Çocuklarda Okul Dönemi Sağlığı

Çocuklarda okul döneminde en çok hangi hastalıklar görülüyor?

Çocuklarda okul çağında görülen hastalıklar; yaş, mevsim, sınıfların kalabalık olması, aşılamanın tam yapılmış olmaması, hijyen gibi etmenlerden etkilenir. 3-6 yaş kreş, anaokulu döneminde en sık viral enfeksiyonlar (nezle, grip, el-ayak-ağız hastalığı, beşinci ve altıncı hastalık gibi...), ortakulak iltihabı, badem-cik iltihabı, ishal, zatürre, suçiçeği görülürken, 6-16 yaş okul döneminde bademcik iltihabı, grip, nezle, kızıl, suçiçeği, zatürre, ishal daha sık görülür.

Suçiçeği, kızamık ve kızamıkçık belirtileri nelerdir?

Suçiçeği; hasta kişiyle temastan 14-21 gün sonra başlayan hâlsizlik, iştah- sızlık, hafif ateş, kaşıntılı sulu kabarcıklarla seyreden bir hastalıktır. Döküntüler özellikle gövde, saçlı deri, kol ve bacakta olup 2-7 gün sürer. Hastalık, döküntü başlamadan 1-2 gün öncesinden başlayıp, döküntülerin hepsi kabuklanıncaya kadar bulaşıcıdır. Kızamıkçık; kuluçka süresi 14-21 gündür. Kızamığa göre daha hafif seyreder. Hafif ateş,hâlsizlik, burun akıntısı, alın-yüz-boyun, gövde, kol ve bacaklarda hafif noktacık tarzı pembe döküntüler olur. Kulak arkasında ağrılı lenf bezi büyümesi olur. Kızamık; 10-14 günlük kuluçka süresi sonunda gözlerde sulanma, kızarıklık, çapaklanma, fotofobi (ışığa bakamama), yüksek ateş, hâlsizlik, iştahsızlık, burun akıntısı, öksürük ile başlar.

Bu hastalıklar neden hızlı bir şekilde bulaşıyor?

Saydığımız hastalıkların hepsi solunum, yakın temas, enfekte eşyaların kullanımı, ellerin iyi yıkanmaması, sınıfların iyi havalandırılmaması ve tuvalet hijyeninin iyi olmaması ile bulaşıcı olmaktadır.

Grip ve soğuk algınlığının arasındaki farklar nelerdir?

Grip; İnfluenza virüsleri ile olur. Bu virüsün A, B, C üç tipi vardır. B ve C sadece insanlarda hastalık yaparken, A hem insan hem at, domuz, kuş gibi hayvanlarda bulunur ve bazı yıllar ağır salgınlar yapar. Temastan 1-4 gün sonra burun akıntısı, boğaz ve baş ağrısı, öksürük, 38 dereceyi geçen, uzun süren ateş, halsizlik, eklem ve kas ağrıları olur. Bazen ishal, kusma, zatürre gelişebilir. Soğuk algınlığı; gribe göre daha hafif bir tablodur. Farklı virüslerle olur. Burun akıntısı, hapşırma, burun tıkanıklığı, iştahsız- lık, hafif ateşle seyreder. aşılama için ilk 1 yıl her ay, 1 yaş-18 ay arası 3 ay ara ile, daha sonra 3 yaşına kadar 6 ay ara ile, 3 yaş-ergenlik arası yılda bir kez çocuk doktoruna götürülmelidir. Çünkü koruyucu hekimlik ancak sağlığın ve büyüme gelişmenin düzenli takibi ile olur. Çocuk doktoru; çocuğunuzu büyütürken uyku, davranış problemleri, doğumsal hastalıkların saptanması ve gerekli bölümlerce takip edilmesi, genetik hastalıkların saptanması ve izleminde size yol gösterici olacaktır. Ayrıca alerji, ateşli hastalıklar, döküntü, ishal, kusma, öksürük gibi yakınmalarda çocuk, doktora götürülmelidir.

Çocukların bağışıklık sistemini güçlendirmek için neler yapılabilir?

Çocukların bağışıklık sistemini güçlendirmek için; dengeli beslenme, düzenli uyku, yaşına uygun spor aktivitesi, aşılama gereklidir. Ayrıca belli periyotlarda kan tetkikleri yapılarak eksikliği saptanan vitamin, minerallerin takviyesi yapılmalıdır. C vitamini, demir, D vitamini, çinko, omega, propolis, probiyotik gibi takviye ürünler doktor kontrolünde verilmelidir.

Çocukluk dönemi alerjileri hakkında bilgi verir misiniz? Hangi durumlarda alerjiler tedavi edilmelidir?

Çocuklarda besin, ev tozu akarları, polen, küf mantarları, hayvan tüyü, böcekler ve ilaçlara karşı alerji olabilir. Alerji; astım, saman nezlesi, atopik egzema, ürtiker şeklinde olabilir. En sık besin alerjileri görülür. Besin alerjileri hayatın ilk 1-2 yılında en sıktır, yaş büyüdükçe gıdalara tolerans gelişir ve alerji azalır. Anne babaya da kardeşlerinde alerjik rinit, astım, besin alerjisi ve atopik egzema olan bebeklerde besin alerjisi daha sık görülür. En sık alerji yapan besinler inek sütü, yumurta beyazı, fındık, fıstık, ceviz ve deniz ürünleridir. Çocuklarda alerjinin şiddeti, seyri, tanı ve tedavisi çocuk heki mi ve gerektiğinde alerji testleri yapılarak çocuk alerji uzmanı tarafından gerçekleştirilmelidir.

Çocuklar ve ebeveynler hastalıklardan korunmak için neler yapmalılar?

Hastalıklardan korunmak için; 0-2 yaş döneminde aile doktor iş birliği ile bebeğin anne sütü alması, dengeli beslenmesi sağlanmalı. Aşılama, mevsimsel grip aşısı, evde sigara içilmemesi, el yıkama, diş fırçalama gibi hijyen kurallarının ev ve okulda öğretilmesi sağlanmalıdır. Enfeksiyonların yoğun olduğu kış aylarında kalabalık ortamlardan uzak durulmalı. Hasta çocukların bulaştırıcılık döneminde okula gelmemesi ve diğer çocuklara hastalığı bulaştırmaması sağlanmalı, kış aylarında gerekirse takviye gıda ve vitaminler kullanılmalı.

Çocuklar sağlık konusunda nasıl eğitilmeli, bilgilendirilmeli?

Çocukluk çağında özellikle 0-2 yaş döneminde hatalı beslenme sonucu ileriki yaşamda kalp, diyabet, yüksek tansiyon, kanser ve bağışıklık sistemini etkileyen hastalıklara yatkınlık artmaktadır. Bu nedenle çocuklara hastalıklardan korunmada dengeli beslenme, hijyen kuralları, diş fırçalama, el yıkama, uyku düzeni oyunlarla, kitaplarla, tiyatro-drama ile öğretilmeli, evde anne baba çocuğa örnek olmalı. Okullarda belli periyotlarda konunun uzmanlarınca eğlenceli uygulamalı eğitimler verilmelidir.