Neden İdrar Kaçırırız?
Yazar Tuncay Toprak • 14 Kasım 2023 • Yorumlar:
İstemsiz ve kontrol edilemeyen bir şekilde kaçırılan idrar kişinin hayat kalitesini bozmakta, sosyal olarak kişiyi kısıtlamakta, psikolojik olarak etkilemekte, kişinin özgüveni ve özsaygısını bozmakta ve aileye ekonomik anlamda yük getirmektedir. 5 yaşına kadar kaçırılan idrar normal kabul edilebilmekte ancak bu yaştan sonra araştırılmalı ve tedavi edilmelidir. Burada asıl konumuz erişkin çağı idrar kaçırma olduğundan çocukluk dönemi idrar kaçırma durumlarına değinmeyeceğiz.
İdrar kaçırma nedenleri nelerdir?
İlerleyen yaş, şeker hastalığı, erkeklerde prostat büyümesi, kadınlarda zor ve fazla doğumlar, obezite, menopoz, kas gevşetici, tansiyon düşürücü, sakinleştirici gibi ilaçlar kullanmak.
İdrar kaçırma tipleri ve tedavisi nelerdir?
Erişkin dönemde idrar kaçırmanın temelde 2 ana nedeni ve birazdan değineceğim diğer nedenleri bulunmaktadır.
İlk neden olarak kişinin öksürme, hapşırma, gülme, ağır kaldırma, merdiven çıkma ve hatta eğilip kalkma gibi karın içi basıncını arttırmasıyla meydana gelen idrar kaçırma sayılabilir. Bu tipe stres tipi idrar kaçırma adı verilmekte ve kişinin fiziksel aktivitesiyle ilişkilendirilmektedir. Vajinal doğum yapmak, çok sayıda doğum yapmak, zor doğum yapmak, rahim cerrahisi geçirmek, menapoza girmek, kilolu olmak, uzun dönem kabızlık veya astım krizi yaşamak, ileri yaş, sigara kullanımı ve ek hastalıklar bu tarz idrar kaçırmaya zemin hazırlayan faktörlerdir. Bu tarz idrar kaçırmanın tedavisinde yaşam tarzında yapılan düzenlemeler ve yukarıdaki düzeltilebilir nedenlerin uygulanmasından sonra hastaya pelvik güçlendirme egzersizleri, vajinal pesserler verilmekte ancak ne yazık ki bazı durumlarda başarılı olunamamaktadır. Bu durumda ameliyat tek tedavi seçeneği olarak öne çıkmaktadır.
İkinci neden olarak aniden gelen idrar hissi ile beraber tuvalete yetişene kadar kaçırılan idrar tipi sayılabilir. Urge tarzda idrar kaçırma adı verilen bu tarz idrar kaçırma tipinde mesane tam dolmadan istemsiz şekilde kasılarak kişide ani ve karşı konulamaz idrar yapma hissi uyandırır. Soğuk hava, su sesi, kahve ve çay tüketimi ve psişik duygular bu tarz idrar kaçırmayı tetikleyebilir. Bu tarz idrar kaçırmanın tedavisinde yine yaşam tarzı değişiklikleri önerilmekle birlikte mesane kasılmasını engelleyen ilaçlar verilmektedir. Dirençli vakalarda mesane kasılmalarını azaltmak için mesane içi botulinum toksin uygulaması tedavide bize yardımcı olmaktadır.
Bu tip idrar kaçırmaların yanında her iki durumu aynı anda yaşayan veya altta yatan nörojenik bir hastalığa bağlı idrar kaçıran veya prostatın yolu kapatmasına bağlı idrar torbasının aşırı derecede dolması ile birlikte idrar kaçıran veya cinsel ilişki esnasında idrar kaçıran hastalarımızda bulunmaktadır.
Hastanın hikayesi ve muayenesini iyi anlamak, tanıyı gerekirse laboratuvar testleri ve görüntüleme yöntemleri ile desteklemek ve ürodinamik inceleme gibi testleri yorumlayabilmek doğru tanı ve tedavi açısından çok önemlidir.
Unutmayın idrar kaçırma kader, yaşlılık veya doğal bir süreç değil önlenebilir bir durumdur!!!