Ortodonti
Yazar Erhan Aydınlar • Diş Hekimi • 23 Ağustos 2017 • Yorumlar:
-
Ortodonti nedir?
Ortodonti dişlerin ve çenelerin yüze ve birbirlerine göre olan uyumlarındaki bozulmayı ve dişlerdeki çapraşıklıkları tedavi eden bilim dalıdır.
-
Ortodontik problemler neden oluşur?
Ortodontik sorunlar çoğu kalıtsal olmakla beraber, sonradan oluşan solunum yollarını etkileyen yapısal sorunlardan( geniz eti ve bademcik büyümesi vb.), çeşitli kötü alışkanlıklardan (parmak veya emzik emme vb.), diş ve çevre dokuların kayıplarından ötürü oluşabilmektedir.
-
Ortodontik problemlerin belirtileri nelerdir?
Ortodontik problemler yüzde ve dişlerde şekil bozuklukları, çiğneme ve ısırma gibi fonksiyonlarda kayıplar ile belirti vermektedir.
-
Çocuklarda ortodontik tedavi zamanlaması
Çocuklarda süt dişlerinde sürme tamamlandıktan sonra mutlaka doktor kontrolüne getirilmelidir. Çenelerin uyumunun bozulduğu bazı vakalarda büyüme ve gelişimi takip ederek erken yaşat müdahaleler yapılabilmektedir.
-
Erken yaşta ortodontik tedavinin önemi
Çene kemiklerini ilgilendiren, büyüme gelişimin çeşitli aygıtlarla yönlendirilmesi ile yapılan tedavilerde erken yaşta teşhis çok önemlidir.
İleri derecede çapraşıklık vakalarında süt dişleri sürmesinin yönlendirilerek yapılacak ortodontik tedavinin kolaylaştırılması mümkün olabilmektedir.
-
Ortodontik tedavi ne kadar sürer?
Yapılacak tedavinin çeşitliliği ve hastanın kullanması gereken aygıtlara karşı olan uyumu ve işbirliği tedavi süresini oldukça etkilemektedir.
Uyumlu ve işbirliği tam hastaların çeneleri ile ilgili bir uyum sorunları yoksa aktif tedaviler ortalama 12 ay sürmektedir. Devamı da mutlaka en az aktif tedavi süresi kadar sürecek pekiştirme dönemi olmalıdır.
-
Braketler ile yaşamak
Yeni bir gözlük veya ayakkabı kullanmaya benzer. İlk tanışmanız sorunsuzdur ama devamında bir alışma süreci gerektirir. İlk günlerde mutlaka ufak tefek rahatsızlıklar olacaktır. Dişlerde uygulanan kuvvetlere karşı ağrı şeklinde bir cevap olabilir ancak bu ağrı 3-4 günden fazla sürmez ve ağrı kesicilere cevap veren bir ağrıdır.
Aygıtların varlığı sonradan unutulsa da ilk günler fazlaymış gibi gelebilir. Ağız içinde tahrişler oluşabilir tabi medikal tedavileri ve önleyici ilaçları mevcuttur.
Ağızda ortodontik aygıtlar varken xdoktorunuzun vereceği yasaklar ile ilgili listeye mutlaka uyulmalıdır.
Aksi takdirde aygıtlarda oluşan deformasyonlar tedavinizdeki süreçleri etkileyip tedavi süresinin uzamasına neden olabilir.
-
Ağız hijyeni
Çok önemlidir çünkü iyi fırçalanmayan yerlerde çürükler ve kalıcı lekelenmeler oluşur. Diş etlerinde ciddi hastalıklar ve diş eti büyümeleri görülür.
-
Kontroller
Genel olarak 4 haftalık periodlar halinde olmaktadır ihtiyaca göre 2-6 hafta arasında da olabilir.
-
Ortodontik tedaviye alışmak
Ortalama 1 hafta sürer. Sonrasında birçok hasta tellerin varlığını unuttuğunu ve çok alıştığını söylemektedir.
-
Yeme-içme alışkanlıkları
Doktorunuzun verdiği listede belirtilir.
-
Ağrı ve dişlerde mobilite(Sallanma)
Daha önceden klinik ve radyolojik olarak tespit edilmiş bir sorun yoksa tamamen ortodontik kuvvetlerden kaynaklı dişlerde ağrılar ve sallanmalar olabilir, ağrılar süreklilik göstermez dönemsel olabilir, bu şikâyetler fizyolojik bir sürecin sonucudur.
-
Hasta Kooperasyonu
Tedavinin başarısını ve süresini etkileyen en önemli etkendir. Ortodontik tedaviler hastaların katılımını gerektiren tedavilerdir. Tüm medikal tedaviler gibi ilaçlar yerine aygıtlar kullanılmaktadır. İlaçlı tedavilerde nasıl reçeteye sadık kalınmazsa tedavi olmayacağı gibi ortodontide de xreçete doktorunuzun size anlattığı kullanım talimatıdır, uyulmazsa %100 başarı beklemek mümkün değildir.
-
12 yaş ve üzeri ortodonti
Ortodonti tedaviyi etkileyecek herhangi bir hastalığı veya kooperasyon sorunu olmadığı sürece gereken her yaşta yapılabilir.
Genelleme yapmak doğru değildir şu yaş kesin uygundur denemez.
Çene uyum sorunu,xyutkunma problemi, çene darlığı parmak emme gibi durumlardax4-5 yaş gibi erken dönemlerde, çapraşıklık vakalarında xerişkinlerde hemen hemen her yaşta ortodontik tedavi yapılabilir.
-
Tedavi seçenekleri ve kullanılan apareyler
Ağız içi aparey Sabit ve hareketli olmak üzere ikiye ayrılır.
Ağız dışı aparey çenelik yüz maskesi head gear gibi aygıtlardır.
-
Ortodontikx tedavide riskler nelerdir?
Ağız hijyeni iyi korunmazsa çürükler ve kalıcı lekelenmeler oluşabilir, diş eti hastalıkları görülebilir, diş eti büyümeleri olabilir.
Ender olarak kök yapısı zayıf dişlerde kuvvet uygulanmasına bağlı olarak kök erimeleri ve nekroz dediğimiz dişte kararmalar görülebilir. Ancak bu çok nadir görülen bir durumdur, kanal tedavisi ve beyazlatma tedavisi ile bu sorunlar çözülebilir.