Narsist Kişilik Bozukluğu Çeşitleri
Yazar Muhammed Enes İmert • Psikolog • 29 Ocak 2019 • Yorumlar:
Teşhirci Narsistik Bozukluk:
Ebeveynin grandiyöz beklenditleri çocuğa projekte edilmiştir. Ebeveynin kendi olamadığı şeyi çocuğu onun yerine olmalıdır. Çocuk bu nedenle sadece beklentileri karşılandığı zaman kendisinin tapıldığını, takdir edildiğini ve sevilmediğini hisseder. Çocuk ebeveyn için harika çocuk, akıllı kızdır (Belirli etiketlerle gelmiş olmalıdır). Bu insanlar gümbür gümbür gelir ve onun olduğu yerde herkes ona bakar. Ben zaten yapıyorum, onaylamak zorundasın onayla ki ben yapayım türünden düşünceleri vardır.
Gizli Narsistik Bozukluk:
Çocuğun grandiyözitesi dışa vurumu aşağılanmış veya çocuğun ebeveyni idealize etmesi beklenmiştir. “Harika anne-babayız” şeklinde gibi. Evet diyen, itaat eden bir çocuk pozisyonundadır. Gizli narsistler daha da kırılgan yapıya sahiptirler. Diğerlerinin onayına bağımlıdırlar. Nesneyi idealize eder ve kendi grandiyöz fikierlerini korur ve kendini özel hisseder. Terapide de çok uyumludurlar. Hayır diyemeyenlerinin çoğu gizli narsist olabilmektedirler. Bağımlı kişilik gibi gözükmektedirler. Narsistler kendini onaylamayacak birini bulduklarında hayal kırıklığına uğrarlar. Kendilerini aşırı bir biçimde eleştirirler ve kendilerine karşı acımasızdırlar. Bolca iniş çıkışlar yaşarlar. Kendilerinden memnun olmazlar. “Bunu yapmanın mükemmel ve ideal bir yolu olmalı ve ben yapamıyorum1 diye düşünmektedirler. Onaylanmayı grandiyözden daha çok hak ettiğini düşünür.
Değersizleştirici Narsistik Bozukluk:
Hayatı en zor geçinenler bu kişilerdir. Çocuğun idealizayon ve grandiyözite içeren dışa vurumları saldırganlıkla karşılanmıştır. Eleştirilen ve değersizleştirilen bir çocuktur. Hep saldıracak yer aramaktadırlar. İyi olmaya toleransı yoktur. Şiddet doludurlar. Ebeveynler kendi değersizliklerini çocuğa entegre etmiştir. Bu kişiler lider olunca yıkıcı bir güce dönüşmektedirler. Duygulanım düzenlemeleri yoktur. (Negatif, agresif birimde yaşarlar. Sempatik sistemdedirler)
Narsistik kişilik bozukluğu olan kişilerin ilişkileri de problemlidir. Sömürücü ve manipülatiftir. Çocukluğundan beri başkalarının ihtiyaçlarını öğrenip onlara istediği şeyi geri veren onları sömürmek için kullanmaktadır. Bazı kadınlara yönelik ihtiyaçlarını hemen kavrar ve onları sömürmeye başlar. Bu kişilerle beraber olan kişiler kendimi çöp gibi hissediyorum gibi tabirler kullanmaktadır. Bu kişilerin cinsel hayatları da problemli olmaktadır. Performans kaygısı sürekli yaşamakta ve erken boşalma, geç boşalma veya erekte olamama gibi problemlerle karşı karşıya kalmaktadır. Cinsel ilişkiyi skor kanıtlanabilir bir alan olarak görmektedirler. Cinsellikten hissettikleri fiziksel hazır ve duygusal doyum alamamaktadırlar.
Özsever kişiliğine sahip bireylerin eyleme vurmaları da mevcuttur. Bunlara örnek verecek olursak kumar bağımlılığı, alkol bağımlılığı, sigara bağımlılığı vs gibi birçok dürtüsel eylemlere vurmaktadırlar. Derinde acıya hissettiği duyguyu bölmenin diğer bir kısmı olan hazza geçebilmek için eyleme vurmaktadır. Narsisistik kişilik bozukluğu hastaları genelde erkelerde görülmektedir.
Özsever kişiliğine sahip bireylerde ilerleyen yaşlarda somatizasyon da görülmektedir. Kişi dış görünüşüyle ilgili olduğundan herhangi bir değişiklik kırılma yaşatır. Yaşlanma belirtilerinin olduğu yerde kontrol edemediğini, yaşlanmaya karşı koyamama gibi duyguları beraberinde getirerek kötü hissetmektedir. Özellikle belirli yaşlarda kendisinden daha genç birileriyle olması narsistik kırılmanın verdiği acıyı biraz da olsa hafifletmektedir. Genç kişinin onu beğendiğini ve onunla vakit geçirmekten zevk duyacağını hissetmektedir.