Genç Yaşta Unutkanlık

Unutkanlık, ileri yaş problemlerinin başında gelen bir semptom olarak bilinirken son dönemlerde genç yaş grubunun da bu şikayetle hastanelere başvuru oranının arttığı görülmektedir. Bu unutkanlık hali günlük yaşamı olumsuz etkileyecek boyuta geldiğinde unutkanlık hastalığı olarak değerlendirilmelidir.

Unutkanlık hastalığının anlaşılabilmesi için bellek kavramını anlamak gerekir. Bireyler yaşamın ilk anlarından itibaren öğrenmeye başlarlar ve bu öğrenilen bilgileri hayatlarının her anında kullanmak için belleklerine kayıt ederler. İnsan hafızası kısa süreli bellek ve uzun süreli bellek olmak üzere ikiye ayrılır. Kısa süreli bellekte en fazla 6 ila 9 adet arasında bilgi işlenir. Bu bilgiler çok kısa olarak burada kalır ve herhangi bir kodlama ile uzun süreli belleğe alınmazsa unutulur. Kısa süreli bellekteki bilgiler kodlama ve tekrar ile olsa da uzun süreli belleğe alınamıyorsa bu unutkanlık hastalığını işaret eder. Ayrıca uzun süreli belleğe kaydedilen bilgilerin geri getirilmesi mümkün olmuyorsa bu da unutkanlık hastalığını işaret eder. Her iki hafıza sorunundan dolayı da unutkanlık ortaya çıkar.

Genç Yaşta Unutkanlığın Olası Sebepleri

• Depresyon : Depresyon, stres, üzüntü, ajitasyon, aşırı çalışma gibi nedenlerle sinir sisteminin biyokimyasının değişmesi ve buna bağlı sinir sisteminin işleyişinin bozulmasıdır. Kişide uykusuzluk veya aşırı uyku, heyecan, takıntı, sinirlere hakim olamama gibi belirtiler oluşur. Depresyonda odaklanma sorunu olduğu için kişi dalgın ve unutkan olur, kişide konsantrasyon bozukluğu olur. Depresyon tedavi edilirse buna bağlı unutkanlık tamamen ortadan kalkar.

• Kötü Beslenme: Yoğun çalışma koşulları ve vakitsizlik nedeniyle çalışan kesim hazır gıda tüketimine yönlenir.. Bunun yanında hareketsizlik ve yanlış beslenme ile kilo alan kişilerin kontrolsüz ve az yiyerek kilo verme çabaları, doğal besinlerin azlığı; vücudumuz için lazım olan bir çok vitamin ve minerallerin alınmasına engel olur. Bu maddelerin azlığı gençlerde unutkanlık yapar. Kısaca iyi beslenmemek unutkanlığın bir sebebidir. Zamanında az ve doğal beslenme unutkanlığı önler.

•  Sistemik Hastalıklar: Tiroid hormon bozuklukları  (guatr), hipoglisemi, şeker hastalığı(DM) gibi sistemik hastalıklar, vitamin b12 , folat ve d vit . eksikliği şayet iyi tedavi edilmezse unutkanlığa sebep olur.

• Beyin Hasarı: Genç yaşta beyin hasarına sebep olan bazı hastalıklar ve kazalar ve bazen de beyin operasyonları unutkanlık sebebi olabilir.

• Epilepsi (sara) : Ülkemizde sıkça görülen ve bayılmaya sebep olan veya olmayan bazı tür epilepsiler unutkanlık ve dalgınlık atağı ile kendini gösterir. Sebebi belli olmayan unutkanlık ataklarında mutlaka bir beyin elektroensefalografi(EEG)’si  çekilmelidir. 

• Çevresel etkenler:  teknolojik aletlere aşırı maruz kalınması 

•  Uyku düzeni bozuklukları : Uyku düzeni olmaması, yetersiz veya fazla uyumaK  Alkol ve uyuşturucu maddeler kullanımı

Unutkanlık Hastalığı Belirtileri

• Özel günleri ,ocaktaki yemeği,  kapının üstünde anahtarı, prizde ütüyü, sık sık karşılaşılan insanların isimlerini, sohbet esnasında cümleleri unutmak, özel eşyaları kaybetmek en yaygın belirtileri arasındadır. 

Bellek Nasıl Güçlendirilir

Kitap okumak

Bol su içmek

Dengeli ve düzenli beslenmek

Sağlıklı besinler tüketmek

Egzersiz yapmak

Sosyal ortamlarda bulunmak, insan ilişkilerini geliştirmek, iletişim kurmaya açık olmak

Eksik olan vitamin, mineralleri vücuda takviye etmek

Hastalıkları tedavi etmek

Bulmaca çözmek gibi zihni çalıştıracak ve geliştirecek aktiviteler yapmak

Hafızayı güçlendirip unutkanlık hastalığını tedavi etmeye yardımcı olabilir.

Unutkanlık Hastalığı Tedavisi

Unutkanlık hastalığı tedavi etmek için yapılacak ilk iş unutkanlığın sebeplerini saptamaktır. Doğru bir tedavi uygulanabilmesi için unutkanlık durumunun bir nöroloji uzmanı tarafından değerlendirilmesi gerekir. Unutkanlık hastalığının erken tanı ve tedavisi oldukça önemlidir, bu nedenle doğru zamanda doğru tedavi uygulanmalıdır.

Unutkanlığın ortadan kaldırılması veya azaltılması için insanların yaşam tarzlarını değiştirmesi de gerekebilir. Kitap okumayan hastaların kitap okuma alışkanlığı edinmesi, bulmaca çözmek, yapbozlarla ilgilenmek, işe veya eve giderken rutin yolların dışında rotalar kullanmak, yapılması gereken aktiviteleri not etmek, yabancı dil öğrenmeye çalışmak, daha sosyal bir insan olmaya çalışmak, yeni öğrenmeler gerçekleştirebilecek eğitimlere katılmak ve zihnin daha fazla yorulmasını önlemek için gereksiz şeylere takılmamak bireysel olarak uygulanabilecek tedavi yöntemleridir. Ayrıca hastalar unutkanlıkları için kaygılanmamalıdır. Çünkü bu durumun sürekli düşünülmesi unutkanlığın ilerlemesine neden olabilir. Zihnin dinlenmesi için yeteri kadar uyku gerekir. Bu nedenle unutkanlık hastalığı olanların yeteri kadar uyumaya özen göstermesi gerekir. Bu şekilde hastalar kendi unutkanlıklarını azaltabilir ve hastalığın ortaya çıkmasına engel olabilir. 

Eğer siz de unutkan bir insan olduğunuzu düşünüyor veya unutkanlık hastalığı belirtileri gösteriyorsanız en kısa zamanda randevu alarak muayene olabilirsiniz. Böylece unutkanlık hastalığının önüne geçebilir ve daha sağlıklı bir yaşam sürebilirsiniz.