Mayasıl

Halk arasında her anüs hastalığına mayasıl denmesi yaygındır. Konu tam bilinmediğinden ve hastalar gerek önemsemediklerinden, gerekse utandıklarından doktora gitmemekte ve tedavi gecikmektedir. Çünkü kulaktan dolma ilaç veya gereçlerle kendilerini tedavi etmeye çalışmaktadırlar.

Mayasıl normalde anal bölgenin iltihabi bir hastalığıdır. Bir dermatitdir. En sık görülen makat hastalıklarından biridir. Hastalarda en büyük yakınmada anüs bölgesindeki kaşıntıdır. Kaşıntı basit bir problem olabildiği gibi ciddi bir hastalığında belirtisi olabilir.

Genelde mayasıl denen anal dermatit hemoroid, kıl dönmesi, anal fissür, kondilom gibi önemli bir makat hastalığı ile birlikte sekonder olarak gelişir. Fakat oluşumunda asıl neden anal hijyene dikkat edilmemesidir. Kişinin beslenme şeklide oluşumunda önemli bir faktördür.

Oluşumunda en önemli faktör aşırı anal temizliktir. Takıntı olarak kişilerin tuvalet sonrası anal temizliklerini çok fazla yapmaları, temizlik sırasında sabun ve deterjan kullanmaları dermatit oluşumuna yol açar. Bu kimyasallar sonucu anüs cildindeki koruyucu tabaka bozulur. Bu tabakanın bozulması da enfeksiyonlara davetiye çıkarır. Hastada kaşıntılar başlar.

Mayasıl oluşumunda diğer bir neden kişinin beslenme alışkanlığıdır. Özellikle acılı yiyecekler, yemek sırasında çok fazla baharat kullanılması dermatit oluşturur. Birde bazı yiyecekler bazı kişilerde alerji yaratıp anal kaşıntıya yol açabilmektedirler. Özellikle domates ve patlıcan bu konuda suçlanmaktadır.

Bunların dışında anal bölgenin ıslak olması, tuvalet sonrası anal bölgenin iyi kurulanmaması, tuvalet kağıdı kullanılmaması veya anüsün ıslak kolonyalı mendil ile silinmesi anal dermatit yapan diğer bir nedendir. Dar kıyafetler o bölgede terleme oluşturur ve havalanmasını önler ve kaşıntıya yol açar. En sık olarak da fazla kilolu kişilerde anal dermatit daha fazla görülmektedir.

Mayasıl hastalarında en ciddi belirti anal kaşıntıdır. Hasta burayı kaşıdıkça cildin bütünlüğü bozulur, elastikiyetini kaybeder, sertleşmeye başlar. Bunun sonucu oluşan iltihap sonucu akıntılar, iç çamaşırlarında kirlenmeler, nadiren de kanama görülebilir. Sonuçta hydradenit denilen bir tabloya kadar gidebilir.

Tanı genelde kolaydır. Diz-dirsek pozisyonunda yapılan muayenede anüs çevresindeki derinin kızarmış olduğu, yer yer ciltte açılmalar olduğu, derinin kabalaşmış olduğu görülür. Çok kuşku duyulan vakalarda biopsi alınabilir.

Mayasıl tedavisinde öncelikle hasta aydınlatılmalıdır. Obsessif olarak aşırı temizlik düşkünü hastaların bu huylarından vazgeçmeleri istenir. Hastada baharatlı gıdalar ve kendinde alerji yapan gıdalar yasaklanır. Anal bölgenin dışkılama sonrası çok iyi kurulanması öğütlenir. Şişman hastaların diyet yapması istenir. Özellikle yaz aylarında dar elbiseler giymemesi istenir.

Hastalara her gün 1 kez 10 dakikalık ılık suya oturma banyoları verilir. Sonra anal bölge kurulanıp çeşitli kaşıntı giderici merhemler önerilir.