KIZIL HASTALIĞI

A grubu streptokokların (beta mikrobu) neden olduğu döküntü ile seyreden
akut ve bulaşıcı bir hastalıktır. Beta mikrobunun neden olduğu bademcik
enfeksiyonunun döküntülü formu olarak tanımlanabilir.
Çocukluk hastalığı olarak ve eskilerde kaldığı düşünülen bu hastalıkta durum
değişmiştir. Günümüzde kızıl her yaş grubunu hasta etmekte kalmayıp ciddi
komplikasyonlara neden olmaktadır.
Enfeksiyon solunum yoluyla bulaşmaktadır. A grubu streptokoklar üst
solunum yolu ve burunda bulunmakta ve yakın temas ile aile ve okul
arkadaşlarına bulaştırmaktadır. Solunum yolu bulaşıcı dışında cerrahi
vakalarda, yanıklarda ve çiğ gıda özellikle pastörize olmayan sütlerde de kızıl
bulaşımının olduğu vurgulanmaktadır.
Hastalık ani başlar.
- Ateş
- Boğaz ağrısı
- Baş ağrısı
- Halsizlik başlangıç şikayetlerini oluşturur.
- Kusma
- Karın ağrısı da görülebilir.
 Ani ateş yükselmesi vardır. Başlangıçta 39,4 derece ve üzerinde
seyreder. ikinci gün ateş zirve yapar. 5-6 günlerde ateş kademeli
olarak düşerek normale döner.
 Bademcikler büyük, kırmızı ve şiş olup pürüzlü görünümdedir. Yutak
borusu kızarık dil ve paslıdır. Dilde çilek dili görünümü mevcuttur.
‘’Çilek dili görünümü’’ kızıl için spesifiktir.
 Başlangıçtan 24-48 saat sonra döküntüler ortaya çıkar. Döküntüler
boyundan başlar gövdeye ve ekstremitelere süratle yayılır.
Döküntüler yaygın, deriden kabarık ve kızarık olup, yüze ve vücudun
diğer bölgelerine yayılır. Döküntüler eklemlerin iç yüzeyi ve kıvrım
yerlerinde belirgin bir çizgilenme gösterir ki bu durum klinik tanıda
yardımcıdır.
Kuluçka dönemi kısadır ortalama 2-4 gün (1-7 gün) arasında
değişebilir.

 Kızılın karakteristik bulgularından biri de akut hastalık dönemi
geçirildikten sonra ciltte soyulmanın ortaya çıkışıdır. Kızıl geçiren
bireylerde ciltte soyulma belirgin olup, 2-3 hastadan sonra oluşur.
Bazı hastalarda kızıl belirtileri hafif seyredebilir veya tablo
tanımlanamaz bu vakalar çoğu kez hekime el ve ayakta soyulma
şikayeti ile başvurmaktadır. Tanı bazen soyulmaların görülmesi ile
birlikte gecikmeli olarak konmaktadır. Hastalık geçirildikten sonra
soyulmalar haftalarca sürebilir.
Kızıl tanısı nasıl konulur?
Klinikte bulgular ile birlikte boğaz kültüründe streptokokların
üremesi ile tanıya gidilir.
Serolojik testler ise geçirilmiş enfeksiyonu gösterir.
Tanı konulan vakalarda antibiotik tedavisi başlanır. Antibiotik tedavi
süresi 10 gündür. Yatak istirahatı ve bol sıvı önerilir.
Hastalık komplikasyonla seyredebilir.
- Orta kulak iltihabı
- Karaciğer tutulumu
- Eklem iltihabı
- Vücut zarlarının iltihabı görülebilir.
Akut nefrit ve romatizmal ateş önemli komplikasyonlardır.
Kızıl komplikasyonları nadir görülen ve tedaviye iyi yanıt veren bir
hastalıktır. İyileşme genellikle 7-10 gün içinde olmaktadır.
Kızılın aşısı yoktur. Kızıl aşısı kızamık ve kızamıkçık aşısı ile
karıştırılmamalıdır.
Kızıldaki döküntüler çoğu kez alerji döküntü olarak
tanımlanmakta ve bu vakalar gerekli antibiotik tedavisinden yoksun
kalarak ciddi komplikasyonların oluştuğu görülmektedir.
Hastalık 4-5 yılda bir salgınlara yol açar. Erişkin kızıl vakaları ağır
seyretmektedir.
- Kızıl hastalığı
- A grubu streptokok (beta mikrobu)
- Antibiotik tedavisi