OBEZ KİME DENİR?

Vücudundaki yağ miktarı, sağlığını kötü yönde etkileyecek kadar artmış kişilere “obez” diyoruz.Burada, basitçe kilo-boy oranı olarak tanımlayabileceğimiz vücut kitle indeksi (VKİ)değeri bizim için yol gösterici oluyor (VKİ: kg/m²). Buna göre vücut kitle indeksi 40’ın üzerinde olan hastalar“morbid obez” olarak adlandırılıyor. VKİ değerlerinin karşılıklarıyla ilgili aşağıdaki uygulamaincelenebilir.

• <25 : Sağlıklı Kilo

• 25 -29.9 : Kilolu

• 30 -39.9 : Obez

• >40 : Morbid Obez

• >50 : Süper Morbid Obez

• >60 : Süper Süper Morbid Obez

 

OBEZİTEYLE ARTAN HASTALIKLAR NELERDİR?

Obezite, başta şeker hastalığı ve kalp-damar hastalıkları olmak üzere birçok hastalığa sebep olmaktadır. Son dönemde yapılan araştırmalar obeziteyle artan hastalıklar arasına bazı kanser türlerini de katmıştır.Yine bazı çalışmalara göre, morbid obez insanların ortalama yaşam süreleri, normal popülasyona göre 10-20 yıl daha az olmaktadır. Aşağıda obeziteyle artanhastalıklardan bazılarını görebilirsiniz:

• Tip II diyabet

• Yüksek tansiyon ve diğer kalp hastalıkları

• Safra kesesi patolojileri (Özellikle taş hastalıkları)

• Eklem hastalıkları (Özellikle diz eklemi hastalıkları)

• Kadınlarda polikistik over sendromu ve buna bağlı infertilite (kısırlık)

• Astım ve uyku apnesi

• Üriner sistem hastalıkları

• Gastroözofageal reflü hastalığı

• Erkeklerde testosteron düşüklüğü ve buna bağlı erektil disfonksiyon

• Gut

• Maligniteler (Rahim kanseri, Meme kanseri, Kolon kanseri, Prostat kanseri)

 

Yani obezite, tüm mortalite(ölüm) sebeplerinde artışa neden olmaktadır!!!

MORBİD OBEZİTE NİÇİN TEDAVİ EDİLMELİDİR ?

Morbid obezite öncelikle neden olduğu hastalıkların (yukarıda örneklerini verdiğimiz) düzeltilebilmesi için tedavi edilmelidir.Ayrıca ortaya çıkardığı psikososyal sorunlar ve getirdiğiyüksek mali yük de morbid obezite tedavisi için gereklilik oluşturmaktadır. Burada özellikle vurgulanması gereken, morbid obezitenin bir hastalık olduğudur.

Morbid obezite, mücadele edilmesi gereken birhastalıktır!!!

MORBİD OBEZİTE CERRAHİ DIŞI YÖNTEMLERLE TEDAVİ EDİLEBİLİR Mİ ?

Morbid obezite tedavisi için diyet, egzersiz, davranış düzenlemeleri, çeşitli ilaçlar ve hormonlar gibi birçok cerrahi dışı yöntem kullanılmaktadır. Ancak bu yöntemlerle kilo kaybı sağlansa da, hastaların hemen hepsi tekrar şişmanlar. Zaten bize başvuran hastalarımızın klasik ifadeleri şu şekildedir: “ Hocam, diyet ve egzersizle 6 ayda 30 kilo verdim ama sonraki 4 ayda 40 kilo gerialdım.” Tabi ki hastadan hastaya buradaki kilo miktarı ve süreler değişmektedir ama ifade hep benzerdir.

Dünya literatürü incelendiğinde de cerrahi dışı yöntemlerle ilgili yorumların hep benzer şekilde olduğu görülür:

*Medikal tedavi ile ancak %10 oranında kilo kaybı oluşurken, hastaların %95’i diyet öncesi kilolarına geri dönmektedirler.

*Atkinson et al. Am J ClinNutr, 1994

**Morbidobez hastalara uygulanan cerrahi dışı tedavilerin başarı şansı çok düşüktür.

**Am J ClinNutr, 1992

***Hastaların çoğunda cerrahi dışı yaklaşımlarla kabul edilebilir derecede kilo kaybı sağlansa da, en büyük handikap azaltılmış vücut ağırlığının sürdürülmesindeki başarısızlıktır.

