Hepatit C
Yazar Yüksel Gümürdülü • Gastroenterolog • 10 Mart 2020 • Yorumlar:
Hepatit C Hepatit C Virüs (HCV) enfeksiyonu sonucunda meydana gelen bir karaciğer hastalığıdır. Hastalık bir kaç hafta sürebilen hafif bir formdan hayat boyu süren ciddi hastalığa kadar değişen hastalıklara yol açabilir. HCV genellikle kan yoluyla bulaşır. Hepatit C akut veya kronik olabilir. Akut Hepatit C mikroorganizma vücuda girdikten sonraki 6 ay içinde olan kısa süreli bir hastalıktır. Kişilerin çoğunda (%75-85) akut Hepatit C enfeksiyonu kronik Hepatit C enfeksiyonuna dönüşür. Kronik Hepatit C hayat boyu devam edebilen, ciddi sağlık sorunlarına (siroz, karaciğer kanseri) ve hatta ölüme yol açabilen bir hastalıktır. Hepatit C için aşı bulunmamaktadır.
Hepatit C Nasıl Bulaşır?
HCV genellikle enfekte kişinin kanının kişinin vücuduna girmesi ile bulaşır. HCV şu yollarla bulaşabilir:
- Damar içi uyuşturucu kullanıcılarının iğne vb ekipmanları ortak kullanmaları ile
- Sağlık çalışanlarının iğne batması kazaları ile
- Hepatic C taşıyan anneden doğan bebeğe bulaşabilir
- Daha az sıklıkla ortak diş fırçası veya jilet vb aletlerin ortak kullanımı ile
- Hepatit C Cinsel Yol İle Bulaşır mı?
- Evet, fakat cinsel yol ile HCV'nin bulaşma riskinin düşük olduğu belirtilmektedir. Risk çoklu cinsel eş varlığı, cinsel yolla bulaşan başka bir hastalığın olması veya HIV taşıyıcılığının olması durumunda artmaktadır.
HCV Hangi Yollar İle Bulaşmaz?
HCV aynı kaptan yemek yemekle, ortak gıda veya su tüketilmesi, emzirme ile, sarılmak, öpüşmek, tokalaşmak, öksürmek, aksırmak, aynı tuvaleti kullanmak, havuza girmek, oyuncak ile oynamak, aynı araçta seyahat etmek vb yollar ile bulaşmaz.
Gebelikte HCV'nin Bebeğe Bulaşma Riski Var mıdır?
HCV gebelik sırasında bebeğe geçmez. Ancak doğum sırasında geçebilir, bu risk yaklaşık % 4 tür. Risk aynı zamanda HIV taşıyıcısı olanlarda daha yüksektir.
Akut Hepatit C'nin Belirtileri Nelerdir?
Akut Hepatit C hastalarının yaklaşık %70-80'ninde hiç bir belirti olmaz. Bazı hastalarda aşağıdaki belirtiler görülebilir:
- Ateş
- Halsizlik
- İştahsızlık
- Bulantı-kusma
- Karın ağrısı
- İdrar renginde koyulaşma
- Sarılık (göz ve ciltte sararma)
- Eklem ağrısı
Hepatit C Vücuda Girdikten Ne Kadar Süre Sonra Belirtiler Başlar:
Belirti olması durumunda (çoğu zaman olmaz), HCV vücuda girdikten yaklaşık 6-7 hafta sonra belirtiler başlar.
Kronik Hepatit C'nin Belirtileri Nelerdir?
Kronik Hepatit C hastalarının çoğunda hiçbir belirti bulunmaz. Buna karşın bu hastaların karaciğerinde hasar oluşmuş olabilir. Çoğu durumda, karaciğer hastalığı ileri boyutlara ulaşana kadar hastalık herhangi bir belirti vermez. Kronik Hepatit C çoğu zaman rutin olarak yapılan karaciğer enzimlerinin test edilmesi ile farkedilir.
Kronik Hepatit C Ne Kadar Ciddi Bir Hastalıktır?
Kronik Hepatit C ciddi bir hastalıktır, uzun dönemde karaciğer hastalığı, karaciğer yetmezliği, karaciğer kanseri ve hatta ölüme neden olabilir.
Hepatit C'nin Uzun Dönemli Etkileri Nelerdir?
HCV ile enfekte olan her 100 kişiden:
- 75-85'inde kronik Hepatit C gelişir ve bunların da;
- i. 60-70'inde kronik karaciğer hastalığı gelişir
- ii. 5-20'sinde 20-30 yıl içinde siroz gelişir
- iii. 1-5'i siroz veya karaciğer kanseri nedeniyle ölür
Hepatit C Tanısı İçin Hangi Testler Yapılmaktadır?
Öncelikle tarama testi olarak kanda HCV'ye karşı oluşmuş antikoru saptayan bir tarama testi (Anti-HCV) istenmektedir. Sonuç pozitif çıkarsa ikinci bir test ile doğrulama yapılmaktadır. Anti-HCV testinin pozitif çıkması kişinin HCV ile karşılaştığını gösterir, ancak enfeksiyonun devam edip etmediğini göstermez.
Hepatit C'nin Tedavisi Var Mıdır?
Evet. Hastalığa karşı etkili tedaviler mevcuttur.
Hepatit C Hastaları Karaciğerlerini Korumak İçin Ne Yapabilirler?
Hepatit konusunda uzman olan hekimlerine düzenli olarak kontrol olmalıdırlar. Alkol tüketilmemelidir. Herhangi bir ilaç alımından önce hekimlerine danışmalılardır. Hekimleri önermedikçe bitkisel ürünlerden kaçınılmalıdır.