Erkeklerin Kabusu; Sertleşme Sorunu

Sertleşme Sorunu Nedir?

Erkeklerde sertleşme problemi, cinsel aktivite sırasında penisin yeterli sertliğe ulaşamaması veya sertleşmenin yeterince sürdürülememesi durumu olarak açıklanmaktadır. Erkeklerde sertleşme problemi(iktidarsızlık), “erektil disfonksiyon” , “impotans” (empotans) veya “ereksiyon problemi” olarak da bilinmektedir. Ereksiyon penisin sertleşmesi, dikleşmesi anlamına gelmektedir.

Sertleşme Sorunu Neden Olur?

Bu soruna sebep olan çeşitli fiziksel ve ruhsal gerekçeler olabilir. İş ve eş sorunları, ekonomik sorunlar, ruhsal gerginlikler, yorgunluk, ilişkideki diğer problemler vs. nedenlerden dolayı her erkek hayatının bir döneminde ereksiyon yani sertleşme problemiyle karşılaşabilir. Bu doğal ve olağan bir durumdur. Çünkü her zaman ve bütün koşullarda yeterli ereksiyonun sağlamasını beklemek olağan bir durum değildir. Fakat ereksiyon problemi sık tekrar eder, ısrarcı olursa ve cinsel birleşmeyi sık engellerse bu durum tedavi gerektirir.

Bu sorun cinsel isteksizlik, kısırlık veya boşalma sorunlarından farklıdır ve bu sorunlarla kesinlikle karıştırılmamalıdır. Sertleşme sorunu (iktidarsızlık) olan bir erkek orgazm da baba da olabilir. Yani sertleşme sorunu yaşayan bir hasta cinsel istek duyabilir ve sorunsuz bir şekilde boşalabilir.

Bahsettiğimiz gibi sertleşme sorununun çoğu zaman birden fazla nedeni vardır. Nedenler psikolojik, fizyolojik veya her ikisinin kombinasyonuna bağlı olabilir. Psikolojik ve fizyolojik nedenlerin birbirinden ayrımı tedavi seçimi açısından önemlidir. Sertleşme sorununun nedenleri 2 ana grupta incelenebilir;

1. Psikolojik nedenler
2. Fiziksel nedenler

Psikolojik Nedenler Nelerdir?

Stres, sürekli mesleki baskı, meslek ve aile yaşamında başarısızlık duygusu, eşler arasında sürekli yaşanan problemler, bedensel antipati ve kadının gebe kalmasından duyulan korku, başarısız olma korkusu, cinsellik hakkında yanlış bilgilenme veya keşfedilme, reddedilme, üzüntü vb. nedenlerden kaynaklanan anksiyete ve depresyon gibi ruhsal sıkıntılar sertleşme sorununa neden olabilir.

Evlilikte yaşanan sorunlar, ilişkide rol dengesinin bozulması veya duygusal çalkantılar da sertleşme sorununa sebep olabilir.

Buna ek olarak çocukluk, ergenlik dönemlerinde yaşanan cinsel travmalar; taciz, tecavüz, suiistimal, ensest ilişkiler, ilk cinsel tecrübenin kötü sonuçlanması, bilgi ve tecrübe eksikliği de erkeklerde sertleşme sorunlarına neden olabilir.

Bununla birlikte, klinikte gördüğümüz ereksiyon bozukluklarının birçoğu daha basit, çok daha kolay düzeltilebilen duygusal faktörler tarafından üretilmektedir. Bunlar; performans kaygısı, kadın tarafından reddedilme korkusu, geçmişte yaşanan ereksiyon zorluğu deneyimi nedeniyle iktidarsızlık beklentisi, kadının tatmini ile aşırı biçimde ilgilenilmesini ve kültürel olarak indüklenen cinsel zevk hakkındaki suçluluk duygusu gibi nedenlerle ortaya çıkmaktadır.

Fiziksel Nedenler Nelerdir?

Bu nedenler genellikle damar hastalıkları, sinir hastalıkları, hormon hastalıkları, anatomik veya yapısal bozukluk hastalıkları ile ortaya çıkar. Bu hastalıkları listelememiz gerekirse;

a.) Damarları ilgilendiren hastalıklar;
• Kalp-Damar hastalıkları
• Hipertansiyon (yüksek tansiyon)
• Diyabet Mellitus (şeker hastalığı)
• Hiperlipidemi (Kanda kolesterol, trigliserit vb yüksekliği)

b.) Sinir sistemini etkileyen nörolojik hastalıklar;
• Felçlerden
• Omuriliği etkileyen travma, darbe, kazalar ve omurilik hastalıkları
• Beyin dejenerasyonu ile giden hastalıklar (Parkinson, Multipl Skleroz vb.)
• Beyin tümörleri
• Sinirleri tutan Tip 1 veya Tip 2 Diyabet (şeker hastalığı)
• Kronik böbrek yetmezliği
• Leğen (pelvis) bölgesine yönelik cerrahiler sırasında sinir kesisi

c.) Hormonal bozukluklara bağlı gelişen hastalıklar;
• Hipogonadizm (kanda testosteron denilen erkeklik hormonu düşüklüğü)
• Hiperprolaktinemi (prolaktin hormonunun erkekte yüksek olması)
• Hiper-Hipo tiroidizm (tiroid hormonlarının yüksek ya da düşük olması)
• Hiper-Hipo kortizolizm (cushing hastalığı gibi)

d.) Anatomik ya da yapısal bozukluk hastalıkları;
• Hipospadias, epispadias
• Mikropenis (küçük penis)
• Peyronie hastalığı
• Doğuştan olan penis eğrilikleri

Buna ek olarak bazı ilaçların kullanımı da sertleşme bozukluklarına yol açabilir. Bu ilaçlar;

• Bazı yüksek tansiyon tedavisinde kullanılan ilaçlar
• Bazı antidepresan ilaçlar
• Antiandrojenik ilaçlar (erkeklik hormonu testosteronu baskılayan ilaçlar)

Sertleşme Sorunuyla İlgili Riski Artıran Faktörler Nelerdir?

