“Çok stresliyim, moralim çok bozuk, iyi hissetmiyorum…”
“Çok stresliyim, moralim çok bozuk, iyi hissetmiyorum…”dediğiniz zamanlarda şunu düşünüyor musunuz: Yaş pasta, baklava, hamburger, …ne olsa iyi gelirdi şimdi? Çeşitli cevaplarınız vardır tahmin edebiliyorum.:)Gelin bunların aslında neden iyi gelmediğini konuşalım bugün.
Dopamini duymuşsunuzdur ödül hormonu olarak da bilinir,beynimizden salınan bir nörotransmitter. İşte aklınıza gelen bu yüksek kalorili besinler dopamin sistemini devreye sokar, gecenin karanlığında bir anda lunaparkın ışıklarının yanması gibi bir sistem düşünün anında size iyi hissettiren. Sonra bir sistem hatası olur ve hızlıca tüm ışıklar tekrar söner karanlıkta kalırsınız ya dopamin de böyle etkisi kısa sürer anlık haz patlaması olur. Bu kötü değildir ama devamlı olduğunda siz tekrar almak istersiniz ama gittikçe miktarları artırarak, artık aldığınız yetersiz gelir, sonra daha çok, daha çok derken artık duramaz olursunuz. Tüm bağımlılıklar benzer mekanizmayı devreye sokar. Gerisi pişmanlık, suçluluk, iradesizlik,utanç duyarak kendimizle savaşmamıza giden çok zor bir yol…Artık beyinde karar alma ve uygulama mekanizmaları hasar görür ve yanlış kararlar silsilesi sürer gider…
Peki çözümü yok mu? Elbette var tam tersi mekanizmayı devreye sokmak. :) Yediğimiz her sağlıklı lokma, yaptığımız her egzersiz ile başka bir sistemi devreye sokacağız. Serotonin, endorfin salınımı artacak ve dopaminden gelen geçici hazdan ziyade kalıcı iyi hissettiren serotonin artacak, biz iyi oldukça beynimiz daha iyi çalışacak ve doğru kararlar almaya devam edebileceğiz. Daha uzun süren kalıcı bir tatmin almaya başlayacağız, tıpkı güvenli olan, yavaş yavaş kurulmuş, emek verilmiş bir ilişki gibi doyumlu, keyifli, huzurlu hissettirecek. Diğeri ise narsist bir partnerle yaşanan ilişki gibi başlangıçta sizi zirveye çıkaracak, sonra zamanla en dibe götürecek bir yol…
Peki bu sevdiğimiz yüksek kalorili yiyecekleri asla yemeyecek miyiz? Sağlıklı olanlar çoğunlukla olmak üzere porsiyon kontrollü, arada bir tabii ki yiyeceğiz. Ama dediğim gibi kontrolü sağlayabilmek için sürekli olmaması gerekir. Umarım faydalı olmuştur.