Çocuk ve Mahremiyet

Çocuklarımıza kişiliğin temellerinin atıldığı gelişim döneminde mahremiyeti anlatmak önemlidir. Bu dönem 0-6 yaş arası olarak kabul edilmektedir. Mahremiyet eğitimi çocukların psikolojik ve fiziksel sağlıkları açısından büyük önem arz etmektedir. Çocuğun kendi özel alanını bilip koruması, başkalarının özel alanına saygı göstermesi ve sağlıklı sınırlar çizebilmesini sağlamak adına verilecek bu eğitimde aynı zamanda çocuklara istemediği durumlara karşı durabilme yetisi de öğretilir.

Mahremiyet yani özel bölge eğitiminin çocuklara ailesi tarafından verilmesi öncelikle tercihtir. Günlük yaşantılarına entegre edilerek, korku ve kaygı yaşatmadan verilmesi uygundur.

Öncelikle çocuğa özel bölgelerinin hangi bölgeler olduğu anlatılmalıdır. Bu bölgeler Göğüs, bacak arası, popo ve dudak olarak belirlenebilir. 2 yaşından itibaren başlanıp yavaş yavaş verilecek bu eğitimde, çocuğa özel bölgelerinin kimler tarafından hangi durumlarda görülüp dokunulabileceği anlatılmalıdır. Çocuğun, gelecekteki özel hayatında yaşayacağı yakınlaşmalara yönelik önyargı oluşturmaması adına yasak, ayıp, günah gibi söylemlerden uzak durulmalı ve özel bölgelere ‘’kimler dokunamaz’’ yerine ‘’kimler dokunabilir’’ çerçevesinde açıklanmalıdır. 

Çocuğa birincil bakım verenlerin haricinde (anne, baba, abla gibi) zaman zaman birlikte fazla vakit geçirdiği kişilerin de (teyzesi, anneannesi…) onu tuvalete götürebileceği, yanında ebeveynleri olduğu sürece doktorunun ona dokunabileceği anlatılmalıdır. Cinsiyeti farketmeksizin yanında ebeveyni bulunmadığı sürece çocuk, doktoru ile dahi yalnız bırakılmamalıdır. 

Küçük yaştan itibaren çocuklar başkalarının yanında giydirilmemeli ve tuvalete götürüldüğünde kapı mutlaka kapatılmalıdır.

Ebeveynler ya da akrabalar çocuklarla oynarken özel bölgeler ile ilgili şaka yapmaktan kaçınmalıdır. Çocuğun istemediği kişilere sarılması ya da öpülmesine izin vermesi konusunda kesinlikle baskı yapılmamalıdır. Mahremiyet konusu fazlasıyla hassas ve kafa karışıklığına müsait bir konudur.

Çocuğa mahremiyet konusunda verilecek eğitim yalnızca özel bölgelerden ibaret değildir. Özgüvenli ve saygılı bir çocuk yetiştirmek, kendi özel alanının farkında ve karşı tarafın özel alanına saygı duyan bir birey olmasına temel oluşturmaktan geçer. Çocuğun kendi odası var ise bu odanın kapısının kapalı tutabileceği ona anlatılıp, içeri girerken kapıyı çalmak gerekmektedir. Çocuğa iyi bir rol model sağladıktan sonra sizin veya kardeşlerinin odalarına da aynı şekilde kapıyı çalarak girmesi gerektiği anlatılmalıdır.

Çocuğunuzla kurmuş olduğunuz sağlıklı iletişim çok önemlidir. Çocuk olası bir istismar durumunda sizinle bunu rahatlıkla paylaşabileceğini hissetmelidir. Çocuklarınızın her durumu utanmadan ve korkmadan sizinle konuşabilmeleri için onlara katı bir tutum yerine sıcak ve samimi bir yaklaşık göstermeniz önerilir.

Çocukların mahremiyetleri ihlal edildiği durumlarda itiraz etmeleri gerektiği, bağırıp yardım isteyebilecekleri, herhangi bir durumda güvendikleri kişilerle iletişim kurabilecekleri onlara anlatılmalıdır. Çocuklar böyle bir durum anlattıklarında mutlaka dikkate almalı ve onlara asla durumu yanlış anlamış olabilecekleri söylenip paylaşımları hafife alınmamalıdır. Bu durum çocuklarda küçümsenme hissi yaşatırken güven bağını ciddi seviyede zedeler. Böyle bir durumda çocuğa anlaşıldığı ve kendini kötü hissetmiş olabileceğinin bilindiği ve bu konuyla ilgilenileceği hissettirilip paylaşımı için teşekkür edilmelidir.

Konu ile ilgili eğitici videolar çocuklara izletilebilir. Psikolog Sedef Yıldırım Youtube hesabında bulunan ‘’Bedensel Söz Hakkı’’ videosu bir örnektir.

Çocuklarımızın kendilerini korumak zorunda kalmayacakları bir dünya dileğiyle,