıdır. Solunum fonksiyon testlerinin astım tanısında önemi büyüktür. 

Bazen hastanın muayenesi ve solunum testi normal olsa da, öyküsüne dayanarak astım tanısıyla tedavi verdiğimiz hastalar da olur. Akciğer grafisinin astım tanısında yeri yoktur, fakat başka bir akciğer sorunu olup olmadığını anlamak için çekilir.

5) Astım bulaşıcı mıdır?

Astım bulaşıcı bir hastalık değildir.

6) 3 yıldır toz ilaç kullanıyorum, geçen hafta doktorumu değiştirdim. Yeni doktorum bana Sprey İlaç verdi. Daha önce kullandığım Nefes Yoluyla Alınan Toz Şeklindeki İlaç ile Sprey İlaç arasında ne fark vardır?

Cevap: sprey yada toz (discus, inhaler , inhaler kapsül) şeklinde olan ilaçların içerik maddeleri hemen hemen aynıdır. Tedavi açısından fark yok. Fakat hasta hangi türü daha rahat kullanıyorsa onunla devam ediyoruz. 

7 )Astımın mevsimlerle ilişkisi var mı?

Polenlere alleri varsa ilkbahar ve sonbaharda şikayetler artabilir. Genel olarak kış mevsiminde enfeksiyonların artması ve hava kirliliğinin artması nedeniyle astımlıların şikayetlerinde artış olması normaldir. Geenlde hastalar yaz aylarında daha iyidirler. 

8 ) Astım kalıcımıdır, yoksa tedavi ile yok olması mümkün müdür?

Tedavisi mümkündür, bazen hastanın şikayeti kalmaz ve ilaçları kesilebilir. Yıllarca sorun yaşamayabilir. Ama hastalık vardır ve tekrar şikayetlerin ne zaman çıkacağı belli olmaz. 

9) Her astımlı hasta nebulizatör kullanmalı mıdır?

Nebülizatör, plastik ampul içindeki  sıvı ilaçların içine konup hastaya verildiği aletlerdir. Sadece kriz döneminde veya ağır astımlı hastalarda inhaler ilaçlar yetmediğinde kullanılabilir. Her astımlının nebül kullanmasına gerek yoktur. 

10) Astım geçer mi? Ben bu hastalığı hiç atlatamam mı? 

Astım tanısı kesinse tamamen yok olması beklenmez. İlacın kesilebileceği zamanlar olabilir, ama zaman içerisinde herhangi bir nedenden dolayı şikayetlerin tekrar ortaya çıkacağı bilinmelidir. Yani ilaçların kesildiği dönemler olsa da , tekrar çıkabileceği unutulmamalıdır. İlaçlar doktor kontrolünde kesilmelidir. 

11) Rahatlayınca ilacımı kesebilir miyim?

 Ağır astım hastası değilseniz doktorunuz ilacınızın dozunu azaltarak kesebilir. Ama asla kendi kendinize ilacı kesmeyin. Yüksek doz ilaç alırken kesmek doğru değildir, ilaç dozu azaltılarak , basamaklı iniş yaparak azaltılabilir veya kesilebilir. 

12) Kullandığım ilaçların ne gibi yan etkisi var? Bana zararı olur mu? 

Astım için kullanılan inhaler, sprey ilaçların en sık görülen yan etkisi ağızda pamukçuk yapma ve seste çatallanma, hafif ses kısıklığıdır. Ama ilacı kullandıktan sonra ağız 2-3 kez suyla çalkalanır ve gargara yapılırsa bu yan etkiler de olmaz. Bunları yaptığınız halde bu yan etkiler oluyorsa doktorunuza başvurun, ilaç değiştirilebilir. 

13) İlaçları düzenli kullandığım halde şikayetlerim geçmiyor, ne yapmalıyım? 

Bazı hastalarımız ilacı doğru kullanmadığı için bir türlü düzelmezler. Bu hastalarımızın ilaçlarını yanına alıp doktoruna başvurmasını öneririm. İlacı nasıl kullandığını göstermesini isteriz, azımsanmayacak kadar hastamızın yanlış kullandığını görmekteyiz. Ayrıca önerdiğimiz dozda almayan ve rahatlayınca hemen ilacı kestiği için atakla gelen hasta sayısı da az değil. 

