Diş Gıcırdatma (Bruksizm)

diş gıcırdatma(bruksizm) uykuda dişleri bilinç dışı sıkarak yapılan harekettir..rahatsız edici bir ses

çıkar. kişi bunun farkında değildir.genelde aile bireyleri tarafından farkedilir.hasta genelde sabahları

kalktığında çene ekleminde ve şakaklarda ağrı şikayeti duyar.bazı hastalar sabah kalktıklarında

ağızlarında kum varmış gibi hissettiklerinden bahsederler.bu aşınan diş minesidir. sıkma kuvveti

bazen o kadar şiddetli olur ki dolgularda ve dişlerde kırıklar meydana gelebilir.

çocuklarda diş gıcırdatma

çocuklar hem süt dişlenme döneminde hem de karışık dişlenme döneminde dişlerini

gıcırdatırlar.önemli olan bu gıcırdatmanın patalojik olup olmadığıdır. eğer çocuğunuzda böyle bir

durum görürseniz bir dişhekimine başvurmanız gerekir.eğer patalojik bir diş gıcırdatma söz konusu ise

küçük yaşlarda koruyucu tedaviler yapılmalıdır.yoksa dişlerde ve çene ekleminde kalıcı hasarlar

meydana gelebilir.

diş gıcırdatmanın nedenleri nelerdir

diş gıcırdatmanın nedenlerini üç ana başlıkta toplayabiliriz.

dental sebepler

bunlar adından da anlaşılabileceği gibi dişlerle ilgili nedenlerdir.dişlerin kapanışı ile ilgili problemler

başlıca nedendir. olması gerekenden yüksek veya alçak yapılmış dolgular kapanış problemlerine yol

açarlar ve gıcırdatmaya neden olurlar.

sistemik faktörler

bunlar genel sağlıkla ilgili bir problemin sonucunda ortaya çıkan gıcırdatmalardır.

yetersiz beslenme,barsak parazitler ve endokrin sistemdeki bozukluklar sonucu gıcırdatmalar

görülebilir.eğer barsaklar dolu ise barsak duvarında oluşan uyarılar beyne iletilir ve beyinde sindirim

faaliyeti başlatılır. sindirim enzimleri salgılanmaya başlar. mide asidi ve tükürük akışı artar. çiğneme

kasları uyarılır ve gıcırdatma ortaya çıkar.

sinüzit nedeniyle postnazal akıntı olduğu durumlarda sanki ağızda yiyecek varmış gibi sindirim sistemi

uyarılır ve gıcırdatma ortaya çıkar.

çocuklarda dişler sürerken gıcırdatma meydana gelir. bu çocuğun dişlerini keşfetmesiyle

alakalıdır.çıkan sesler hoşuna gidiyor olabilir.

psikolojik faktörler

bunlar günlük streslere ve kişiler sıkıntılara bağlı olan gıcırdatmalardır.

diş gıcırdatmanın belirtileri nelerdir?

*daha önce de bahsettiğimiz gibi en bariz belirti ağrıdır. özellikle sabah saatlerinde çene

ekleminde,yüzde, şakaklarda, boyunda ve başta ağrı görülür.bu ağrı çiğneme kaslarının aşırı

zorlanmasından kaynaklanr.

*ileri derecede gıcırdatma vakalarında dişlerin tüberkül dediğimiz çıkıntılarında aşınma görülür ve diş

yüzeyleri düzleşmiştir.

*bazen aşınma o kadar çok olur ki hastanın dişleri kısalır ve dikey boyutta düşme görülür. bu alt yüz

dediğimiz burun ucu-çene ucu arası mesafede azalmaya neden olur.bu da dudakların katlanması,

yanakların içeriye doğru çökmesi gibi estetik sorunlara yol açar.

*dişlerde hassasiyetler görülebilir.

*dolgularda ve dişlerde kırıklar meydana gelebilir.

*sürekli aşırı yüke maruz kalan dişlerin kök uçlarında kistler oluşabilir.

*dişlerde aşınma ve dikey boyutun düşmesine bağlı olarak eklem problemleri gelişir. ağız açıp

kapatırken tıkırdamalar duyulur.ilerleyen dönemlerde ağız açmada kısıtlamalar ve çene kilitlenmeleri

görülebilir.

*dişlerde sallanma ve açılmalar görülebilir.

bruksizmin tedavisi

çocuklarda öncelikle diş gıcırdatmanın patalojik olup olmadığı tespit edilir. diş gıcırdatmanın sıklığı ve

gün içinde dağılımı tespit edilir.basit çözümler yapılır.dişlerde aşırı aşınmalar varsa tedavi edilir.

barsak paraziti sinüzit gibi sistemik hastalıklar varsa tedavi edilir.

yetişkinlerde gece plağı kullanılır. bunlar ısırma kuvvetini emen ve dişlere azaltarak ileten yumuşak

malzemelerdir.hem dişlere baskıyı azaltır hem de alt çeneyi uygun konumda tutarak ekelme gelecek

baskıyı engellerler.kas gevşeticilerden yararlanılabilir.diş kaynaklı gıcırdatmalarda hatalı

restorasyonlar (dolgu veya protez) varsa bunlar düzeltilmelidir.aşırı strese bağlı gıcırdatmalarda

psikolojik tedavi yapılması gerekebilir.

eğer tedavi edilmezse ilerleyen dönemlerde özellikle çene ekleminde cerrahi tedavi gereksinimine

neden olacak sorunlar oluşabilir.