Erkekler Andropoz Nasıl Olur?
Yazar Osman Çelik • Ürolog • 24 Mart 2021 • Yorumlar:
Andropoz kelime anlamı olarak latince kökenden gelir ve “ Erkekliğin Sonu” olarak çevrilebilir. Klinik anlamda ise testosteron yaşla birlikte azalması sonucu görülen semptomlar bütününe verilen isimdir.
Andropozu tanımlamak için testosteron hormonunun vücudumuzda ne işler yaptığını bilmek durumu kavrayabilmek için iyi yoldur. Testosteronun görevleri nelerdir ?
-
cinsel dürtüyü sağlamak
-
kemik kütlesi sağlıklı biçimde tutmak
-
yağ dağılımı düzenlemek
-
kas büyüklüğü ve gücünü arttırmak
-
kırmızı kan hücresi üretimi sağlamak
Bu görevlere bakıldığı zaman vucudda bu hormonun hangi yaş aralıklarında en yüksek seviyede olduğunu anlamak çok kolaydır. Erkeğin üreme konusunda en iddialı olduğu yaşlarda 18-40 yaşlarında fiziksel olarak zirvede olduğu yaşlarda testosteron en yüksek seviyededir. Yaş aldıkça üretimi azalır ve semptomlar yavaş yavaş ortaya çıkmaya başlar.
Testosteron azalmaya başlayınca ne gibi sorunlar ortaya çıkar ?
-
kas kitlesinde azalma
-
yağ oranının artması
-
cinsel istekte azalma
-
ereksiyon kapasitesinde azalma
-
kemik yoğunluğunda azalma
-
kognitif fonksiyonlarda azalma
Andropoz doğal kaçınılmaz bir durumdur. Yani 40 yaşından sonra yavaş yavaş testosteron düzeyi doğal olarak azalmaya başlar. Azalma hızı ve düzeyi öznel bir durumdur. Kişinin genetik özellikleri , yaşam biçimi ve beslenmesi ile direk ilişkilidir. Andropozu geciktirmek mümkün fakat tamamen durdurmak mümkün değildir.
Andropozdaki erkeği kabaca tarif edecek olursak . 50 yaşını aşmış göbekli , fiziksel aktivitelerde zorlanan , biraz huysuz , depresif , özgüveni azalmış bir erkek düşünün . Çokça böyle erkekler gözünüzün önüne gelmiştir. Bu erkeklerde testosteron azalmasının etkilerini hepsini aynı anda yaşamaz farklı zamanlarda farkı bulgular ortaya çıkabilir. İlk bulgu genelde neden mi sonuç mu olduğu tartışmalı olan yağlanma ve kas kitlesinin kaybı durumudur. Yani kas kitlesi arttığı ve yağ oranı arttığı için mi andropoza giriş hızlanır yoksa andropoza girildiği için mi bunlar meydana gelir bu yumurta tavuk ilişkisine benzer. Bu konuda bildiğimiz egzersiz ve beslenme ile kas kitlesini artırabilir yağ oranını düşük tutarak andropozu geciktirebiliriz. Modern zamanlarda andropozu hızlandıran beslenme modeli yaşam tarzı gitgide erkeklerin daha erken yaşlarda andropozla tanışmasına neden olmaktadır. Özellikle kozmetik ürünlerde ve hayvansal gıdalarda bolca bulunan ksenoöstrojenler çağımızda en büyük nedenlerdendir. Modern zamanlardaki hareketsiz yaşam diğer önemli bir faktör olarak karşımıza çıkmaktadır.
Andropoz nasıl yönetilir?
Andropozun öncelikli başvuru nedeni genellikle cinsel işlev bozukluğudur. Hastalar cinsel isteksizlik ve sertleşme bozukluğu nedeniyle bir hekime başvururlar. Bu şikayetle başvurmuş her hastaya total ve serbest testosteron düzeyi bakılmalıdır. Testosteron düzeyleri düşük olan hastalarda TRT (Testosteron Replasman Tedavisi ) yapılır. TRT yapılamadan önce ve tedavi boyunca hastalar düzenli olarak Tam kan sayımı, PSA , Karaciğer fonksiyon testleri açısından değerlendirilir. Testosteron replasman tedavisi ağızdan ilaçlarla , cilde sürülen jel formlu ilaçlarla ve kas içine enjeksiyonlarla yapılabilir. Hangi yöntemin uygulanacağı tedaviye karar veren hekim tarafından belirlenmelidir . Testosteron replasman tedavisinin olası yan etkileri ;
-
kardiovasküler yan etkiler
-
pıhtılaşma mekanizmaları ile ilgili yan etkiler
-
üreme sağlığıyla ilgili yan etkiler
-
prostat kanseri ile ilgili yan etkiler
Yaşlanan erkekte testosteron eksikliği başta cinsel işlev bozukluğu olmak üzere birçok olumsuz etki oluşturur. Bir uzman tarafından değerlendirildikten sonra uygun bir testosteron replasman tedavisi birçok semptomda hızlı düzelme meydana getirir. Bilinçsizce kullanılan testosteron ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.