Menisküs Yaralanmaları
Yazar Adnan Karaoğlu • Ortopedi Ve Travmatoloji Uzmanı • 15 Haziran 2017 • Yorumlar:
- Menisküs Yaralanmaları
Meniküsler diz ekleminde bulunan parlak beyaz renkte 'C' veya 'hilal' şeklinde olup kıkırdak kıvamında dokulardır. Fibrokartilajinöz (Bağ dokusu ve kıkırdak) yapıdadırlar. Menisküslerin, eklem kapsülüne tutunan periferik kısımları damarlı ve beslenmesi iyidir. Diğer kısımlarının beslenmesi zayıf ve damarsızdır. Her diz ekleminde iç ve dış olmak üzere iki adet menisküs dokusu vardır. İç menisküs, iç yan bağına daha sıkı bağlandığı için daha az hareketlidir. Dış menisküs ise daha gevşek bağlandığı için daha hareketlidir. Dolayısıyla iç menisküs daha az hareketli olduğu için daha sık yaralanır.
- Menisküslerin görevleri
Menisküsler kıkırdakların beslenmesine katkıda bulunurlar. Eklem stabilitesini artırır, ekleme binen yüklerin etkisini azaltırlar. Menisküsler eklem sıvısının eşit dağılmasını sağlayıp, eklem suyunu da artırırlar. Ve de dizin aşırı hareketini engellerler.
- Menisküs yırtıklarının oluşması
Menisküsler iki şekilde yırtılır; genç ve sporcu kişilerde genellikle ciddi rotasyonel travmalarla yırtılır. Ayak sabit iken dizin aniden dönmesi ile yırtılır. 40 ve 50'li yaşlarda sonra ise menisküsler travma olmadan da yırtılabilir. Yaş ilerledikçe menisküsler yıpranıp zamanla elastisitesini kaybeder ve yırtılmaya daha elverişli hale gelir. Ciddi bir travma olmadan ufak zorlanmalarda da menisküsler yırtılır
Menisküs Yırtıklarının Klinik Belirtileri;
- Ağrı, Hareket kısıtlığı
- Kilitlenme
- Diz ekleminde şişlik
- Dizde boşalma
- Uyluk adelesinde zayıflama.
Menisküs yırtıklarında teşhis, klnik muayene ve görüntüleme yöntemi ile konulur. MRI ile %95-98 oranında, atroskopik girişimle %100 teşhis konulur
Menisküs yırtıklarının tedavisi konservatif (ameliyatsız) ve cerrahi yöntemlerle yapılır. Yırtık akut (3 hafta) ise, kanlanma bölgesinde ise, kenarları ayrılmamış stabil ise, yırtığın uzunluğu 15 mm'den küçük ise, ameliyatsız iyileşme olasılığı vardır; konservatif tedavi uygulanabilir.
Şikayetleri çok olmayan, hastayı çok rahatsız etmeyen yırtıklarda, yaşlı hastalarda ve ameliyat olması uygun olmayan hastalarda konservatif tedavi uygulanır. Konservatif tedavide; ilaç tedavisi, fizik tedavi, kıkırdakları besleyici ilaçlar tercih edilir.
Ameliyatla tedavide artroskopik yöntem uygulanır. Atroskoi ucunda açılı merceği olan soğuk ışık kaynağından aldığı ışıkla görüntüyü kamera ile ekrana yansıtan bir cihazdır. Eklem serum ile şişirilerek eklem içi direkt olarak görülerek yapılır. Eklemin ön kısmından açılan iki küçük delikten girilerek kamera ve gerekli özel cerrahi aletler yardımıyla yapılır. Atroskopi sonrası hasta aynı gün taburcu edilebilir. Menisküs yırtıklarının yeri ve şekline göre ya dikilir ya da bir kısmı çıkarılır.
Periferik yırtıklar dikilerek, damarsız ksım çıkartılarak tedavi edilir. Menisküs yırtıklarında dikilerek tedavi edilmesi her zaman tercih edilir. Dikilmeye uygun yırtık çok eski olmayan yırtıklarda, yırtığın periferik yerde olması menisküs tamirini gerektirir. Diğer yırtıklarda kısmı ya da tamam yakın kısmı çıkartılır. Artroskopi genel anestezi ya da spinal anestezi ile yapılır. Menisküs çıkartıldıysa hasta hemen tam yük basarak yürümeye başlar. Ameliyat sonrası hemen rehabilitasyona başlanır. 2-3 hafta sonra hasta spora başlayabilir. Eğer menisküs dikilerek tedavi edilmişse bir müddet koltuk değeneği kullanılır. İyi bir rehabilitasyon program sonrası 6 ayda spora başlanır.