Çocukluk Çağı Üriner Sistem Taşlarının Tanısı

Üriner sistem taşları yalnız erişkinlerde değil, bebeklik dönemi dahil tüm çocukluk çağında görülebilmektedir. Yaşam tarzı (sedanter-hareketsiz yaşam), beslenme alışkanlıklarının geçmişe göre farklılaşması ve uygunsuz-gereksiz D vitamini takviyesi günümüzde üriner sistem taş hastalığının daha sık görülmesine neden olan etkenlerken , taş hastalığı konusunda bilgi ve bilinç düzeyinin artması, uygun endikasyonlar dahilinde ultrasonografi kullanımı ile çocukluk çağında tanı konan üriner sistem taş hastalığı olguları da fazlalaşmıştır.

Bebeklerde taş daha çok intrarenal iken (taşın böbreklerde yerleşik olması), büyük çocuklarda üreter taşları daha ön plandadır. Üriner sistem taşları, 10 yaşın altında erkek çocuklarda, 10 yaşın üzerinde ise kız çocuklarda daha sık görülür. Ailede taş öyküsünün varlığı önemlidir ve hastaların %12-68’inde ailede taş öyküsünün mevcut olduğu görülür. Çocuk hastaların yaklaşık üçte biri asemptomatiktir ve başka nedenlerle yapılan ultrasonografide tesadüfen tanı alırlar.

Üriner sistemde taşlar yetersiz sıvı alımı, ishal nedeniyle sıvı kaybı ve sıcak mevsimlerde çıkarılan günlük idrar miktarının azlığı, hareketsizlik, idrar akımını bozan anatomik anormallikler ( hidronefroz, üreteropelvik bileşke darlığı ve vezikoüreteral reflü gibi ), idrar yolu enfeksiyonları, idrarda taş oluşturan kristallerin yüksek oranda bulunmasına neden olan metabolik hastalıklar gibi nedenlerle oluşabilmektedir.

Üriner sistem taşı saptanan her çocukta altta yatan nedenler araştırılmalı ve saptanan kökensel ve kolaylaştırıcı nedenler ortadan kaldırılmalıdır.

Taş şüphesi olan çocuklarda radyolojik değerlendirmenin amacı, tanıyı doğrulamanın yanında taşın lokalizasyonunu, üriner obstrüksiyonun (tıkanıklığın) var olup olmadığını, varsa derecesini ve üriner sistemde taş gelişimini kolaylaştıracak anatomik nedenlerin var olup olmadığını belirlemektir.