***GastrointestinalSurgeryFor Severe Obesity, NIH Consensus Statement, March 1991

Yani cerrahi dışı yöntemlerle kalıcı kilo kaybı sağlamak çok zordur !!!

KİMLER MORBİD OBEZİTE CERRAHİSİNE ADAYDIR ?

 

Ek hastalıklar dolayısıyla erken ölümlere neden olması ve çok yaygın hale gelmesi nedeniyle morbid obezite tedavisinde cerrahi seçenek öne çıkmıştır. Morbid obezitenin cerrahi tedavisi “Bariyatrik Cerrahi” olarak adlandırılır. Bariyatrik cerrahi ile uzun süreli kalıcı kilo kaybı sağlanmakta, obezitenin metaboliketkileriazaltılarak birçok yandaş hastalık önlenmekte ve sağkalım artırılmaktadır.

Morbid obezitenin tedavisi cerrahidir !!!

Aşağıdaki şartları karşılayan hastalar, ameliyattan fayda görmesini beklediğimiz cerrahi tedavi adayı hastalardır:

VKİ>40 kg/m² olan hastalar

VKİ 35-40 kg/m² olup kilo kaybı ile düzelmesi beklenen hastalığı olanlar:

-Tip II diyabet

-Kardiyo-respiratuar hastalıklar (Yüksek tansiyon, uyku apnesi, kolesterol yüksekliği vs…)

-Ciddi eklem hastalıkları

-Psikolojik hastalıklar

En az 6 ay diyet, egzersiz gibi konservatif yöntemleri denemiş olanlar

18-65 yaş arası hastalar

Endokrinolojik kontrollerinde salgı bezleri hastalığı olmayanlar

Alkol ya da madde bağımlılığı olmayanlar

Psikolojik durumu stabil hastalar

 

MORBİD OBEZİTE İÇİN UYGULANAN CERRAHİ YÖNTEMLER NELERDİR ?

Obezite cerrahisi ile “sürdürülebilir kilo kaybı” hedeflenmektedir. Cerrahinin diğer yöntemlere üstünlüğü de budur. Bariyatrik cerrahi, fazla kilolarda %50’den fazla azalma sağlar. Bu noktada hastalarımızın bilmesi gereken husus şudur: Cerrahi tedavi, uzun süreli izlem ve değerlendirmelerin olacağı bir sürecin ilk basamağıdır. Yani morbidobezite tedavisinde cerrahi, multidisipliner yaklaşımın bir ayağını oluşturur. Motivasyonu iyi, önerilerimize uyan, kontrollerini ihmal etmeyen, eğitimli hastalarda cerrahi tedavinin sonuçları daha iyidir. Daha önce de bahsetmiştik. Medikal tedavi uygulaması sırasında hastanın diyete göstereceği uyumluluk, cerrahi tedavi sonrası hastanın uyumluluğu hakkında bir kanaat oluşturabilir. Yani daha önceden cerrahi dışı yöntemleri uygun şekilde denemiş ama kalıcı yarar elde edememiş hastalarda ameliyatla alınan sonuçlar daha iyi olmaktadır.

Cerrahi uygulanacak hastalar; ameliyattan beklenen yarar, cerrahinin riskleri ve uzun süreli sonuçları, ömür boyu beslenme düzeni ve biyokimyasal takibin gerekeceği konusunda açıkça bilgilendirilmedir.Başta da belirttiğimiz üzere temelde iki tip obezite ameliyatı vardır: Kısıtlayıcı (Restriktif) yani hacim küçültücü yöntemler ve emilim bozucu yani sindirimsisteminin bir kısmının devre dışı bırakıldığı yöntemler.

Günümüzde, laparaskopik ayarlanabilir gastrikband (LAGB), vertikalbandgastroplasti (VBG) ve jejunoilealbypass (JIB) gibi bir çok teknik, sebep oldukları komplikasyonlar ve çoğu zaman revizyon cerrahisi (yeni obezite ameliyatı) gerektirmeleri gibi sebeplerden dolayı uygulanmamaktadır. Sleevegastrektomi ve mini gastrik bypass son dönemin en popüler obezite ameliyatlarıdır.

Tüm bariyatrik cerrahi ameliyatlarılaparoskopik(kapalı) tekniklerle uygulanmalıdır. Çok özel durumlar haricinde, obezite cerrahisinde açık ameliyatın yeri yoktur!!!