Risk faktörlerinin başında kalp-damar hastalıkları gelmektedir. Kalp hastalıklarına yol açan aşağıdaki risk faktörleri aynı zamanda sertleşme sorunu için de risk faktörleri olarak karşımıza çıkmaktadır;
• Düzenli egzersiz yapılmaması
• Sigara, alkol ve uyuşturucu madde kullanımı
• Şişmanlık
• Yüksek kan kolesterol seviyesi
• Metabolik Sendrom


Kronik hastalıklar da önemli bir risk faktörü olarak belirlenmiştir. Bu hastalıkların başında gelenler;
• Diyabet
• Hipertansiyon
• Kronik böbrek yetmezliği

Kronik hastalıklar için sürekli ilaç kullanımı da risk faktörleri arasında değerlendirilmektedir. Buna ek olarak bazı ameliyatlar ve ışın tedavileri de riski artırır. Bunlar;

• Radikal prostatektomi gibi prostat kanseri tedavisinde uygulanan bir ameliyat
• Leğen bölgesine (pelvik alana) ve prostat başta olmak üzere pelvik bölgedeki organlara yönelik ışın tedavisi almış olmak (radyoterapi veya brakiterapi)

Fiziksel (organik, yapısal) etkenlerin varlığını araştırmak için sertleşme sorunu yaşayan erkekler öncelikle konusunda uzman bir ürolog hekim tarafından değerlendirilmelidir.

Sertleşme Sorununda Teşhis Nasıl Konur?

Değerlendirme hastanın hikâyesini almakla başlar. Hikâye kısmında risk faktörleri sorgulanır. Şeker hastalığı, yüksek tansiyon ve kalp hastalığının mutlaka sorgulanması gerekir. Hastanın cerrahi müdahale geçirip geçirmediği, ışın tedavisine maruz kalıp kalmadığı önemlidir. Geçirdiği ciddi kazalar, sigara ve alkol tüketimi, kullanmakta olduğu ve son bir yıl içerisinde kullandığı ilaçlar hakkında bilgi edinilmesi gerekir.

Hastaya penis sertleştiğinde ağrı duyup duymadığı veya şekil bozukluğu, eğrilik gelişip gelişmediği sorulmalıdır. Bu sıkıntılar varsa Peyronie hastalığı akla gelmelidir. Psikolojik nedenler de sorgulanmalıdır. Hikâyeden sonraki basamak fizik muayenedir. Genital bölgeye önem verilmelidir. Damar ve sinir fonksiyonları test edilmelidir. Aynı zamanda Peyronie hastalığı araştırılmalıdır. Prostat hakkında bilgi edinmek için parmakla rektal muayene yapılabilir.

Ek olarak bazı kan ve idrar testleri yapmak gerekir. Kanda testosteron ve şeker düzeyi ölçülmelidir. Kan yağlarının düzeyi bilinmelidir. Renkli Doppler Utrasonografı ses dalgaları yardımıyla penis damarları hakkında bilgi veren duyarlı bir testtir. Sertleşme sağlayan ilaçların(papaverin) penis içine enjeksiyonu ve penis dokusunun bu uygulamaya vereceği cevap gözlenebilir. Kan akımıyla ilgili sorun yoksa sertleşme gerçekleşir.

Bazı hastalarda ileri tetkikler yapmak gerekebilir. Bunlardan ilki nörolojik bir test olan bulbokavernöz refleks ölçümüdür. Bu test esnasında doktor bir parmağını makata yerleştirir ve diğer eliyle penis başını sıkar. Normal koşullarda makat çevresindeki kaslar kasılır. Diğer bir test sayesinde uyku sırasında sertleşme varlığı ve derecesi hakkında bilgi edinilir. Her erkek uyku sırasında 3–4 kez sertleşme(nokturnal ereksiyon) yaşar. Sorun fiziksel ise sertleşmelerin sıklığı ve derecesi azalır. Psikolojik nedenler varlığında hasta bu sertleşmeleri yaşamaya devam eder. Bu test psikolojik ve fiziksel nedenlerin ayrımında doktora önemli bilgiler sağlar.

Sertleşme Sorununda Tedavi Nasıl Olur?

Tedavi mutlaka uzman bir ürolog incelemesinde ve yönetiminde gerçekleşmelidir.

Psikolojik nedenler, kadınlardaki vajinismus hastalığındakilere benzer. Bazı durumlarda vajinismustan kaynaklı sertleşme sorunu da yaşanabilir. Cinsel birleşme yaşayamayan erkek kendisini yetersiz hisseder ve kaygı bozukluğu yaşar. Bu durumda çiftlere cinsel terapi uygulanır ve sorunun kaynağı tespit edilerek, giderilmeye çalışılır.
Sorun fizyolojik ise doktor tarafından verilen ilaçlar ile tedavi edilmeye çalışılır. Genelde ilaçların kullanımı ile sorunlar giderilir. Eğer cinsel terapiler ile birlikte ilaç tedavisi birlikte uygulanırsa sonuç daha etkili olur ve kısa zamanda elde edilir. Hastalığın ilerleyen safhalarında ise penis dokusu içerisine ilaç enjeksiyon edilir. Bazı durumlarda idrar kanalına da ilaçlar enjekte edilir. Penil protez denilen ameliyatlar da tedavilerde kullanılır.