İnsülin Direnci Nedir?

İnsülin pankreastan salgılanan kandaki şekerin(glikozun) hücrelere girmesini sağlayan hormondur. Özellikle yemek sonrası yükselen kan şekerini dengelemek için salgılanır. İnsülin glikozun hücreye girmesi için anahtar görevi görür böylelikle vücudumuzdaki hücrelere enerji sağlanmış olur.

Bazı durumlarda hücreler insüline duyarsızlaşmaktadır( burada pek çok mekanizmada aksama görülebilmekte). İnsüline gösterilen tepkinin azalması kan şekerinin dengelenmesini önlemektedir. Hücrelere insülin aracılığı ile yeterince glikoz girmediği için enerji ihtiyacı karşılanamaz. Bu sebeplerden pankreas daha fazla insülin salgılamaktadır.

İNSÜLİN DİRENCİ NASIL OLUŞUR?

İnsülin direnci sağlıksız beslenmeye paralel vücutta yağlanmanın artışı ile karşımıza çıkmakta çoğunlukla. Bazı bireyler insülin dirençleri olduğu için kilo aldığını savunur fakat bu durum tam tersidir.

Özellikle abdominal yağ dokusunda (bel çevresi) yağlanma insülin direnci gelişimine yüksek oranda katkı sağlar. Çünkü bu bölgedeki yağ hücreleri insüline karşı daha duyarsızdır.

Sağlıksız beslenmenin yanı sıra hareketsiz yaşam, alkol,-sigara kullanımı da insülin direncini tetikler.

Kişi normal vücut ağırlığında bile olsa kötü beslenme tarzı nedeniyle insülin direnci gelişebilir.

İnsülin direnci genetik nedenlere bağlı gelişebilir.

İNSÜLİN DİRENCİ BELİRTİLERİ

-Fiziksel Yorgunluk

-Beyin yorgunluğu

-Ağır bir yemek sonrası, şekerli bir gıda yedikten sonra fazla ağırlık hissi,Uyku Hali

-Depresyon

-Kilo Alma( özellikle bel çevresinin giderek genişlemesi)

-Nörolojik Bulgular

-Hiperglisemi

-Hiperinsülinemi

-Hipertansiyon

-Akantozis Nigrikans ( koltuk altı-kasık-boyun bölgelerinde esmerleşme)

-Terleme

-Doymama, sürekli yeme isteği

-Kadınlarda adet düzensizliği

 

İNSÜLİN DİRENCİYLE BERABER SEYREDEN HASTALIKLAR

-Tip 2 Diyabet

-Obezite

-Hipertansiyon

-Dislipidemi

-Kalp-Damar Hastalıkları

-İç Organlarda Yağlanma

-Kanser

-Depresyon

-Uyku Apnesi

-Alzheimer

-PKOS

TEŞHİS

Hekimler tarafından öncelikle kişinin tıbbi öyküsü alınır ve fiziksel muayenesi gerçekleştirilir. İnsülin direnci ile alakalı metabolik durumu değerlendirirken; açlık-tokluk kan şekeri, HbA1c, gerekli durumlarda OGTT (oral glikoz tolerans testi ) yapabilir.

İnsülin direnci hesaplama kriteri olarak kullanılan HOMA-IR, açlık kan şekeri ve insülin değeri ile hesaplanır. Tüm bunlar dışında hekiminiz farklı testlerde isteyebilir.

Değerlendirme sonucunda hekiminiz;

1. İlaç tedavisi + Sağlıklı beslenme tedavisi+ Fiziksel aktivite 

VEYA

2.  Beslenme tedavisi + Fiziksel aktivite

Önerebilir.

İlaç tedavisi olsun veya olmasın insülin direnci tanısı olan bireyler için tıbbi beslenme tedavisi şarttır. Bel bölgesi ve organ çevresi yağlanmasını azaltmak insülin direncini kırmada yardımcı olacaktır.

ÖNLEME

İnsülin Direncini sürdürülebilir beslenme alışkanlıkları ve daha hareketli bir yaşam ile önlemek mümkün. Bunları hayatınıza adapte etmeye çalışırken hızlı-ani değişiklikler yapıp hızlı sonuç almayı beklemekten ziyade hayatınızın bir parçası haline getirmek önemli olan. Beslenme alışkanlıklarınızı değiştirmek zaman alabilir. Kontrollü bir şekilde emin adımlarla sağlıklı beslenmeyi esas alarak ilerleyin. 

İnsülin direnci teşhisiniz veya prediyabet teşhisiniz varsa bugünden önlem alın. 

 

İNSÜLİN DİRENCİNDE TIBBİ BESLENME TEDAVİSİ

-Kalıcı yaşam tarzı değişikliği şarttır. Tıbbi beslenme tedavisi, daha hareketli bir yaşam ve bunları sürdürülebilir şekilde hayata adapte edebilmek çok önemli. Çünkü bunları bir süre devam ettirip, tamam artık insülin direncimi kırdım ben eski beslenme alışkanlıklarıma dönebilirim dediğiniz an maalesef başa dönmek kaçınılmaz oluyor. Bu nedenle sürdürülebilirlik öncelik.

-Tıbbi beslenme tedavisi bireyin; yaşına, cinsiyetine, fiziksel aktivite miktarına ve yaşam şekline göre belirlenmelidir. Sürdürülebilir lezzetli bir beslenme programı oluşturulmalı.

-Diyet tüm besin ögelerini içermeli, aşırı kısıtlayıcı düşük kalorili sürdürülemeyecek diyetlerden uzak durulmalı.

-Günlük alınacak enerji kişiye göre hesaplanmalı( birey hangi ağırlıkta? Kaç kilo vermesi gerekiyor ? yaşı kaç? Haftada kaç dakika fiziksel aktivite yapabiliyor?  Bu soruların cevaplarına göre yol belirlenmeli). Haftalık kilo kaybı takip edilmeli( bireyden bireye değişecektir)

-İnsülin direnci tanısı olan bireyler çok uzun saatler aç kalmamalı belirli aralıklarda ve düzenle beslenilmeli ( 4-6 öğün; bireye göre değişecektir ) .