Omuz Ağrısı
Yazar Tahir Mutlu Duymuş • Fizik Tedavi Uzmanı • 5 Ekim 2017 • Yorumlar:
Omuz günlük aktivitelerde bir objeyi fırtlatmadan, elimizi belimize götürmeden, sağ elimizle sol kulağımızı ense tarafından tutalbilmeye kadar çok geniş bir eklem hareket açıklığına ve geniş fonksiyon alanına sahiptir. Hayatımızın olmazsa olmazıdır.
Bu kadar hareket açıklığının getirdiği bir takım riskler vardır. Zamanla farkına varmadan yapılan ters hareket ve zorlamalar, omuzdaki kemik ve yumuşak doku yapılarında değişiklikler oluştururak sıkışma ve istikrarsızlık meydana getirir. Bu durum omuz problemlerinde artışa ve ağrıya yol açar.
Bu makale size yaygın olarak görülen omuz problemleri hakkında bilgi verecektir.
Anatomi
Omuz birden fazla eklemden oluşur. Bu eklemler, kaslar ve tendonlar (kiriş) ile çevrili olup çok geniş eklem hareket açıklığına sahiptir.
Sebepler
Omuz problemleri genel olarak dört ana başlık alında toplanabilir;
- Tendon enflamasyonu veya yırtıkları
- Gevşeklik-İstikrarsızlık
- Kireçlenme
- Kırıklar
Nadir görülen problemler; tümör, enfeksiyon ve sinir sıkışmalarıdır.
Bursa içi kaygan ve şeffaf sıvı ile dolu, eklem çevresinde yerleşmiş keseciklerdir. Bu yapılar eklem çevresinde kasların kemik üzerinde kaymasını sağlamakla birlikte amortisör ve negatif şok emiciler olarakta görev yaparlar.
Bazen omuzda aşırı kullanım rotator kılıf ve akromion isimli kemik arasındaki bursada inflamasyon ve şişmeye yol açar. Bu süreç subakromiyal bursitolarak isimlendirilir. Bursit sıklıkla rotator kılıf inflamasyonu birliktelik gösterir. İflamasyon süreci, omuzda komşu yumuşak dokuların ödemine yol açarak ağrılı bir klinik tablo oluştururlar. Zamanla elbise giyme veya saç tarama gibi günlük aktiviteler sıkıntılı ve ağrılı hale gelir.
Tendinit
Tendon kemik ile kas arasındaki bağlantıyı sağlayan yapıdır. Yapısı sert, elastik olmayan ve beyaz yapıdadır. Tendonun enflamasyon ve ödemi tendinit olarak isimlendirilir. Genel olarak tendinit ikiye ayrılır;
- Akut : Ani olarak gelişir ve aşırı zorlamalar sonucu meydana gelir.
- Kronik: Kireçlenme gibi yavaş seyirli hastalıklarda, tekrarlayıcı zorlamalarda ve yaşlanma ile meydana gelen mini yırtıklar ile oluşabilir.
Omuzda dört adet rotator kılıf tendonı ve bir adet bisipital tendon olmak üzere beş adet tendon vardır. Rotator kılıf tendonları omuzda kol topuzunu çepeçevre sararak omuz hareketleri sırasında omuz ekleminin stabilitesi ve hareketine sağlayan çok önemli yapılardır. Rotator kılıf tendonları içinde en sık supraspinatus tendon problemleri görülür.
Tendon Yırtıkları
Omuzda ensık rotator kılıflarda yırtık görülür. İki şekilde olur;
- Akut: Ani bir travma veya güşme sonucu olur.
- Kronik: Yaşlanma, sıkışma, tendinit zeminde tendon zamanla yıpranır ve bütünlüğü bozularak yırtıklar oluşur.
Sıkışma Sendromu
Omuzda sıkışma sendromu, akromion isimli kemik ve rotator kılıflar arasında meydana gelir. Basınç oluşur ve yumuşak dokularda ödem inflamasyon ile sonuçlanır. Omuz yukarı kaldırıldığında örneğin saçı tarama, yemek yeme veya elbise giyme sırasında ciddi ağrılı hale gelir. Zamanla sıkışma önce bursit sonra tendinit ve supraspinatus tendonunda yırtık ile sonuçlanır.Detaylar için tıklayınız.
İnstabilite-Omuz Gevşekliği
Omuzda travma veya aşırı kullanım sonrası bir gevşeklik oluşur. Bu gevşeklik sonucu kısmı veya tam çıkık görülebilir.
Kireçlenme
Kireçlenme veya osteoartrit eklemdeki kıkırdak soyulması ve dökülmesidir. Bu durum dejeneratif bir süreçtir ve genellikle 50 yaş üzerindeki insanları etkiler. Omuzda kireçlenmeden en sık Akromioklaviküler eklem etkilenir.
Kireçlenmenin en yaygın bulgusu omuz ağrısıdır. Aktivite ve zamanla ağrı kötüleşir, omuz sertleşir ve şişer. Ağrı omuz ve sırt merkezli olup hava değişikliklerinden etkilenebilir. Eğer kireçlenme akromioklavikuler eklemi etkilediyse ağrı omuzun daha çok ön tarafını odaklanır.
Kırıklar
Motorsiklet kazaları sonrası ani ve şiddetli ağrı, şişme ve hareketsizlik olur. En sık köprücük ve üst kol kemikleri kırılır. Kırıklar&çıkıklar&yaralanmalar başlığı altında detaylı bilgilere ulaşabilirsiniz.
Muayene ve Teşhis
Omuzda ani yaralanma sonrası şiddetli bir ağrı varsa en kısa zamanda doktora başvurunuz. Meydana gelen omuz ağrısı çok şiddetli değil ve birkaç gün içinde şiddetinde azalma gösteriryorsa gözleme devam edebilirsiniz. Fakat ağrı kalıcı ve azalma göstermiyorsa mutlaka bir ortopedistde başvurmalısınız.
Hekim, şikayetlerinizi dinleyip ağrınızın başlangıcını, sürecini ve tetikleyen faktörleri sorguladıktan sonra sizi muayene etmek isteyecektir. Gerekli durumda bir takı özel testler ve tetkikler isteyebilir.
- Röntgen: Eklem ve kemik yapılar hakkında bilgi verir.
- MR : Tendon, bursa, kas gibi yumuşak dokular hakkında net bilgiler veren degerli bir testdir.
- Tomografi: Kemik yapıları röntgenden daha detaylı degerlendirmeyi sağlar.
- EMG: Sinir sıkışması ve fonksiyonları hakkında bilgi verir.