HİV NEDİR ?
Yazar Dilek Uslu • Kadın Hastalıkları Ve Doğum Uzmanı • 21 Aralık 2017 • Yorumlar:
Human Immunodeficiency Virus ( İnsan İmmun Yetmezlik Virusu),bağışıklık sistemini bozan AİDS’e yol açabilen virustur. HİV retrovirus türüdür. Vücüdu mikroplardan koruyan bağışıklık sistemini bozarak hastalık yapar. HİV virüslerin birinci hedefi olan CD4 lenfositlerin sayısı giderek azalması fırsatçı enfeksiyonlar ve kanserlerlerin ortaya çıkmasına neden olur.
HİV bulaşma yolları nedir?
HİV virüsü kısa sürede dış ortam koşullarında yok olur. Bulaşabilmesi için vücut sıvılarının içinde bir kişiden diğerine geçmesi gerekir. 3 bulaşma yolu:
-Cinsel ilişki yoluyla
-Kan yoluyla
-Anneden bebeğe doğum ve anne sütüyle
HİV nasıl bulaşmaz?
Virüs kanda, vajinal sıvılarda, anne sütünde ve menide bol miktarda bulunur. Tükrükte, idrarda, göz yaşında ise virus bulunmaz
Aynı ortamda bulunarak, el sıkışarak, aynı kaptan yemek yiyerek, öpüşmekle, tuvaletten, duştan, sivrisineklerle bulaşmaz.
HİV bulaşması nasıl engellenir?
-Cinsel sıvıların cinsel ilişki yoluyla, cinsel organlara, anüse, ağıza ve açık yaralara teması sonucunda HİV bulaşır. Cinsel bölgede yara varken ilişkiye girmek HİV bulaşma riskini arttırır. Adet döneminde cinsel ilişkiye girmekte HİV bulaşma riskini arttırır.
-Prezervatiflerin doğru kullanımıyla cinsel yolla HİV bulaşması \%100’e yakın engellenebilir. Her türlü cinsel ilişkide vajinal, anal, oral sekste prezervatif kullanımı gereklidir.
-Cinsel yolla bulaşan HİV nin engellenmesi için cinsel ilişkiye girmeden önce gençlerin cinsel yolla bulaşan hastalıklar konusunda bilgilendirilmesi önem taşır. Hastalık riski yaşam boyu edinilen partner sayısıyla doğru orantılıdır. Fakat sizin cinsel olarak tek eşli olmanız partnerinizinde tek eşli olduğunu göstermez.
-Kan yoluyla bulaşmasını engellemek için kan nakillerinden önce HİV taraması yapılır. Doktorların, diş hekimlerinin kullandığı cerrahi aletler , akupunktur iğneleri, dövme aletleri kullanmadan önce sterilize edilmelidir. Enjektörler tek kullanımlık olmalıdır. Damar içi uyuşturucu kullananlarda ortak şırınga kullanımı HİV yayılmasına yol açar.
-Anneden bebeğe geçişi önlemek için anne HİV taşıyıcısı ise anneye antiretroviral ilaçlar verilirse bebeğe geçişi engellenir. Antiviral ilaç verilen annelerin bebeklerine bulaşma riski \% 0,5 tir.
HİV + olan annelerin bebeklerini emzirmemesi sağlanmalı, bebeklerin mamayla beslenmesi teşvik edilmelidir.
HİV varlığıyla AİDS arasında ne fark vardır?
HİV vücuda alındıktan sonra geçirilen tüm dönemler HİV enfeksiyonudur. Enfeksiyonun son dönemine AİDS dönemi denir. AİDS döneminde normal bağışıklığı yüksek kişilerde enfeksiyon yapmayan parazit, virus ve mantarlar ağır hastalıklara yol açarlar. Kaposi sarkomu, beyin lenfoması gibi özel kanser türleri AİDS li hastalarda görülür.
HİV enfeksiyonunun evreleri nedir?
- Akut enfeksiyon
- Kronik enfeksiyon
- AİDS
AİDS gelişmesini engellemek mümkün müdür?
Antiretroviral ilaçları sürekli olarak kullanarak HİV nin AİDS’e dönüşmesi engellenir. İlaç tedavisiyle virus kontrol altında tutulduğunda hasta daha uzun yaşar, hastalığı başkalarına bulaştırma riski azalır.