Hidrosel (Su Fıtığı)
Yazar Mahmut Güzel • Çocuk Üroloğu • 2 Temmuz 2019 • Yorumlar:
Hidrosel testis etrafındaki kesede aşırı sıvı birikmesidir. Çoğunlukla yenidoğan erkek bebeklerde görülmekle beraber sonraki aylarda da ortaya çıkar. Oluşum sebebi kasık fıtığı ile aynıdır. Kasık kanalının iç ağzı açıklığının karın içerisindeki organların geçişine izin vermeyecek kadar dar olması sonucunda sadece karın içi sıvı buradan geçerek kanala ve torba içerisine dolmaktadır.
Büyük çoğunlukla erkeklerde görülen hidroselin üç çesidi vardır. Birincisi komünike (bağlantılı olan) hidroseldir, kasık kanalının iç ağzı henüz kapanmamış, hidrosel sıvısının miktarı zaman zaman değişmektedir. İkincisi nonkomünike (bağlantılı olmayan) hidroseldir, bu tipte ise kese karın içi ile bağlantılı olmadığından sıvı miktarı genellikle değişmemektedir. Üçüncü tip ise kord hidroseli ya da kordon kisti olup sıvı kanal içerisine hapsolmuştur. Kızlarda nadir görülen hidrosel, nuck kanal kisti olarak adlandırılır. Testis ya da damarlardaki bir enfeksiyondan sonra, karın içerisinde sıvı artışına neden olan bir durum (böbrek ve karaciğer hastalığı, beyin boşluklarında biriken aşırı sıvının -hidrosefali- karın boşluğuna akıtılması -şant-) sonucunda da ortaya çıkabilir.
Komünike hidroselde sıvı, uzun süreli dinlenmeden sonra azalabilir ya da kaybolabilir (ör. Sabah saatlerinde), sonraki saatlerde ise ayakta kalma süresi uzadıkça belirginleşir. Diğer iki tipte ise değişiklik olmaz. Karın içi ile ilişkili (komünike) hidroselde muayene ile sıvı miktarı azalabilir. Diğerlerinde ise bir değişiklik olmaz. Muayene sırasında kolaylıkla tanı konur. Işığın az olduğu bir ortamda keseye ışık tutularak yapılan bir test (transiluminasyon) ile hidrosel kolaylıkla tanınır. Herhangi bir görüntüleme yöntemi kullanmaya gerek kalmaz. Torbada şişliğe neden olan hastalıklardan ayırt edilir.
Aşırı büyük boyutlara ulaşmadığı sürece bebeğe herhangi bir sıkıntı vermez. Sonraki aylarda kendiliğinden gerileyerek tamamen kaybolabilir. Kaybolmaz ise hidroselin büyüklüğüne göre 6-12 ay sonra bebeğin sağlığının izin verdiği en erken zamanda ameliyat edilir. Ayrıca öncelikle yukarıda sayılan karın içerisindeki sıvı artışına neden olan durumların tedavisi de yapılmalıdır. Hidrosel ameliyatı günübirlik ameliyat şeklinde yapılır. Belirli bir açlık süresini takiben ameliyatı yapılan hasta, birkaç saat gözlem altında kaldıktan sonra ağızdan beslenir ve daha sonra taburcu edilir.