Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi
Yazar Fadime SÖKMEN • Çocuk Psikiyatristi • 25 Ekim 2022 • Yorumlar:
ÇOCUK VE ERGEN PSİKİYATRİSTİ KİMDİR?
Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi, Avrupa Tıp Uzmanları Birliği (ATUB-Union of European Medical Specialities) tarafından, 18 yaş altı çocuklarda uzman hekim tarafından tıbbi yöntemler, standartlar ve yaklaşımlar ile ruh sağlığı sorunlarının önlenmesi, tanı konması ve tedavisinin uygulanması olarak tanımlanmıştır (ATUB 2001).
Çocuk ve Ergen Psikiyatristleri 6 yıllık tıp eğitimini tamamladıktan sonra, Tıpta Uzmanlık Sınavı sonucu Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları alanında 4 yıllık uzmanlık eğitimi alan uzman hekimlerdir. Çocuğun gelişim dönemlerinde oluşabilecek ruhsal, bilişsel, akademik ve sosyal alanlarda var olan tüm zorluklar çocuk ve ergen psikiyatrisinin alanı içerisindedir ve başvurulması gereken ilk kişi Çocuk ve Ergen Psikiyatristidir.
ÇOCUK VE ERGEN PSİKİYATRİSTİ NE YAPAR?
Çocuğun ruhsal, bilişsel, sosyal, gelişimsel, akademik alanları ile ilgili ailelere danışmanlık verir. Ruhsal hastalık gelişme riski olan çocuklarda önleyici müdahaleleri planlar. Ruhsal hastalıkların tanılarını koyar ve tanı için gerekli psikometrik testleri, tetkikleri ister. Ruhsal hastalıkların tedavilerini planlar. Bu tedavi ilaçla olabileceği gibi psikoterapi ile de olabilir. Gerekli durumlarda çocuk ruh sağlığıyla çalışan diğer birimlerle işbirliği içerisinde çalışır, ekibi yönlendirir.
HANGİ DURUMLARDA ÇOCUK VE ERGEN PSİKİYATRİ UZMANINA BAŞVURMALI?
Ebeveynlerin çocuklarının temel bakım ve ihtiyaçlarını karşılama sorumluluğu vardır. Temel bakım ve ihtiyaçlar arasında barınma, beslenme, güvenlik, eğitim vb. ihtiyaçlarını karşılamak gibi çocuğun ruhsal-psikolojik ihtiyaçları da yer alır.
Çocuğun yaşam alanlarında ve gelişiminde bozulma olmasa da ruh sağlığı açısından değerlendirilmesi önerilmektedir. Ayrıca aşağıdaki durumlarda ve benzer sorunlar varlığında çocuğun aile-sosyal-okul işlevselliğini etkileyecek düzeyde bozulma olması halinde Çocuk ve Ergen Psikiyatristine başvurulmalıdır.
1- Çocuğun gelişim aşamalarında gecikme (Genel gelişim, dil-konuşma ve iletişim gelişimi) (otizm, dil ve konuşma bozukluğu, gelişimsel- mental gerilik).
2- Çocuğun önceden kazandığı becerilerde gerileme veya kayıp olması ya da farklılık olması (Konuşma becerisinde gerileme veya kayıp, sosyal iletişim ve göz teması, ismine bakma becerilerinde gerileme veya kayıp, tekrarlayıcı hareketlerin başlaması, tekrarlayıcı kelimelerin başlaması vb.).
3- Davranış problemleri, kurallara uymama, karşıt olma-karşı gelme, davranış bozukluğu.
4- Okul sorunları, okul reddi, ders çalışmak istememe, öğrenme güçlüğü, dikkat eksikliği, hiperaktivite (aşırı hareketlilik), sınav kaygısı.
5-Korkular, kaygılar, içine kapanma, takıntılar, çekingenlik, mutsuzluk, isteksizlik, öfkelenme, sinirlilik, sosyal fobi, özgül fobi, depresyon, kendine ve/veya çevreye zarar verme düşünceleri ya da davranışları.
6- Tikler.
7- Alt ıslatma, kaka kaçırma ve diğer tuvalet alışkanlığı ile ilgili sorunlar.
8- Yeme problemleri (anoreksiya nevroza, bulimia nevroza, tıkanırcasına yeme bozukluğu), uyku problemleri.
9- Travmalar, uyum bozuklukları.
10- Boşanma ve ayrılık süreci.
11- Görüntüler görme, sesler duyma, gerçeği değerlendirmenin bozulması.
12- İnternet, teknoloji, alkol, madde, sigara vb bağımlılıklar.
13- Organik nedenlerle açıklanamayan baş ağrısı, karın ağrısı, çarpıntı, nefes darlığı, bayılma, bulantı, kusma gibi psikosomatik şikâyetler.
14- Çocukta kronik organik hastalığın olması.
15- Çocuk yetiştirme süreci ile ilgili danışmanlık alma.