14) Hamile kalırsam ilaçları bırakmalı mıyım? 

Hamile kalırsanız astım ilaçlarını bırakmamalısınız. Hekiminiz ile birlikte hastalığınızın ağırlığına göre tedaviniz yeniden düzenlenmelidir. Hangi ilacı nasıl dozda alacağınızı hekiminize bırakın. Eğer ilacı keserseniz astım atağına girebilirsiniz, bu da bebeğe zarar verebilir.

ASTIMLI HASTALARIN SIK SORDUKLARI SORULAR NELERDİR?

1-Astımlı hasta kaplıcalara gidebilir mi?

Genel olarak kaplıcalara gidilmesinde bir sakınca yoktur. Ancak kaplıca ortamındaki sıcak ve buharlı hava astımlıları rahatsız edebilir.

Duyarlı kişilerde aşırı nem ortamında coğalan küfler astım belirtilerini arttırabilir.

2-Hangi yiyecekleri yememeliyim?

Astımlı hastalar için özel bir diyet yoktur. Besin allerjisi tanınız yoksa yiyeceklerde secici davranmanıza gerek yoktur. Reflünüz varsa astımı tetikleyebileceği için, reflüyü arttıracak gıdalardan uzak durmak gerekir. 

3-Her yıl grip aşısı olmalı mıyım?

65 yaş uzerinde her yıl grip aşısı olunması kılavuzlarda yer almaktadır. Daha genç hastalarda grip olma olasılığını azalttığı ancak, astım atak sıklığına etkili olmadığı gösterilmiştir. Ağır ve orta astımlılara önerilmektedir.

4-Evde hayvan besleyebilir miyim?

Astımlı hastaların bir kısmında evcil hayvanlara karşı allerji vardır. Bu hastalarda tedaviye rağmen şikayetler devam ediyorsa, evcil hayvanı uzaklaştırmak gerekir.

5-Deniz kenarına tatile gitmem sakıncalı mıdır?

Tatile gitmenizde sakınca yoktur. Aşırı sıcak ve nemli hava herkes gibi sizi de rahatsız edebilir.

6-Hamile kalırsam ilacları bırakmalı mıyım?

Hamile kalırsanız astım ilaclarını bırakmamalısınız. Hekiminiz ile birlikte hastalığınızın ağırlığına göre tedaviniz yeniden duzenlenmelidir. Hangi ilacı nasıl dozda alacağınızı hekiminize bırakın. Eğer ilacı keserseniz astım atağına girebilirsiniz, bu da bebeğe zarar verebilir. 

7-Bu hastalıkta aşı tedavisinin yeri nedir?

Aşı tedavisi ancak secilmiş bazı hastalarda düşünülmelidir. Aşı uzun süreli bir tedavi şeklidir. Uygun kişiler tarafından yapılmaz ise yeterince etkili olmadığı gibi bazı yan etkileri de gorulebilir. Bu nedenlerle aşı tedavisine yalnızca Allerji Uzmanları tarafından karar verilmeli, aşı tedavisi yalnızca Allerji Uzmanları tarafından başlatılmalıdır.

8-Yıllardır aynı ilacı alıyorum, bünyem bağışıklık kazanmış mıdır?

Astım ilaclarına bağışıklık kazanılmaz. Yalnız zaman zaman doz değişimi ve azaltılması gerekebilir. Bunun için de düzenli kontroller gerekir. 

9-Tüm ağrı kesiciler tüm astımlılara dokunur mu? 

Ağrı kesiciler tüm astımlılara dokunmaz. Ancak bir ağrı kesici ile astım belirtileriniz arttıysa diğerleriyle de aynı şey olabilir. Bu konuda doktorunuzdan görüş almalısınız.

10-Bu hastalığın kesin tedavisi var mıdır? 

