Huzursuz Bacak Sendromu

Huzursuz Bacak Sendromu (HBS), uyku ile ilişkili hareket bozukluklarından biridir. Tipik klinik özelliği uykuya dalmayı engelleyen, bacaklarda tarifi mümkün olmayan anormal bir his ve karşı konulamaz hareket ettirme ihtiyacına neden olan huzursuzluk durumudur.

Kesin tanısı klinik özellikleri ile kolaylıkla konabilmekle beraber, kimi zaman hastalar, bu yakınmalarla yıllarca değişik branşlarda hekimlere gitmek zorunda kalmakta ve birçok ağrı kesici tedaviyi denemekle birlikte şifa bulamamaktadır.

    HBS görülme sıklığı yapılan bir çok çalışmada % 10-15 olarak bulunmuştur.

    HBS kesin tanı kriterleri 

1. Özellikle bacaklarda, karşı konulması mümkün olmayan hareket ettirme isteği, aralıklı, ağrılı olmayan rahatsız edici duyumlar

2. Hareket etme ile rahatlayan veya tamamen ortadan kalkan aşırı huzursuzluk durumu

3. Bulguların istirahat halinde ortaya çıkması ve/veya artması

4. Bulguların akşam saatleri veya geceleri daha belirgin olması

    Huzursuz bacak sendromu tanısı için bu 4 kriterin de birlikte bulunması gereklidir.

    HBS bulguları olan hastalar, uykuya dalmakta ve uykuyu sürdürmekte güçlük çeker. Bunu yaşayan kişi rahatsızlığını sıklıkla tarif etmekte zorlanır. 

    Tarifi zor olan bu hissi hastalar şu şekilde dile getirmektedir;

    -Kramp girecekmiş gibi

    -Bacaklarım kıpraşıyor

    -Bacaklarım geriliyor

    -Bacaklarımda karıncalar geziyor
    -Diş ağrısı gibi
    -Bacakları hıçkırık tutması
    -Elektriklenme
    -Zonklama
    -Kemiğim kaşınıyor
    -Huzursuzluk
    -Bacaklarım deliriyor
    -İğnelenme
    -İliklerim çekiliyor
    -Yanma var

    Bulgular hastalığın başlangıcında tek taraflı olabilmekle birlikte zaman içinde her iki bacağı da etkilemektedir. Hastaların yarısına yakınında kollarda da etkilenme olabilmektedir.

    Haftalar veya aylar süren düzelme dönemleri ve bulguların ortaya çıktığı alevlenme dönemleri ile seyreden, hayat boyu devam eden bir hastalıktır.

    HBS idiyopatik (sebebi bilinmeyen)  ve semptomatik  (başka bir hastalığın belirtisi olan) olmak üzere iki şekilde ortaya çıkabilir. 

    İdiyopatik formda hastaların birinci derecede akrabalarında yakınmaların % 50 oranında ortaya çıkması genetik geçişi desteklemektedir. 

    Semptomatik form ise altta yatan başka bir hastalıkla birlikte olur. Bu hastalıklar arasında demir eksikliğine bağlı kansızlık başta olmak üzere, üremi, romatoid artrit, Diabetes Mellitus önemlidir. Bazen gebelikte de görülebilir. Periferik sinir sistemini ve omuriliği tutan bazı nörolojik hastalıklarda da nadiren görülebilmektedir. 

    Tedavide ilk amaç altta yatabilecek hastalıkların tedavi edilmesidir. 

    Dopamin agonisti ilaçlar hem idiyopatik, hem semptomatik HBS tedavisinde  kullanılmaktadır.

    Uyku düzenini bozarak, hayat kalitesini belirgin olarak düşüren, sık görülmesine rağmen tanı konması gecikebilen bu hastalığın toplumda tanınması, hastaların nöroloji uzmanına yönlendirilmesini ve uygun tedavi ile şifa bulmasını sağlayacağından oldukça önemlidir.