Majör Depresyon

“ En az 15 gün süren aşağıdaki belirtilerden en az 5 tanesinin bulunması durumunda en az 1 çökkün duygudurum ya da 2 ilgisini yitirme ve zevk alamama halinin bulunması gerekmektedir.

1. Çökkün duygudurum neredeyse her günün büyük bir bölümünde bulunur ve bu durumu ya kişinin kendisi bilir ( Ör: Kişi kendisini üzüntülü, kendini boşlukta hisseder. Ya da umutsuzdur) ya da durum başkalarınca gözlenir. (ör: ağlamaklı görünür)

Not: Çocuklarda ve ergenlerde kolay kızan bir durum olabilir.

2. Neredeyse bütün etkinliklere karşı ilgide belirgin azalma ya da bunlardan zevk alamamanın neredeyse her gün ya da günün büyük bir bölümünde bulunması. ( kişi ya kendisi söyler ya da gözlem yoluyla edinilebilir.)

3. Diyet yapmıyorken çok kilo verme ya da kilo alma ( 1ay içinde kilosunda %5 den çok değişiklik yaşanması) ya da yeme isteğinde azalma- artma halidir. (çocukların gelişim süreçlerindeki aldıkları kilolar hariç)

4. Neredeyse her gün uykusuzluk çekme ya da aşırı uyuma hali.

5. Neredeyse her gün ajitasyon ( depresyon belirtilerine bağlı olarak dürtüsel hareket etme) ya da yavaşlama.( başkalarınca gözlenebilir; yalnızca öznel, dinginlik sağlayamama ya da yavaşladığı duygusu taşıma olarak değil).

6. Neredeyse her gün bitkinlik ya da iç gücün kalmaması( enerji düşüklüğü).

7. Neredeyse her gün değersizlik ya da uygunsuz suçluluk duyguları (sanrısal olabilir.)( yalnızca hasta olduğundan dolayı kendini kınama suçluluk duyma olarak değil).

8. Neredeyse her gün düşünmekte ya da odaklanmakta güçlük çekme ya da kararsızlık yaşama(özel anlatıma göre ya da başkalarınca gözlenir).

9. Yineleyici ölüm düşünceleri (yalnızca ölüm korkusu değil), özel eylem tasarlamaksızın yineleyici kendini öldürme (intihar) düşünceleri ya da kendini öldürmek üzere özel bir eylem tasarlamak.”

( Amerikan Psikiyatri Birliği, Ruhsal Bozuklukların Tanısal ve Sayımsal El Kitabı, 5. baskı( DSM-5),Tanı Ölçütleri Kitabından, çev, Köroğlu E, Hekimler Yayın birliği, Ankara,2014)

Analitik terapiye göre çökkünlük (depresyon);

“Freud yas ve melankoli başlıklı yazısında; ruhsal çökkünlüklerdeki belirtilerin yas tutma sırasındaki belirtilere benzerliğine dikkat çekmiştir. Yas tutan kişinin yitirdiği gerçek bir sevgi nesnesi vardır. Çökkünlükte ise gerçek bir sevgi nesnesi yitimi olabilir de olmayabilir de. Freud bu durumda bilinç dışı imgesel bir nesnenin yitiminin yaşandığını söyler.”( Ruh Sağlığı Bozuklukları, Prof. Dr. Orhan Öztürk s.284)

Bilişsel terapiye göre çökkünlük (depresyon):

“A.T. Beck ve arkadaşları tarafından geliştirilmiş Bilişsel Davranışçı modele göre çökkünlük; bilişsel bozukluğun ardından gelişen duygudurum bozukluğudur. Çökkünlüğe yatkın kişilerde yaşamın ilk dönemlerinden başlayarak yerleşmiş olan kendisine, geleceğe ve dış dünyaya karşı olumsuz kavramlar (temel inançlar ) vardır.”( Ruh Sağlığı Bozuklukları, Prof. Dr. Orhan Öztürk s.287) Bilişsel davranışçı terapide temel inanç adı verilen kavramlara şema terapide Şema adı verilmektedir. Her şema karşılanmamış bir çocukluk dönemi ihtiyacının tezahürüdür.

Majör depresyon belirtileri yaşıyorsanız;

* Majör depresyonun etkisiyle hayat sizin için oldukça karanlıksa ve yaşamın bir anlamı olmadığını düşünüyorsanız dikkat! Bu sözleri size söyleten Majör depresyonun kendisidir. Bu durumda hemen bir ruh sağlığı hekimine başvurup majör depresyon tedavisine başlamalısınız.

* Majör depresyon dediğimiz rahatsızlık, sanki sürekli gözlerinizde güneş gözlüğü takılmış hissi uyandırabilir. Her şey haddinden fazla karanlık ve boğucu gelebilir. Nasıl güneş gözlüğünü gözlerimizden çıkartabiliyorsak majör depresyondan da kurtulmamız mümkündür.

Peki, neler yapılabilir?

1. Dediğimiz gibi intihar riski varsa acilen psikiyatrik tedavi başlanmalıdır.

2. İntihar riski taşımıyorsa kişi psikoterapi yöntemleriyle tedavi edilmesi mümkündür.

3. Bazı durumlarda hem psikoterapi hem de ilaç tedavisi kullanılabilir. Buna hekiminiz ve terapistiniz karar vermelidir. Majör depresyonun tedavisinde; BDT, Şema Terapi, Psikanalitik ve Dinamik Terapilerinden yararlanılabilir.