Doya Doya Tatil

Milyonlarca öğrencinin heyecanla beklediği karne günü geliyor...Uzun ve

zorlu bir eğitim öğretim döneminin ardından çocuklar karneleriyle birlikte yaz tatiline

girecek. Çocukların karne notuna ve başarılarına gösterdikleri tepkiler çocuktan

çocuğa farklılaşıyor. Kimi çocuk neşeli, mutlu, heyecanlı, coşkulu, sevinçli

karşılarken karnesini kimi çocuk ise üzgün, hayal kırıklığına uğramış, korkulu,

kaygılı, öfkeli, çaresiz hissedebiliyor. Bu farklılaşmaya neden olan etkenler başarılı

ya da başarısız olma durumu olduğu gibi karne notunun çocuğun beklentisine uygun

olması ya da olmaması olabilir. Ancak en önemlisi karnenin taşıdığı anlam, yani

karnenin çocuk için ne ifade ettiğidir.

Karne ne ifade ediyor?

Karne; okul yönetimince öğrencilere dönem sonlarında verilen ve öğrencinin

her dersten aldığı notlarla okula devam durumunu vb. gösteren belgedir. Aslında

karne nelere daha iyi çalışmak gerektiğini çocuğa, ailesine ve öğretmene hatırlatır.

Asıl işlevinin dışında karneye yüklenen anlam;

çalışkan olduğunu gösteren belge,

zeki olduğunu kanıtlayan belge,

yetenekli olduğunu gösteren belge,

hayat başarısını belirleyen belge,

yeterli olduğunu gösteren belge,

Örnek çocuk olduğunu gösteren belge,

Uslu çocuk olduğunu gösteren belge,

Geleceği belirleyen belge.....vs,

gibi anlamlar içeriyorsa bu durum çocuk için sorun olabilmektedir. Beklentiler yada

yüklenen anlam karşılanmadığında hayal kırıklıkları, üzüntü, kaygı, öfke, özgüven

düşüklüğü, içe kapanma vb. Olumsuz duyguların yaşandığı görülmektedir.

Olumsuz duygu ve düşüncelerin gelişiminde ebeveyn tutumu, ailelerin,

çocuğun notlarına ve performansına gösterdikleri tepkiler önemlidir. Beklenmeyen

karne notları karşısında gösterilen aşırı tepkiler, çocuklar için kaygı, endişe, korku ve

suçluluğa sebep olabilir. Çocuğun karne notu üzerinden değerlendirilmesi kendilik

algısı üzerinde olumsuz etkiler yaratarak özgüvenini zedeleyebilir. Karneden beklenti

ne kadar yüksekse, karneye yüklenen anlam ne derece büyükse karşılanmadığı

durumlardaki hayalkırıklığı da o derece büyüktür.

Aile Yaklaşımı Nasıl Olmalıdır?

Ailelerin çocuktan beklentileri, çocuğun yaşına, gelişim düzeyine, ilgi ve

yeteneklerine, sorumluluklarına ve olanaklarına uygun olmalıdır. Çocuğu suçlamak,

eleştirmek, kıyaslamak kendisini daha da kötü hissetmesine sebep olacağı için

öncelikle çocuğun olumlu yönleri ön plana çıkarılmalıdır.

- Aileler karne ve karne notuyla ilgili duygu ve düşüncelerini çocuklarıyla

paylaşmalı ve çocuğun da duygu ve düşüncelerini ifade etmesi için onu

desteklemeli

- Düşük notlar hakkında karşılıklı konuşularak nedeni tespit edilmeye

çalışılmalı, amaç çocukta farkındalık yaratmaya çalışmak olmalı.

- Olumlu yönleri mutlaka övülmeli ve desteklenmelidir.

- İşbirliği içerisinde düşük notların nasıl telafi edileceği konuşulmalı, etkili

çözüm yöntemleri gözden geçirilmeli

- Çocuklar kendilerini güvende hissedecekleri sınırlara ihtiyaç duyarlar.

Ebeveynlerin aşırı müdahale etmeden, sınırlar çerçevesinde çalışma planı

oluşturmaları çocuğun kendi sorumluluklarını almalarına yardımcı olur.

- Çocuğun aldığı not üzerinden değerlendirme yapmak yerine dönem boyunca

gösterdiği çabası vurgulanmalıdır.

- Dışarıdan sürekli müdahale etmek yerine, çocuğun zorlandığı alanlarda içsel

motivasyonunu harekete geçirmesine yönelik yaklaşımlarda bulunmak

önemlidir.

- Çocuk başka çocuklarla kıyaslanmamalıdır. Her çocuk biriciktir.

- Çocukla ilişki sadece okul, ders ve karne başarısı üzerinden olmamalı, her

koşulda sevildiğini çocuğa hissettirmek özgüven gelişimi açısından oldukça

önemlidir.

Unutulmamalıdır ki, alınan karne tüm akademik hayatı belirleyen tek gösterge

değildir. Eğitim ve öğretim bir süreçtir ve bu süreçte zaman zaman dalgalanmalar da

olabilir. Alınan karne çocukların hayatları boyunca alacakları ne ilk ne de son karne

olacaktır. Bu nedenle çocuğun karnedeki notlarına değil, dönem boyunca gösterdiği

performansına itibar edilmelidir.