Deri Yaşlanmasında Ağızdan Takviyeler

Hastaların deri yaşlanma riskleri azaltması için otuzlu yaşların başında önleyici stratejilere başlaması gerekir. Deri yaşlanma riski olan hastaların önceden tespiti ve erken dönemde etkili karşı önlem uygulaması önemlidir. Tüm gıdaların içeriği olan fonksiyonel gıdalar ve «nutrasötikler» sağlık üzerinde tıbbi etkilere sahiptir. Uluslararası analizlere göre tüm Dünya üzerinde erişkinlerin %70 kadarı vitamin, mineral veya gıda takviyesi kullanmaktadır. Anti-aging gıda takviyeleri üzerine ilgi yoğunlaşmış olup, anti-oksidan oral takviyeler en popüler grubunu oluşturur. Bunlar;

1. Botanik karotenoidler veya polifenoller

2. İzoflavonlar

3. Vitaminler

4. Ko-enzim Q10

5.       Fitoöstrojenler

6.       Probiyotikler

7.       Omega-3 yağ asitleri

8.       Kollajen peptitler ve hyaluronik asit

β-karoten: Bitkisel karotenoidler, provitamin A (retinol) aktivitesiyle güneş yanığı azaltma tedavisinde kullanılır. FDA maksimum 300 mg/gün dozda alımını önermekte iken, bu takviye yüz kırışıklıkları ve deri elastisitesini düzeltip, tip fotoyaşlanma karşıtı etki gösterir.  

Astaksantin ksantofil karotenoid olup, deniz canlılarında bulunur ve karides-ıstakozun kırmızı renginden sorumludur. Güçlü anti-inflamatuvar etkide bulunup, yüz elastisitesi ve deri bariyer bütünlüğünü düzeltebilir.

Doğal polifenol veya flavonoidler, sadece bitkisel pigment olmayıp, güçlü anti-oksidanlardandır.

Resveratrol: Küçük bir polifenol bileşiği olarak üzüm kabuğu, kuruyemişler, meyveler ve kırmızı şarapta bulunur. Anti-inflamatuvar etkiyle anti-kanser özelliklere sahiptir. Kötü emilimi olup, 5 gram/gün’ e kadar kullanımı güvenlidir. Bağışıklık yanıtı güçlendirip, kanser karşıtı güç sağlar.

Çay Polifenolleri: Deri bariyer fonksiyonu artışı, güneşle-ilişkili deri hasarını azalttığı görülmüştür.

Soya izoflavonları; İyi bilinen anti-aging ajan olarak, östrojene benzer kimyasal yapı gösterir. Güneş ışınına karşı daha az kırışıklık ve artmış kollajen üretimine yol açıp, kollajen parçalanmasını önler. İnsanlarda 12 hafta izoflavon aglikon takviyesi yüzdeki ince kırışıklıkları azaltabilir.

Klorofil ekstresi takviyesi yüz kırışıklıkları ve elastisitesini düzeltir. Antioksidan özellikleriyle kırışıklık ve DNA hasarını önler.

Aloe vera: Zambak ailesine ait bu tropikal kaktüsün pulpasının iltihap karşıtı, yara iyileştirici, nemlendirici, anti-bakteriyel, anti-fungal ve antiviral özellikleri vardır. Diyeter aloe vera jel takviyesi (düşük doz, 1,200 mg/g; yüksek doz, 3,600 mg/g) yüz kırışıklık ve elastisitesinde düzelme sağlayabilir. İçerdiği polisakkaritler bağışıklık-uyarıcı özelliktedir. İçerdiği asetile glukomannan, asemannan, biyolojik olarak aktif, baskın polisakkarit olarak, kollajen biyosentezini arttırır.

Vitamin C (askorbik asit), major suda eriyen endojen antioksidan olup; hücre zarlarındaki vitamin E’ yi   rejenere eder ve kollajen sentezi için esastır. Günlük 500 mg-6 gr dozlarda kan basıncı düşürücü, enfeksiyon dönemini azaltıcı özellik gösterir.

Vitamin E (α-tokoferol), lipitte-eriyen anti-oksidan olarak hücre zarlarında ve dolaşımdaki lipoproteinlerde bulunur. İmmun fonksiyonları güçlendirip, yaşlılarda infeksiyon oranlarını düşürür. Sistemik güneş-koruyucu etkisi için, 800 mg/güne kadar zararsız olarak kullanılabilir.

Panax ginseng kökleri binlerce yıldır Uzak Doğu tıbbında genel tonik olarak kullanılmaktadır. Kırmızı ginseng, buğulama ve açık havada kurutma yoluyla hazırlanır ve soyulan ve kurutulan beyaz ginsengden daha fazla biyolojik aktiftir. Kırmızı ginseng anti-oksidan, bağışıklık uyarıcı ve anti-aging aktivitede olup, yüz kırışıklıklarında azalma ile kollajen artışı sağlar.

Skualen, poliansatüre alifatik hidrokarbon olarak, köpekbalığı karaciğeri yağında boldur. 27 gr/g (yüksek doz) oral skualen takviyesi yüz kırışıklıklarını ve güneş-ilişkili hasarı azaltabilir.

Bal arısı sütü lipit içerikleri, başlıca orta-zincirli alifatik yağ asiti olup, kollajen üretimini arttırıcı etki göstermektedir. 10-hidroksi-2-dekenoik asit, bal arısı sütünün karakteristik içeriği olarak kollajen sentezini uyarır.

Eikozapentaenoik asit (EPA) ve diğer omega-3 yağ asitlerinin 4-10 gr/g tüketimi, güneş-ilişkili deri hasarına karşı koruma sağlar.

Oral hidrolize kollajen peptit takviyesi (2.5 gr/g ve 5.0 gr/g 8 hafta), deri elastisitesini arttırıp, nemlendirme sağlar.

Proteoglikanlar: Kompleks makromolekül ailesi olarak, çekirdek protein ve kovalan bağlı glikozaminoglikan içerirler. Güneş-ilişkili deri yaşlanmasını, kızarıklık ve su kaybını azaltarak önler.

Deri yaşlanmasında oral takviyelerden karotenoidler, polifenoller, klorofil, aloe vera, vitamin C ve E, kırmızı ginseng, skualen, ve omega-3 yağ asitleri önerilmektedir. Kollajen peptitler ve proteoglikanlar yeni deri inşa etmeyi sağlayabilir. Doktorların topikal güneş koruyucu krem ve retinoidlerle birlikte gıda takviyesini verirken hastayı deri yaşlanması konusunda eğitmeleri de gerekir. Günlük SPF 15 ve üstü güneş koruyucu krem, gece topikal retinoid ve oral veya yerel antioksidanlar yaşlanmayı önlemede minimum gereken ihtiyaçlardır. Bunları temizleyici, nemlendirici ve hidroksi asitler, büyüme faktörleri, heparan sülfat ve defensin gibi ürünlerle kombine etmek, hastanın deri tipi, kuruluk, iltihap durumu ve melanosit aktivitesine göre karar vermek gereklidir.