Gelişim Çağında Obezite
Yazar İbrahim Sakçak • Genel Cerrah • 23 Mart 2016 • Yorumlar:
Dünya sağlık örgütü verilerine göre çocukluk çağında obezite her geçen yıl öncekine göre hızlı bir artış göstermektedir. Yüzden fazla ülkeyi içeren kapsamlı bir çalışmada dünyada 41 milyon 5 yaş altı obez çocuk bulunmaktadır. Çocukluk çağındaki bu obezite durumu gelişme çağı dediğimiz ergenlik dönemi ve sonraki yaşamda da devam etmektedir. 18 yaş üstü nüfusta 2 milyar insanın fazla kilolu veya obez olduğu bilinmektedir. Bu dünya nüfusunun yaklaşık dörtte birine denk düşmektedir.
Bilindiği gibi obezite başlı başına pek çok sağlık sorununu beraberinde getirmektedir. Koroner arter hastalıkları, hipertansiyon, tip 2 diyabet (şeker hastalığı) , uyku problemleri (horlama, uyku apne sendromu), diz ağrıları (gonartroz=dizlerde kireçlenme), bel ağrıları (bel fıtığı), karaciğer yağlanması, kolesterol yüksekliği, damar tıkanıklıkları, damar içi pıhtı oluşma riskinde artış, kadınlarda polikistik over ve adet düzensizlikleri, kısırlık, cinsel problemler, sosyal sorunlar, depresyon, bazı kanser sıklığında artış gibi pek çok sağlık sorunu obezite nedeniyle ortaya çıkmakta yâda daha ağır hale gelmektedir.
Obezitenin yol açtığı sağlık sorunlarından kurtulmak için koruyucu sağlık hizmetlerine önem vermek gerekmektedir. Bunun için ilk yapılması gerekenlerden biri çocukluk ve gelişim çağında görülen obezitenin önüne geçmektir. Bunun için bir dizi tedbirlerin alınması gerekmektedir.
Bunlar;
1-Sağlıklı gıda tüketimini teşvik etmek ( Çocukları fast-food türü gıdalardan, şekerleme türü ürünlerden mümkün olduğunca uzak tutmak)
2-Okul kantinlerinde satılan yiyecekleri kontrol etmek ve sağlıksız gıdaların satılmasını engellemek.
3- Özellikle okullarda sportif faaliyetleri artırmak, çocuk parklarını çoğaltmak.
4- Anneleri, hamilelik döneminde sağlıklı ve dengeli beslenmeye yönlendirmek.
5-Çocukları düzenli aralıklarla tartarak gelişimlerini, yakından izlemek.
6- Fazla kilo fark edildiğinde bir diyetisyen desteği almak.
Obezite sorunu yaşayan gelişim çağındaki çocuklara diyetisyen desteği ile beslenme kontrolü, sportif faaliyetler, ilaç tedavileri, akupunktur gibi Bütün bu tedbirlere rağmen yine de obezite tam olarak engellenememektedir. Bu durumda obezite cerrahisi gündeme gelmektedir. Özellikle gelişim çağında ileri düzeyde obez olan bireylerde obezite cerrahisi kilo kontrolünde mükemmel sonuçlar ortaya koyabilmektedir. Örneğin 12 yaşında 150 kilo ağırlığındaki bir çocuk için obezite cerrahisi tek seçenek olabilir, aksi takdirde ileride kontrolü imkânsız aşı kilo durumu ve buna bağlı ciddi sağlık sorunları yaşanması mümkündür. Obezitenin cerrahi tedavisinde mide katlama (gastrik plikasyon), mide küçültme (sleeve gastrektomi), mide by pass ( gastrik by pass) gibi pek çok yöntem uygulanmaktadır. Bu yöntemlerde çocukluk çağında mide katlama ve mide küçültme tercih edilen yöntemlerdendir. Günümüzde düşük riskle yapılan bu ameliyatlar idrar sondası, burundan sonda takılmadan, yoğun bakım ihtiyacı olmadan 1 saat gibi bir sürede yapılabilen ameliyatlardır. Bu yöntemler kesine yakın bir kilo kontrolü sağlayarak mükemmel sonuçlar vermektedir.
Sonuç olarak; Obeziteyi belirleyen genetik faktörler değişmeyeceği için tamamen engellemek mümkün olmayabilir.