Çocuklarda Öfke Nöbetleri
Yazar Elif Gürel Demirel • Psikolog • 27 Nisan 2020 • Yorumlar:
Gerçekte birçok çocuk 1-3 yaş aralığında öfke nöbetleri geçirir ve 4 yaş ile birlikte öfke nöbetleri genellikle azalarak sonlanır. Bu yaşlar dilin ve otonominin kazanıldığı dönemdir. Çocuklar bir öğrenme süreci içerisindedirler. Hem kontrollü olmayı, hem de bağımsız olmayı öğrenmeye çalışırlar. Bu süreçte hem güçlü duygularını ifade edebilmek hem de bunları içlerinde tutmak zordur. Bu nedenle de yorulduklarında, sinirlendiklerinde, hayal kırıklığına uğradıklarında bazen de istedikleri gerçekleşmediğinde öfkelenebilirler. Bu öfke yaşandığında onları hiçbir şey mutlu etmeyecekmiş gibi görünebilir. Bunun sonucunda çocuk ağlamaya başlar, kendisine ve çevresine zarar verici davranışlarda bulunabilir ve yüksek sesle bağırmaya başlar.
Aşağıdaki Öneriler Öfke Nöbeti İhtimalini Azaltabilir;
-
Çocuğunuzun kendisini ifade etmesi için onu cesaretlendirebilirsiniz.
-
Sınırlar koyun. Kurallarınıza basit gerekçeler gösterin ve değiştirmeyin.
-
Mümkün olduğunca günlük alışkanlıkları belirleyin.
-
Çocuğunuzu kızdıracak durumlardan kaçının.
-
Öfke nöbetine neden olacak aktivitelerde dikkatini dağıtın. Farklı aktiviteler önerin.
-
‘Hayır’ derken dikkatli olun. Çocuğunuzun isteklerini dikkatlice dinledikten sonra uygunsa ‘evet’ deyin.
-
Eğer çocuğunuzun istediği şeyler uygun değilse öfke nöbeti geçirmesine rağmen kararınızın arkasında durun.
-
Mümkün olduğunca seçenekler çocuğa sunulmalı.
-
Öfke nöbetinin son bulması için çocuğa ödül sunulmamalıdır.
-
Eğer çocuğunuzun yaşı büyükse onunla bu konu hakkında konuşarak, bundan sonrası için neler yapılacağı tartışılmalıdır.
ÖFKE NÖBETLERİNİ ENGELLEMEK İÇİN NELER YAPABİLİRİZ?
Öncelikle bütün öfke nöbetlerini engelleyemezsiniz. Eğer çocuk ebeveynlerinin yanında öfke nöbeti geçirirse ona kızmayın, şaşırmayın ve öfkelenmeyin. Bu çocuğunuzun sizin kural ve sınırlarınızı ölçmek için kullandığı bir yoldur.
Çocukların çoğu başkalarının yanında ne hissettiklerini gösteremezler ve dikkatli olurlar. Güvendikleri ortam ve kişiler olduğunda kendilerini rahat bir şekilde ifade ederler.
ÖFKE NÖBETİ SIRASINDA NELER YAPABİLİRİZ?
Siz ne kadar tepki verirseniz, çocuğunuzun öfke nöbetleri o kadar tekrar eder.
Önerilere rağmen çocuğun öfkesi dinmiyorsa destek alınması tavsiye edilir.
-
Öncelik olarak çocuğunuzun güvenliğini sağlayın. Onun güvenliği konusunda tutarlı ve açık olunması gerekmektedir.
-
Çocuğunuzun zarar görebileceği durumlara karşı, onu asla yalnız bırakmayın.
-
Çocuğunuzun dikkatini yeni aktivitelerle dağıtmaya çalışın.
-
Onu yumuşak bir ses tonu ve dokunuşlarla sakinleştirebilirsiniz.
-
Çocuğunuzun yanında sakin kalmaya çalışın ve yanında olun.
-
Sakin kalınamadığı durumlarda bulunduğu ortamdan ayrılabilirsiniz.