Çocuklarımız Okula Başlıyor

Covid19 tedbirleri ile dünya üzerinde okul çağındaki çocukların üçte birinden fazlası uzaktan eğitime erişim imkanından imkanından mahrum kaldı. Akranlarından uzak olan çocukların hareketlilikleri azalıyor. Bunun sonucunda çocuklar fiziksel zindekilerini kaybediyorlar. Duygusal ayda stres belirtileri gösteriyorlar. 12-18 yaş yaklaşık  8000  öğrencinin  çevrimiçi  kesitsel  çalışmada  Çinde depresif  belirtilerin  % 43  kaygı  belirtilerinin %37 ‘si  deprsif  belirtiler  ile  kaygı  belirtilerini görülme  sıkkınlığının %31  olduğu anlatılmıştır. Doğrudan  covid19  klinik  bakımına  dahil  olan sağlık  çalışanlarının  çocuklarında  riskin  daha  fazla  olduğu  vurgulanmaktadır.  Sağlık   çalışanlarının  çocuklarının  enfekte  olma , ayrılık, ve anne  babalarını  kaybetme  korkularının  olduğu  saptanmıştır.  Sağlık  çalışanlarının  çocukları  ise  Travma sonrası  stres  bozukluğu  belirtileri  ve  durumu  yüksek  riskte  oldukları  bilinmektedir. 

     Çocukların psikolojik sağlıklarının korunması hem kendileri için hem de aileleri için son derce önemli olduğu açıktır. Bunu sağlamak için, mümkün olduğu kadar belirsizliği azaltmak ve yeterlilik algısını arttırmak gerekir. Her iki amaca da ulaşabilmek için travma ile karşılaşan durumlarda kullanılan yöntemlerin salgına uyarlanarak uyarlanması akıllıca bir yöntem olacaktır.

     Aile içinde kaygı seviyesi ne kadar yüksekse anne çocuktan ayrılamıyor ve güvenli bağlanmayı  sağlayamadığında çocuğun da ayrılması zor olabiliyor. Çocukların güvenmeye ihtiyacı var okulların başladığı ilk gün hemen derse başlamak yerine öğretmenlerin çocuklarla iletişim kurmalarının ve onların ne kadar önemsediklerini değer verdiklerini göstermeleri gerekir.

     Kritik yaş gruplarından biri olan 0-6 yaş grubu hayata dair düşüncelerin oluştuğu yeni başlayan çocuklar için bilmemiz gereken özellikler var.

Okula başlamadan önce gerçekleşmesini beklediğimiz özellikler.

-Kendini  ifade  edebilecek  ve  iletişim  kurabilecek  düzeyde  ana  dilini  kullanabilme.

-Yaşına uygun  kavram becerisinin olması. 

-Dikkati  verme  ve  sürdürebilme  becerisi.

-Benzerlik  ve  farklılıkları ayırt edebilme.

-El  becerileri  ve  genel  koordinasyonun  olması.

-Kendi  adına  düşünebilme  ve  karar  verebilme. 

-Öz  bakım  becerilerinin  gelişmiş  olması.

-Sosyal  kurallara  uyabilme. 

Çocuğun  okula  hazır  olup  olmadığını  konusunda  kuşkuları  varsa  bir  uzmana  başvurmak.  Çocukların  aile  ortamından  farklı  bir  ortama  adım  atmaları  barındırdığı  yenilik  ve değişikler  sebebiyle  kaygı  yaratabilir.  Okula  başlangıç  aşamasında  çocuklar  okulda  kaybolabileceğine, sınıfın  kalabalık  olmasından  ürkebileceğine, ailesinin  onu  okulda  unutabileceğinden  korkması  gibi  durumlar  söz  konusu  olabilir.  Bununla  birlikte  okulda   olduğu  süre  içinde  ailesinin  evde  ne  yaptığını  onu  özleyip   özlemediğiyle  ilgili, yada  tuvaleti  gelirse  ne  yapacağı konusunda  endişeleri  olabilir.  Yine  bu  sürede  yeni  bir  kardeşin  evde  ailesiyle  kalmasında  kaygılarını  tetikleyebilir.  Yeni  bir  eve  taşınılması  yeni  bir  şehre  taşınılması  aile  içinde  yaşanan  bir  kayıp  okula  uyumu zorlaştıran  durumlardır.

        Aile  çocuğun  okula  başlama  döneminde  uyumu  kolaylaştırmak  için  kratik  bir rol  üstlenmektedir.  Ailenin  kendi  beklentileri   okula  karşı  kendi  de  neyimleri  sonucunda  takındığı tutum  ve  kişilik  özellikleri  de  okula uyumu  kolaylaştırabilir  yada zorlaştırabilir.  Ailenin  seçmesinin  yada  okul  için  malzemelerin  hazırlanmasının  okul  için  bir  hazırlık  anlamında  gelmediğini  bilmesi  gerekir.  Çünkü  okula  hazırlık  çocuğun  sosyal,  duygusal  ve  akademik  açıdan  belirli  bir  düzeye  gelmesini  gerektirir.  Çocuğun  okul  hayatıyla  ilgilenmekle  sadece  ödevlerini  yerine  getirmesini  gereken  sorumluluklarına  uymasını  desteklemek  anlamına  gelmez.  Onların  duyguları  ve  anılarıyla  da  ilgilenmek   gerekir. 

        Çocuğun  okula  uyum  ve  başarısı

-Çocuğun  kişilik  özelliklerine.

-Ailenin  çocuk  yetiştirme  tutumluna.

-Çocuğun  sağlık  durumuna.

-İçinde  yaşanılan  sosyal  çevrenin  zenginliğine. 

-Yada  önceki  okul  yaşantılarına.

-Çocuğun  akademik  olarak  hazır  oluşuna.

-Öğrenme  ilgisine  ve  kapasitesine  bağlıdır. 

     Bu bilgiler ışığında dikkat edilmesi gereken noktaları gözden kaçırmayarak çocuğun gelişim düzeyine uygun davranışlar sergilemesi beklenmelidir.