Oğlumun Testisleri Sağlıklı Mı?

Erkek çocuklarda en sık karşılaşılan testise ait patolojiler, inmemiş testis (testisin torbada olmaması), hidrosel (Su Fıtığı) ve varikoseldir.

İNMEMİŞ TESTİS

Çocuk ürolojisinde en sık karşılaştığımız hastalıklardandır. Zamanında doğmuş bir bebekte %3, 1 yaş civarında %1 görülür. %10-25 oranında iki taraflı görülebilir. 37. Haftadan önce doğan ve <2500 gr. doğanlar inmemiş testis açısından riskli bebeklerdir.

Önceden normal olan çocuklarda 2 yaş ve 8-10 yaş civarında kazanılmış inmemiş testis vakalarına rastlanılır. İnmemiş testislerin %80’ i elle hissedilir iken %20 si hissedilmez. Hissedilmeyen bu testislerin %20 si anestezi altında elle hissedilirken, geri kalanları karın içinde normal veya olması gerekenden küçüktür.

Testis Torbaya İnmemiş İse Ne olur?

Testis inmeyince Testosteron salınımından sorumlu Leydig Hücre sayısı ve sperm oluşumunda önemli yeri olan seminifer tübül boyutları azalır. Bu testisler 2-4 derece ekstra sıcaklığa maruz kaldığından testisin yukarıda kaldığı her ay için sperm oluşumundan sorumlu germ hücrelerinin %2 si zarar görürken, Testosteron üretiminden sorumlu Leydig hücrelerin %1 i kaybedilir.

Tek taraflı inmemiş testislerde Testosteron üretimi devam eder ve bu çocuklar ergenliğe girer, diğer testis fertilite konusunda etkilenmiş olanın görevini üstlenir. İki taraflı inmemiş testislerde gecikmiş tedavi ciddi kısırlık sebebidir.

İki taraflı inmemiş testisi olan ameliyat olmayan hastaların hepsi azospermik (Spermiyogramda sperm hücresi yok iken) ameliyat olanların %20 sinde sperm parametreleri normaldir. Tedavi ne kadar erken olduksa sperm parametreleri ve testiste büyüme ona göre daha iyi olmaktadır.

Testisi Bazen Torbada Bazen Yukarıda Görüyorum

Bu duruma retraktil testis (halk arasında utangaç testis) denilir. Kremester kaslarının aşırı etkin olması sorumlu tutulur. Bu testislerin %10-50’ si yanlışlıkla inmemiş testis tanısı alır.  Retraktil testislere yıllık takip önerilir. Bunların yaklaşık %30 u üç yıl içinde inmemiş testis haline gelip cerrahi ihtiyacı doğabilir.

İnmemiş Testis Ameliyat Olmaz İse Ne Olur

İnmemiş testisi olan çocuklar aşağıdaki nedenlerden dolayı ameliyat olmak zorundadır;

• Kısırlık

• Testis Kanseri

• Fıtık

• Testis Torsiyonu

• Kozmetik-Psikolojik neden

HİDROSEL

Skrotumda (testislerin içinde bulunduğu torba) ağrısız sıvı toplanmasıdır. Bebek anne karnındayken testisler oluşumları sırasında bebeğin karın boşluğundandır. Doğuma yakın skrotuma inişini tamamlar, karın içi boşluğu ile olan bağlantısını kapatırlar.  Hidroselde testisler skrotuma inse de bu bağlantı kapanmaz. Zaman zaman karın içinden sıvı skrotuma girer ve özelikle günün ilerleyen zamanlarında skrotum boyutunda artış olur. Eğer bağlantı küçükse buna sadece skrotumda sıvı toplanması eşlik eder, bağlantı geniş ise ince bağırsaklar buradan geçebilir ve fıtığa neden olur.

Tanısı fizik muayene ve gerektiğinde ultrason eşliğinde konulur.

Tedavisi Nedir

Genelde ilk bir yıl içinde kendiliğinden kaybolur. Bu nedenle hidrosel ile doğan bebekler hemen ameliyat edilmez ve takip edilir. Sonrasında skrotal şişlik azalmıyor ve kaybolmuyorsa cerrahi tedavi planlanır. Bu genelde 12-18 aylar sonrasında yapılır.

Ameliyat Zor mudur?

Cerrahisi genel anestezi altında inguinal bölgeden 2 cm’lik bir kesi ile gerçekleştirilen günübirlik bir işlemdir.

VARİKOSEL

Varikosel testisten gelen toplar damarların genişlemesi olarak tanımlanmaktadır. Ergenlikte yaklaşık %15 oranında saptanır ve testiste ilerleyici hasara neden olabilir. Erkek kısırlık nedenleri içinde cerrahi ile düzeltilebilen nedenlerin başında gelmektedir.
İleriki yaşlarda kısırlık nedeniyle başvuran erkeklerin %20-30 unda varikosel vardır.
Varikosel neye sebep olur

Testiste sıcaklık artışı, yeterli oksijen olmaması, böbrek ve adrenal bezdeki zararlı maddelerin testise reflüsü, ROS ve Oksidatif Stres nedeniyle testiste küçülme ve kısırlığa sebep olabilir.
 

Tanısı Nasıl Konulur
Ergenlik öncesi ve sırasında yapılan fizik muayene ile tanısı konulur.
3 derecede değerlendirilir.
1.Derece: Sadece ıkınma sonrası ele gelen genişlemiş testis damarları
2.Derece: Ayakta ıkınmadan ele gelen ama dışarıdan fark edilmeyen damarlar.
3.Derece: Dışarıdan belli olan damarlar.
Skrotal Doppler USG ile varikosel tanısı kanıtlanabilir ve aynı zamanda testis boyutları ölçülerek her iki testisteki farka göre risk faktörü tanımlanabilir.
Hastanın varikoseli olan tarafla diğer taraftaki testisi arasındaki boyut ve kıvam farkı önemlidir. Fizik muayenede 2 testis arasında kıvam farkı ve ölçümlerde iki testis arasında boyut farkı varsa hastanın infertilite açısından risk altında olduğunu gösterir.