Cilt Lekesi Tedavileri
Yazar Selma Salman • Dermatolog • 22 Mayıs 2019 • Yorumlar:
Zararlı güneş ışınları, sigara kullanımı, hamilelik döneminde hormonal değişimler, antibiyotik ve doğum kontrol hapları gibi bazı ilaçlar ile yaşlanmanın sebep olduğu cilt lekeleri estetik kaygılara ve psikolojik problemlere neden olabiliyor. Cilt lekelerinin bilinçsiz uygulamalarla giderilmeye çalışılması, daha kötü sonuçlara neden olurken, uzman doktorlar tarafından gerçekleştirilen modern uygulamalar hem lekeleri tedavi ediyor hem de cilde sağlık katıyor.
Bazı cilt lekeleri cilt kanserine de işaret edebilir
Yüz, omuz, dekolte bölgesi ve sırt gibi güneş gören bölgelerde, 0.1-1cm çaplarında küçük kahverengi lekeler olan güneş lekeleri, melanositlerin ya da melanin üretiminin artması sonucu oluşmaktadır. Beyaz tenlilerde daha çok görülmektedir.
Sıklıkla kadınlarda alın, yanaklar, burun, çene ve üst dudak üstünde görülebilen maskeyi andıran lekelenmeler ise esmer tenli kişilerde daha sık görülür. Gebelik, bazı ilaçların kullanımı, menopoz gibi sebeplerle olabildiği gibi idiopatik yani sebebi belli olmayan tarzda da gelişebilir. Güneş ışınları önemli bir tetikleyicidir.
Tedavi edilebilir cilt lekeleri vücutta da görülebilmektedir. Bebeklik döneminde de ortaya çıkabilen, yüz bölgesi hatta göz akında da görülebilen kahverengi ve mavi renkteki cilt lekelenmeleri, cilt kanseri riski taşıyabilmektedir.
Detaylı bir cilt muayenesi çok önemli
Ciltteki leke ve izler toplumda sık karşılaşılmakta ve bireylerin yaşam kalitesini ciddi ölçüde etkilemektedir. Leke tedavisine başlanmadan önce kapsamlı bir cilt muayenesi yapılmalıdır. Tanının net olarak konulması ve benlerden ayrımının doğru bir şekilde yapılması gereklidir. Leke ve izler için ben tedavisi uygulanması daha ciddi tablolara neden olabilmektedir. Bu sebeple bu tür tedaviler alanında uzman doktorların kontrolünde yapılmalıdır.
Kimyasal peeling
Kimyasal peeling, çeşitli kimyasal maddelerin cilde sürülüp belirli bir süre bekletildikten sonra bol suyla ciltten arındırılması işlemi olup bu işlem derinin üst tabakası olan epidermiste kontrollü olarak kısmi veya tam hasar oluşturulmasını sağlar. Bunun sonucunda ciltte birkaç gün süren soyulma olur ve ciltte yeni epidermis ve yüzeyel dermis oluşur. Cilt bu şekilde lekelerden arınır ve pürüzsüz bir görünüme kavuşur. Çiller, akne lekeleri ve melasma için kullanılan tedavi yöntemlerinden birisi olan kimyasal peeling, güneşin yoğun olduğu aylarda yapılmamalıdır. İşlem sonrası bol nemlendirici ve güneş koruyucu kullanılmalıdır. Esmer tenli kişilerde iz bırakma riski nedeniyle önerilmemektedir. Etkin sonuç için 2 haftada bir 4-6 seans uygulama önerilir.
Cilt sarkmaları ve gözaltı morlukları
Cilt lekeleri mezoterapi yöntemi ile de tedavi edilebilir. Cilt sarkmaları, cilt kırışıklıkları, bölgesel incelme, göz altı morlukları ve saç dökülmesi gibi bir çok dermatolojik sorunda kullanılan mezoterapi; ilaçlar, çeşitli bitki özleri, vitaminler, eser elementlerden oluşan karışımların cilt altına uygulanması ile yapılmaktadır. Bu maddeler leke oluşmasında rol oynayan melanini parçalar ya da üretimini azaltarak lekenin açılmasını sağlar. Ayrıca cilde verilen ve yenileyici özelliği olan hyaluronik asit, antioksidanlar, vitaminler, mineraller ve amino asitler cildin uyarılmasını sağlayarak cildi parlak ve sağlıklı bir görünüme kavuşturur. Mezoterapi işleminin lazer, dermaroller, fraksiyonel mikroiğneli radyofrekans gibi yöntemlerle bir arada uygulanması leke tedavisinin etkinliğini arttırmaktadır. Lekelerin durumuna göre 1-2 haftada bir olmak üzere 4-6 seans uygulama yapılır.
PRP esmer tenli kişilere de uygulanabiliyor
Son dönemlerde cilt lekelerinin tedavisinde öne çıkan yöntemlerden biri de PRP’dir. Trombositten zengin plazma-PPR (platelet rıch plasma) işleminde uygulama yapılacak kişinin kanı özel bir tüpe alınarak belli bir süre ve devirde santrifüj edilir. Bu santrifüj işlemi sonucunda trombositten zengin plazma elde edilir. Elde edilen materyal cilde yaklaşık 1 cm aralarla enjekte edilir. Lazer ya da peeling yapılamayan esmer kişilere uygulanan bu yöntem, 15 gün arayla 3-4 seans uygulanarak 6-12 ayda tedavi sağlayabilmektedir.
Lazer tedavisi uzman doktor kontrolünde yapılmalı
Cilt lekelerinin tedavisi için öncelikle uzman doktorlar tarafından hastanın ten rengi, lekenin yüzeysel ya da derin olması, lekenin açık ya da koyu renk olması gibi özellikler değerlendirilmelidir. Lazer uygulaması ışık kaynağından çıkan ışınların bir tüpte biriktirilerek belli bir noktaya yönlendirilmesi ile sağlanmaktadır. Belirli dalga boyundaki ışığı emme yeteneği taşıyan doku bileşenleri kromofor olarak adlandırılır. Leke tedavisinde lazer ışınlarının hedef kromoforu melanin pigmentidir. Melanin belli dalga boylarındaki lazer ışığını emer ve oluşan ısı etkisi ile parçalanır ve yok edilir. Leke tedavisinde kullanılan lazerlerden biri Q-switched Nd-YAG lazerdir. Leke tedavisinde kullanılan dozlarda lazerle işlem sonrası ciltte hafif kızarıklık oluşabilir. Bunun dışında deride soyulma ve yara olmaz. Hastalar günlük hayatlarına devam edebilirler. Lazer tedavisi melasma, yaşlılık lekeleri, dövme silme ve çeşitli cilt hastalıkları konusunda da bir yöntemdir. Çok koyu tenlilerde tercih edilmez.. Uygulama sonrası lekede 3-7 gün süren koyulaşma sonrası leke azalır veya kaybolur.