Meme kanseri: Anatomi ve erken uyarı işaretleri
Yazar M. Ferhat Ferhatoğlu • Genel Cerrah • 29 Nisan 2017 • Yorumlar:
Memedeki bazı değişiklikler meme kanserinin erken belirtileri olabilir. Bu değişikliklerin neye benzediğini bilmek, insanların doğru tedaviye en kısa sürede erişmesine yardımcı olabilir.
Memenin farklı bölümlerini ve işlevlerini anlamak, insanların herhangi bir değişiklik veya anormallikten daha haberdar olmasına yardımcı olabilir. Ayrıca meme kanserine işaret edebilecek olan uyarı işaretlerinin ve onları bulmaları halinde insanların ne yapmaları gerektiğini vurguluyor.
Kanserin nasıl oluştuğunu ve bunun belirtilerinin ne olduğunu daha iyi anlamak için memenin bölümleri hakkında bilgi edinmek önemlidir.
Bir kadın memesi aşağıdakiler dahil birçok parçadan oluşur:
· Vücut yağı (yağ dokusu)
· Loblar
· Lobüller
· Süt kanalları
· Lenf düğümleri
· Kan damarları
· Yağ dokusu
Kadınlarda memenin çoğu daha sık vücut yağı olarak bilinen yağ dokusundan yapılır. Bu yağ dokusu sadece memede değil, koltuk altı ve kaburgaya kadar uzanır. Yağ dokusu ayrıca sinir hücreleri ve kan damarları içerir.
Loblar, lobüller ve süt kanalları
Bir kadın memesi genellikle loblar olarak bilinen 12 ila 20 arasında bölüme sahiptir. Bunların her biri, süt bezleri olan bilinen ve lobüller denilen daha küçük alanlardan oluşur. Loblar ve lobüller, meme ucuna süt kanallarıyla bağlanır. Loblar, lobüller ve süt kanalları arasında kanser oluşma ihtimali yüksektir.
Lenfatik ve vasküler sistem
Memede lenfatik ve vasküler ağ var. Vasküler sistem kan damarları ağıdır, lenf kanalları ağı lenfatik sistem olarak adlandırılır. Bu ağ meme dokusuna ve vücudun geri kalanına kan-sıvı taşınmasına yardımcı olur. Meme kanseri, kan damarları veya lenf kanalları yoluyla bu sistemlere girebilir. Bu yolla kanser vücuda yayılma şansını arttırır. Lenf nodları olarak adlandırılan fasulye şeklindeki hücre kümeleri, lenfatik sistem boyunca bulunur. Bunlar filtre gibi davranan bağışıklık hücreleridir. Bu düğümler, meme kanserinin yayılma ihtimali bulunan ilk yerdir.
Erken belirtiler ve uyarı işaretleri
Memede şişme ya da kızarıklık ile birlikte bir değişiklik meme kanseri için erken bir belirti ve uyarı işareti olabilir. Uyarı işaretleri ve belirtileri kişiden kişiye değişebilir, ancak bazı ortak işaretler vardır:
1. Meme veya koltuk altından yumrular
2. Meme boyutunda ve şeklindeki değişiklik
3. Belli bir alanda ağrı
4. Memenin yüzeyinde belirgin damarlar
5. Aniden başlayan meme başı boşalımı
6. Meme başında döküntü
7. Memenin şişmesi, kızarıklığı veya koyulaşması
8. Meme cildinde çekilme
9. Memenin veya memenin diğer bölümlerinin çekilmesi
Bu belirtilerden herhangi biri meydana gelirse, mutlaka kanser olduğu anlamına gelmez. Değişiklikler genellikle iyi huylu meme hastalıklarının bir sonucudur. Benign, kanser olmadığı anlamına gelir ve memedeki değişikliklerin bir kadının yaşamı boyunca çeşitli nedenlerden benign meme hastalıklarına sahip olabilir. Örneğin, ergenlik, hamilelik ve menopoz vücuttaki östrojen ve progesteron hormonlarının değişen seviyeleri nedeniyle memede değişiklikler olabilir.
