Denge Bozuklukları

Baş dönmesi, kişinin çevresindeki cisimlerin veya kendisinin hareketli imiş gibi hissetmesi ve bundan rahatsızlık duymasıdır, yani hareket yanılsamasıdır. Tüm KBB hastalarının yaklaşık %5’i denge bozukluğundan yakınmaktadır. Yaş ilerledikçe bu oran %15’e kadar çıkmaktadır.

Vertigo, Latince kökenli bir kelime olup, anlamı baş dönmesidir. Dengenin sağlanmasında birçok organ; iç kulak, gözler, eklem ve kaslar, beyin, omurilik birbirleri ile bağlantılı bir şekilde çalışırlar. Bu yüzden baş dönmesi ve denge bozukluğu değerlendirilmesi multidisipliner bir yaklaşım gerektirir.

Baş dönmesi, iç kulak hastalıkları sonucu ve beyin ve beyincikle ilgili hastalıklarda ortaya çıkabilmektedir. Denge sistemlerinden yanlış uyaranlar gönderilmesi veya doğru uyaranların yanlış algılanmasıyla dengesizlik hali ortaya çıkar.

Vertigoya neden olan bir diğer iç kulak hastalığı ise Meniere Hastalığıdır ve şiddetli baş dönmesi, bulantı, kusma, kulakta dolgunluk, basınç hissi, kulak çınlaması ve işitme kaybı ile birlikte seyreder. Ataklar halinde gelir ve ataklar arasında hasta kendini rahat hisseder, ancak kalıcı işitme kaybına neden olabilir.

Üst solunum yolu enfeksiyonu sonrasında, özellikle iç kulağı ve denge sinirini tutan enfeksiyonlarda, şiddetli baş dönmesi meydana gelebilir. Hastalığın durumuna göre işitme kaybı eşlik edebilir. Kronik orta kulak enfeksiyonlarında ise hastalığın iç kulağı tutması ya da orta kulak ile iç kulak arası kemiklerde erime sonucunda baş dönmesi meydana gelebilir.

Baş bölgesine gelen darbeler, bazen de genel vücut travmalarından sonra denge bozuklukları ortaya çıkabilir.

Migren, damar tıkanıklıkları, beyin ve beyincikte yer alan tümörler, multipl skleroz, parkinson hastalığı, yaş ile beraber beyinde meydana gelen değişiklikler, baş dönmesine neden olan santral nedenler arasındadır.

Kansızlık, tiroid bezi fonksiyon bozuklukları, vitamin eksiklikleri (B12 vit ve folik asit), görme bozuklukları, kalp ve damar hastalıkları, ani tansiyon değişiklikleri (ani yükselme ve düşme), kusma ve ishal gibi ani sıvı kayıpları denge bozukluğuna neden olabilir. Şiddetli stres (sınav stresi vb.), panik atak, depresyon, endişe gibi durumlarda denge bozuklukları izlenebilir.

Vertigo bir hastalık değildir, hastalık belirtisidir. Baş dönmesinde tedavi, sebebe göre belirlenecektir. Baş dönmesi hastalarının belirli aralıklarla uzman kontrolüne gitmeleri uygun olacaktır.