Genel Anestezide Ölüm Riski Var Mı?

Hasta ve hasta yakınlarınca sık sorulan sorulardan birisi genel anestezinin ciddi bir risk taşıyıp taşımadığıdır. Bu soruya verilecek tek bir cevap vardır: Evet, genel anestezide ölüm riski vardır. Hiçbir cerrah ya da anestezi uzmanı, genel anestezi uygulanacak bir hastanın sağ salim uyandırabileceği konusunda kesin garanti veremez. Tıp dünyasında tartışmasız olan bu gerçek, ülkemizde bazen sağlık profesyonelleri tarafından tam olarak dile getirilmese de ölüm dahil tüm riskler hastalara rutin olarak imzalatılan, ama genelde hastalar tarafından pek okunmayan onay formlarında yazılıdır.

Genel anestezide ölüm riskinin de olduğu net bir şekilde genel anestezi ile ameliyat edilecek bütün hastalara açıklanmalıdır. Bu riskin çok düşük olması, bu bilginin ameliyat olacak kişi ile paylaşılmamasını gerektirmez. Her hasta ve hasta yakınının bu olasılığı bilmeli ve kabul etmelidir.

Öte yandan bu olasılık gerçekten oldukça düşüktür. Bugün için bu olasılığın 100.000’de 1 ile 200.000’de 1 arasında olduğunu söyleyebiliriz. Ancak bu istatistik bütün yaş grupları için geçerlidir. Yani yaşlı ve sağlık durumu bozuk hastalar da bu sayının içindedir. Buna karşılık genç yaş grubunda (50’nin altı), ciddi bir sağlık sorunu olmayan insanlarda bu risk milyondan 1’den biraz daha aşağıya düşer. Bu risk ise, bir uçak yolculuğundaki ölüm riskine yakındır.

Peki bu yüz binde ya da milyonda bir risk bizim ne ifade ediyor. Bu olasılıklar ne kadar yüksek ya da ne kadar düşük? Bu konuda bir fikir vermesi açısından bir web sitesinden bazı sayıları aktarıyorum:

Tahmin edilen ölüm riski

Motorsiklet yarışları                  binde                   1

Koşu, jogging                           milyonda              1

Yüzme                                     milyonda               1

Bisiklete binme                       yüz kırk binde        1

Ehliyetli araç kullanma            yüz binde             16

Uçağa binme                          yüz binde             1.3

Özetlemek gerekirse genç ve sağlıklı bireylerde genel anesteziye bağlı ölüm riskinin milyonda 1’den daha düşük olduğu söylenebilir. Bu elbette çok düşük bir risktir, ama bu risk hiçbir zaman sıfır değildir ve hastalar ile hasta yakınlarının bunu bilip kabullenmesi, kendilerine düşen sorumluluğun da farkında olmaları gereklidir.