Ertelemek Nedir?

Herkese sorsak hepimiz benzer tanımlamaları yaparız. Ertelemek demek yapacağımız bir iş, sorumluluk, görev vb. durumları yapmamak ya da yapmayı geciktirme halimizdir.

İnsanlar genellikle işlerini ertelerler ya da yapmazlar kişiye niçin yapmadın ya da yapmak için neden bu kadar geciktin diye sorduğunuzda zaman bulamadım, yapacaktım da araya başka bir şey girdi, unuttum, param yoktu, zamanım yoktu gibi çeşitli bahaneler üretebilirler.

Peki bunu niye yaparlar?

• Örneğin bir üniversite öğrencisinin final dönemi ve 1 hafta sonra sınavı olduğunu düşünelim  fakat öğrenci son geceye kadar sınavla ilgilenmez son gece geldiğinde ise dersin başına oturur ve sabaha kadar ertesi gün ki sınava hazırlanır. Bu öğrenci koca bir hafta dururken bütün işini 8-10 saatte sığdırmak istemiştir. 

• Diğer bir örnek A kişisi alkol kullanıyordur alkolün kendisine vereceği zararı biliyordur ve hep bırakacağını söylüyordur ancak bir türlü bırakamıyordur.

• Bir örnek daha verirsek hepimiz zaman zaman diyete başlayacağımızı söylüyoruz ancak bir türlü başlayamıyoruz şunu da yiyelim şuraya yeni bir yer açılmış oraya da gidelim öyle başlayacağım bahaneleriyle erteliyoruz. 

3 örneğe de baktığımızda ortak özelliği görüyoruz muyuz? Hep istiyoruz ancak araya başka şeyler giriyor dolayısıyla yapmamız gerekeni yapmıyoruz ya da yapamıyoruz. Çünkü asıl istediğimiz şey eylemi yapmak değil eylemin sonucu oluyor.

Alkol almayı bırakmak istiyoruz ancak alkolden aldığımız hazzı bırakmak istemiyoruz diyete başlamak istiyoruzdur ancak sevdiğimiz yiyeceklerden aldığımız hazzı bırakmak istemiyoruzdur. Bu sebeplerle de bırakmayı hep ertelemiş oluyoruz.

Peki sınavı son dakikaya bırakan arkadaş neden son dakika sınava çalışıyor? Çünkü eğer sınava çalışmazsa büyük ihtimalle sınavı geçemeyecek ve sınıfta kalacak bu durum onda korku yarattığı için son gece de olsa sınava çalışmayı istemiş oluyor. Yani bu arkadaşımız için diyebiliriz ki korkmak onda bir motivasyon sağladı ve yapması gereken görevi yapmış oldu.

Aslında bir şeyi ertelerken bizde bıraktığı korkuyu kaygıyı hissetmemek için ertelemiş oluyoruz. O gerginliğe katlanamıyoruz katlanmak istemiyoruz ve erteleyince de kısa süreli bir rahatlama yaşıyoruz. Neyse sonra hallederim diyoruz ve erteliyoruz.

Ertelemek istememizin bir sebebi daha olabilir sonuçları uzun vadede elde etme bir işi yapmak mı daha kolay bir işi yapmaya başlamak mı? Diyete başlayacağız ama belki kilo vermek uzun vadede alacağımız bir sonuç ancak ertelersek hemen sonuca ulaşmış oluyoruz ve o rahatsızlık hissimizi dışarıda bırakmış oluyoruz.

Her şeyi toparlarsak bir görevi yapmak için 3 şeye ihtiyacımız olur;

• İşe başlamak için enerjiye

• İşi kendisine 

• İşin sonuçlarına

Nasıl yapacağız?

Yapacağımız bir iş için zaman belirleyeceğiz ( 3 ağustos pazartesi gideyim)

Bahanelerimiz için olumsuz davranış koyacağız ( Eğer ertelersem beğendiğim şeyi almayacağım).

Tek başınıza bir şeyler yapmaktan zorlanıyorsanız yanınızda size eşlik edecek biriyle de aktiviteler yapabilirsiniz.  Size sıkıcı gelen aktiviteleri kendiniz için daha haz verici etkinliğe çevirebilirsiniz. Örneğin spor yapmak sizi bunaltıyorsa ya da bir türlü yapamıyorsanız yanınıza bir arkadaşınızı alarak spora gidebilirsiniz böylelikle spor etkinliğine bir sosyallikte katmış oluyoruz.

Ayrıca unutmamak gerekir ki yaptığımız her görev, her iş, her etkinliğin sonunda alacağımız sorumluluğumu yaptım hissi ve rahatlaması bir sonraki yapacağımız iş için bize motivasyon sağlayacaktır.

Yaptığımız her şeyin sonunda kendimize bir ödül koyup ertelememeyi pekiştirebiliriz örneğin gitmemiz gereken bir yer ancak siz bir türlü gitmiyorsunuz diyelim ki gittiniz yaptığınız işin sonunda bir yerde kahve içmek, arkadaşlarınızla buluşmak ya da tek başınıza hoşlandığınız aktiviteleri de yapmak bir sonraki işiniz için motivasyon sağlayacaktır. 

Eğer bir işi yapmak sizi zorluyorsa işinizi çok bölmemek koşuluyla 2-3 basamağa paylaştırabilirsiniz. 

Yukarıda ki öğrenci örneği için son geceye bırakmak değil de 2-3 gece önceden sınava hazırlanmak daha kolay olacaktır ancak yapacağımız işi çok bölümlere ayırdığımızda tekrar ertelemeyi erteleyeceğimizi de görmüş oluruz. 

Son olarak yapacağımız işte vs. dikkat gerektiriyorsa kendinizi en dinç hissettiğiniz zaman yapabilirsiniz ya da sizi motive eden araçlar kullanabilirsiniz dikkat gerekiyorsa daha dinç olmak için kahve vs ya da spor yapacaksanız sevdiğiniz müzik eşliğinde yapmanız gibi.