Astım uygun tedaviyle tam kontrol altına alınabilir, olgular hic astım hastası değilmiş gibi yaşamlarına devam edebilirler. Ancak kronik bir hastalık olması nedeniyle hayatlarının herhangi bir döneminde bir tetikleyici ile astım belirtileri ortaya çıkabilir.

11-Ne sıklıkta doktora gitmeliyim?

Astım belirtilerindeki artış, birbirini takip eden iki gün devam ediyorsa hemen gidilmelidir.

Eğer hiç astım belirtisi hissedilmiyorsa yani astım tam kontrol altındaysa 3 ayda bir kontrole gitmek yeterlidir.

12-Astımda tanı koyduracak bir kan incelemesi var mıdır?

Hayır, yoktur.

13-Diş çektirmemde bir sakınca var mıdır?

Diş cektirmenin astımlı hastalarda bir sakıncası yoktur. Ancak ilacallerjisi olan kişiler, kullanılan lokal anestezik ilaç (uyuşturma amaclı kullanılan ilac) ve sonrasında ağrı kesicilere karşı allerjileri varsa diş hekimlerine bildirmelidirler.

14-Çocuğum astımlı, büyüyünce gecer mi? 

Çocukluk cağında başlayan astım belirtileri bazı hastalarda erişkinliğe gecişle birlikte azalabilir, kaybolabilir. Ancak hayatın ilerleyen dönemlerinde belirtiler tekrar ortaya cıkabilir.

15-Astım iş/okul başarımı engeller mi? 

Uygun tedavi edilen, kontrol altında olan astım iş ve okul başarısını engellemez.

Astımı olan pek cok iş adamı, siyasetci, bilim insanı vardır.

16-Astım cinsel yaşamı etkiler mi?

Uygun tedavi edilen, kontrol altında olan astım cinsel yaşamı etkilemez.

17-Astımın mevsimlerle ilişkisi var mı?

Polen allerisi varsa ilkbahar ve sonbaharda şikayet artabilir. Genel olarak kış mevsiminde enfeksiyonların artması ve hava kirliliğinin artması nedeniyle astımlıların şikayetlerinde artış olması normaldir. Genelde hastalar yaz aylarında daha iyidirler. 

18-Astım kalıtsal mıdır?

Ailede astımı olan anne yada baba varsa çocuklarda görülme olasılığı artar. Kalıtsal özellikleri vardır. Özellikle de alerji kalıtsal olabilir.

19-Astım tanısı nasıl konulur?

Öncelikle hasta ile konuşulması ve şikayetlerin iyi dinlenmesi gerekir. Çünkü hastanın öyküsü tanı koymak için çok önemlidir. 

İkinci olarak muayene, daha sonra solunum fonksiyon testleri ve alerji tarifliyorsa alerjik deri testleri yapılmalıdır. Solunum fonksiyon testlerinin astım tanısında önemi büyüktür. 

Bazen hastanın muayenesi, solunum testi normal olsa da, öyküsüne dayanarak astım tanısıyla tedavi verdiğimiz hastalar da olur. Akciğer grafisinin astım tanısında yeri yoktur, fakat başka bir akciğer sorunu olup olmadığını anlamak için çekilmesi iyi olur. 

20-Her astımlı hasta nebulizatör kullanmalımıdır?

Nebülizatör, nebül şeklinde sıvı ilaçların içine konup hastaya verildiği aletlerdir. Sadece kriz döneminde veya ağır astımlı hastalarda spreyler yetmediğinde kullanılabilir.

21-Astım geçer mi? Ben bu hastalığı hiç atlatamam mı? 

Astım tanısı kesinse tamamen yok olması beklenmez. İlacın kesilebileceği zamanlar olabilir, ama zaman içerisinde herhangi bir nedenden dolayı şikayetlerin tekrar ortaya çıkacağı bilinmelidir.

22-Rahatlayınca ilacımı kesebilir miyim?

Orta veya ağır astım hastası değilseniz doktorunuz ilacınızın dozunu azaltarak kesebilir. Ama asla kendi kendinize ilacı kesmeyin. Yüksek doz ilaç alırken kesmek doğru değildir, basamaklı iniş yapmak gerekir.