Korona Günlerinde Dengede Kalmak
Yazar Rojin Nazik • Psikolog • 3 Mart 2021 • Yorumlar:
Korona virüsü ile tüm dünyanın sarsıldığı bu dönemde ruhsal ve bedensel sağlığımızı koruyabilmek ve dengede tutabilmek için birkaç öneriyi sizinle paylaşmak istiyorum. Hayatta kalmak en temel güdümüz ve bununla beraber bir risk algıladığımda ister istemez tüm odağımız bu hale gelmeye başlıyor ve korku kaygı duymaya başlıyoruz. Bunların çok normal olması gerektiği kadar ile olan kaygı çok normaldir. Fakat belli bir sınırı geçtiği zaman tehdit oluşturmaya başlıyor. Çünkü strese girmeye başlıyoruz ve stres bağışıklık sistemini baskılayan en temel unsurlardan bir tanesidir. Bağışıklık sistemimize baskılandığında her türlü hastalığa açık hale gelmeye başlıyoruz. Özellikle bu dönemde bağışıklık sistemimizi kuvvetlendirici besinler tüketmek çok önemlidir. Strese girdikçe hastalanma riskimiz artıyor. Çünkü beden ve zihin bir bütündür. Bu dönemde OKB, kaygı bozukluğu tanısı almış bireylerin daha çok dikkat etmesi gerekiyor. Bu dönemde belirtileri artabilir ya da var olan rahatsızlıkları artabilir. Peki ne yapacağız? 1-) haber takibimizi azaltmamız gerekiyor. Kaygılandığımız zaman bilgi alma ihtiyacımız artıyor. Kendimizi sürekli haber okurken, video izlerken buluruz. Bu doğal bir ihtiyaç ancak bunu sınırlandırmamız gerekiyor. Çünkü kısır döngü şeklinde birbirini etkiliyor. Yani kaygılandıkça daha fazla bilgi edinme ihtiyacı duyuyoruz. Daha fazla bilgi edinince daha fazla kaygılanıyoruz. Ve sürekli kısır döngü içinde büyüyerek devam ediyoruz onun için haber takibini azaltmamız gerekiyor. Haber takibi yaparken konu ile ilgili uzmanlığı olmayan kişilerden dinlemektense bu konu ile ilgili uzman olan bilim adamlarından dinlemeyi tercih ediyorum. Özellikle mikrobiyoloji ya da enfeksiyon hastalığından uzman kişiler benim için daha iyi bir haber kaynağı oluyor. İnternetteki yalan haberlerden de uzak durmamız lazım haberin gerçekliğine onay vermeden inanmamalıyız. Bu süreçte olabildiğince kendi kontrol alanımızda kalmaya çaba göstermeliyiz. Kontrol alanı derken, kendi davranışlarımız, kendi alışkanlıklarımız, kendi eğitimimiz, kendi yaptığımız şeyler tüm bunlar kontrol edebildiğimiz unsurlardır. Kontrol dışı alan derken de bizim elimizde olmayan değiştiremediklerimizi kastediyorum. Hastalık, savaş, hava durumu öğrenilmiş çaresizlik yaşamamak için kontrol dışı alandaki unsurları etkileyebilmek için yapmamız gerekenler kontrol alanımıza yönelik eyleme geçmektir. Korona salgını bizim kontrol dışı alanımıza sahiptir. Bunu değiştirmek sadece bizim elimizde değildir. Bununla ilgili yapılabilecek şey kendi kontrol alanımızı mesela hijyenimize dikkat etmek, dışarı çıkmamak, mecbur kalmadıkça tabi ki bir takım şeylere dikkat edip kontrol alanımıza dikkat edebiliriz. Bunun ötesinde endişelenmek, kaygılanmak bize zarar vermekten başka hiçbir işe yaramaz. Odak noktanızı olabildiğince kendi yapabildiklerinize çekmelisiniz. Ne zaman salgınla ilgili aşırı endişeli hissederseniz, o vakit dikkatinizi dağıtmaya çalışın hobi ile dikkatinizi dağıtın. Uzun süredir ertelediğiniz evlerinizdeki işler ile uğraşabilirsiniz. Çiçek , toprak, müzik ile uğraşmak size çok iyi gelecektir. Kontrol alanında vakit geçirmek size iyi gelecektir. Kontrol dışı alan ile uğraşmak stresi tetikler ve çaresizlik duygusunu besler. Bu dönemde beden sağlığına dikkat etmemiz gerekir. Fiziksel ve ruhsal sağlığımız için en büyük tehditlerden biri hareketsizliktir. Özellikle masa başı iş yapanların çok aktif hareketi olmaz. Özellikle evdeyken bu daha da artacaktır. Buna dikkat etmenizi önemle belirtmek isterim. Özellikle evin içinde de yapabileceğiniz egzersizler vardır. Her gün en az 30 dk egzersiz ve bedensel aktivite ruha ve beyne iyi gelir. Evde egzersiz programlarını youtube’ den de inceleyebilirsiniz. Bunu alışkanlık haline getirirseniz size de beyninize de iyi gelecektir. Bir diğer ruhsal sağlığımıza iyi gelecek konu her sabah erken kalkmak ve camı açıp güneşe gün ışığına bakıp o ışınların gözümüzden içeriye girmesini sağlamak. Bu ışınlar iyi hissetmeyle alakalı hormonları aktive edecektir. Nefes egzersizleri çok önemlidir. Çünkü stres anında ilk olarak nefesimizin akışı bozulur. Biz de stresliyken ilk nefesi düzenlersek elimizdeki somut stresten çabucak kurtuluruz. Korona haberlerini duyar duymaz istemsiz şekilde hem sağlık hem de ekonomik anlamda gelecek hakkında endişe duyarız. Düşüncemiz, odak noktamız geleceğe doğru kayıyor. Ya hasta olursam ya çocuğuma anneme babama kardeşlerime bir şey olursa korkusu belli bir süre içinde kabul edilebilir. Ama sıklığı yoğunluğu arttıysa kendinizi sürekli gelecek hakkında çok yoğun endişe duyuyorsanız bu ruhsal ve fiziksel zarar verir. Bununla birlikte belki dikkati ona çekmek yani şimdiye buraya çekmek çok iyi gelecektir. Mindfulness egzersizleri, meditasyon, nefes egzersizleri yapmak zihni ona çekebilmek için mindfulness nedir bunu araştırabilirsiniz. O yöntemdeki alıştırmayı her gün 2 dk yapmanız size iyi gelecektir. Sosyalleşme bizim ruhumuza iyi gelen unsurlardan bir tanesidir. Ancak bu süreçte olabildiğince yüz yüzden uzak durmaya çalışıyoruz. Bu noktada teknolojiden faydalanıp sevdiklerimizle online görüşme yapmak bize çok iyi gelecektir. Bunun yanı sıra kitap okumak, belgesel izlemek, film izlemek iyi gelebilir ancak bunları ruha iyi gelen ruhunuzu açan iç karartmayan şeylerden size iyi gelecek olanları tercih etmeniz önemlidir. Olumlu, eğlenceli olmasına dikkat edin derim. Tüm bunlar benimde ruh sağlığımı koruyup dengede kalabilmek için yaptığım çalışmalardır ve günlük aktivitelerdir. Umarım kısa zamanda bu kötü günleri geride bırakırız.