Gebelik ve Emzirme Döneminde Covid-19 Aşıları Uygulanabilir Mi?

2019 yılı itibari ile içinde bulunduğumuz pandemi süreci; beraberinde birçok zorluğu, mücadeleyi ve fedakarlığı da beraberinde getirmiştir. Bu süreçte zorluklarla mücadele ederken her an gelecek aşı müjdesini dört gözle beklediğimiz doğruydu.

Ülkemizde meslek gruplarından sonra, artık yaşlara göre de aşılanma sürecimiz başladı ve hızla devam etmekte. Bu süreçte anne adaylarının ve emziren annelerin aşı programına dahil olup olamayacağı konusu en çok sorulan konu oldu.

Koronavirüs Hastalığı, hayvan kaynaklı bir virüs olup; insandan insana damlacık enfeksiyonu, temas ve bazı durumlarda havada asılı kalan partiküller yolu ile bulaşır. SARS CoV-2 ile enfekte olan gebelerin büyük çoğunluğunun, hafif ya da orta derecede soğuk algınlığı/grip benzeri hastalık geçirmesi beklenmektedir. Ancak gebeler gebelik sırasında meydana gelen; azalmış akciğer kapasitesi ve artmış oksijen tüketiminin yanı sıra, bağışıklık sisteminde meydana gelen fizyolojik değişiklikler nedeni ile komplikasyon riski açısından yüksek risk altındadır. Mevcut bilgiler ışığında, COVID-19’un, gebelerde düşük veya teratojenite riskini arttırdığına dair bir kanıt bulunmamaktadır.

COVID-19 aşılarının hastalığa yakalanmayı ne ölçüde önlediği veya bulaşmayı ne ölçüde sınırladığı belirsiz olmasına karşılık, ilk elde edilen veriler aşıların, bir kişinin enfekte olması durumunda hastalığın süresinde ve şiddetinde azalma olduğunu göstermiştir. 19 Şubat 2021 itibariyle, 275 tamamlanmış gebelik olmak üzere, 1.815 gebe kadınının sonuçları yayınlanmıştır. Bugüne kadar, gebelik sırasında uygulanan mRNA COVID-19 aşıları ile ilgili Gestasyonel DM, Preeklampsi, IUGR, düşük oranları, ölü doğum oranları, erken doğum ve yeni doğan ölümleri yönünden beklenmedik bir sonuç gözlemlenmemiştir.

Tüm dünyada Amerikan Kadın Hast. Ve Doğum Kolleji, Birleşik Krallık Kadın Hast.ve Doğum Kolleji, Avrupa Kadın Hast. Ve Doğum Board ve Koleji, Kanada, Avustralya ve Yeni Zelanda sağlık otoriteleri ve T.C. Sağlık Bakanlığı, özellikle yüksek risk grubuna giren gebelerin COVID 19 aşılarına erişimlerini önermektedir.

Sağlık Bakanlığımız da web sitesindeki sağlık personeline yönelik bilgi notlarında “gebelikte, inaktif Pandemik COVID-19 aşısının uygulanmasına ilişkin veri bulunmadığını, ANCAK; COVID-19’u ağır geçirme riski yüksek olan gebelere uygulanabileceğini bildirmektedir.

TMFTP Derneği,YÜKSEK RİSK TAŞIYAN GEBELERE (sağlık personeli, AVM- Restoran Çalışanları, Öğretmenler vb) kendi istekleri halinde sağlık bakanlığımız tarafından düzenlenen “Aşı Uygulanacak Gruplar” listesindeki yaş gruplarına göre, sırası gelen gebelere mRNA   ve inaktif virüs aşılarının   uygulanabileceğini, aşının gebeliğin ilk üç ayında uygulanmamasının tercih edildiğini ve Emzirme döneminde, COVID-19’u ağır geçirme riski yüksek olan emziren kadınlara kendi istekleri halinde aşı uygulanabileceğini önermektedir.