Diğer uyarı işaretleri diğer
· Meme başı boşalması
· Süt akıntısı, rahatsız edici ve tatsız olabilir, ancak yine de endişelenecek bir şey yoktur. Sadece meme başının sıkışması veya bir enfeksiyonun sonucu olmasından kaynaklanabilir.
Daha ciddi bulgular şunları içerir:
· Memeyi sıkmadan meydana gelen kanlı, koyu, iltihaplı veya berrak sıvı
· Bir memede deşarj
· İçinde kan bulunan deşarj
.
Birçok kadın memelerinde yumru bulabilir. Bunun nedeni, meme dokusunun yoğun bir dokudan oluşmasıdır. Meme ağrısı kadından kadına çok farklı olabilir. Genellikle, her iki memede de aynı hissi varsa endişelenmeniz gereken bir şey değildir.
Yumru hissedildiğinde nelere dikkat etmeliyiz:
· Memenin geri kalanından farklı hissettiren daha sert bir yumru mu ?
· Diğer memeden farklı hissettiren bir yumru mu ?
· Daha önce hissettiğinden farklı hissettiren yumru mu ?
Belirtileri görürseniz ne yapmanız gerekir?
Bütün dünyada mamografi kullanımı sayesinde semptomlar görülmeden erken evrelerinde meme kanseri tespit edilir. Mamografi, memede kitle olup olmadığını kontrol eden bir röntgen filmidir.
Kılavuzlar şu şekildedir:
· 40 ila 44 yaşlarındaki kadınlar isterlerse mamografi çekmeye başlayabilirler.
· 45-54 yaşlarındaki kadınların her yıl mamografi çektirmesi gerekir.
· 55 yaş üstü kadınlar her iki yılda bir mamografiye sahip olmalı, ancak isterlerse yılda bir adet yapmalıdırlar.
Bununla birlikte mamografi tüm meme kanserlerini bulamamaktadır. Dolayısıyla bireyler, kendileri için en iyi tarama sürecini belirlemek için bir doktora danışmalıdır.
Klinik meme muayenesi, daha ileri testler yapılmadan önce kanserin anormalliklerini veya uyarı işaretlerini belirleyecektir.
Her yaştan yetişkin kadının meme muayenelerini yaptırmaları teşvik edilmelidir. Kendi kendisine meme muayenesi olağandışı bir şey erkenden tespit etmek için ayda en az bir kez yapılmalıdır.
Klinik meme muayenesi
Meme anormalliklerin veya uyarı işaretlerinin nasıl belirleneceği konusunda eğitimli bir doktor yapacaktır. Muayene edilen kişinin kıyafetlerini üst yarısından çıkarması istenecektir. Doktor, daha sonra herhangi bir sorun olup olmadığını görmek için birkaç kontrol gerçekleştirir. Bunlar arasında şunlar bulunur:
· Görsel kontrol: Bireye kollarını kaldırması, yanları koyması ve kalçalarına karşı elleri basması istenecektir. Bu, memelerin boyut ve şekillerinde farklılıklar gösterebilir. Doktor da herhangi bir döküntü, çöküntü veya süt deşarjı arar.
· Manuel kontrol: Doktor herhangi bir anormallik ve şüpheli topaklar için meme, koltuk altı ve köprücük kemiğini kontrol etmek için parmaklarının uçlarını kullanacaktır.
· Değerlendirme: Bir yumru bulunursa, boyutu, şekli ve dokusu not alınır. Doktor, kanser özelliklerine sahip olup olmadığını veya iyi huylu bir tümör olup olmadığını kontrol eder. Her iki durumda da daha ileri testler gerekecektir.
İleri testler
· Mamogram: Meme röntgen filmi.
· Ultrason: Vücuduna zarar vermeyen veya etkilemeyen ses dalgaları.
· MRI: Bir makinenin içinde, mıknatıs manyetik enerji ve radyo dalgaları gönderecek ve memenin detaylı bir resmini verecektir.
· Biyopsi: Şüpheli bölgedeki doku veya sıvı alınır ve daha ileri testler için gönderilir.