PANİK BOZUKLUĞU
Yazar Şehnaz Neslihan Gürz Yalçın • Psikiyatrist • 29 Haziran 2017 • Yorumlar:
Panik bozukluğu, beklenmedik şekilde başlayan ve yineleyen, yoğun korku içeren kaygı nöbetleri (panik nöbetleri) ile karakterize bir bozukluktur. Bu nöbetler günler ya da yıllar sürebilir. Panik atakları--- “kendiliğinden” ve “beklenmedik şekilde” olurlar. Bir sonraki atağın ne zaman olacağı ya da olup olmayacağı konusunda yoğun endişe ve sıkıntı yaşanır-- “beklenti anksiyetesi”.
Panik atak nedir?
Dakikalar içinde doruğa ulaşan ve o sırada aşağıdaki belirtilerden dördünün ya da daha fazlasının ortaya çıktığı, birden yoğun bir korku ya da yoğun içsel sıkıntının bastırdığı bir durumdur:
- Terleme
- Çarpıntı, kalbin küt küt atması hissi
- Titreme ya da sarsılma
- Soluğun daraldığı ya da boğuluyor gibi olma duyumu
- Soluğun tıkandığı duyumu
- Göğüs ağrısı ya da göğüste sıkışma hissi
- Baş dönmesi, ayakta duramama, sersemlik ya da bayılacakmış gibi olma duyumu
- Bulantı
- Titreme, üşüme, ürperme ya da ateş basması duyumu
- Uyuşmalar
- Gerçek dışılık ya da kendine yabancılaşma
- Denetimini yitirme ya da “çıldırma” korkusu
- Ölüm korkusu
Panik Bozukluk nedir?
A. Yineleyen beklenmedik panik atakları
B. Ataklardan en az birinden sonra aşağıdakilerden biri ya da her ikisi de bir ay ya da daha uzun süreyle olur:
- Başka panik ataklarının olacağı ya da bunların olası sonuçlarıyla ilgili olarak sürekli bir kaygı duyma
- Ataklarla ilgili olarak, kaçınma davranışları gösterme
C. Bu bozukluk bir madde ya da başka bir sağlık sorunuyla ilgili değildir
D. Bu bozukluk başka bir ruhsal bozuklukla açıklanamaz
Sıklığı nedir?
- PB yaşam boyu yaygınlığı--%1.5-5
- Kadın/erkek=3/1
- Ortalama görülme yaşı 25
Eş tanılar nelerdir?
- Depresyon
- Sosyal kaygı bozukluğu
- Fobiler
- Yaygın anksiyete bozukluğu
- OKB (takıntı-zorlantı bozukluğu)
- Panik atağı tetikleyen ya da taklit eden tıbbi durumlar
- Kansızlık
- Kalp yetmezliği
- Kalp krizi
- Aritmi
- Hipertansiyon
- Mitrak kapak sarkması
- Astım
- KOAH
- Emboli
- SVO(felç)
- MS
- Epilepsi(sara)
- Tümörler
- Migren
- Addison hastalığı
- Hipoglisemi
- Hipoparatiroidizm
- Diabet
- Hipertiroidizm
- Menopoz
- Cushing Sendromu
- İlaç zehirlenmeleri
- Alkol kesilmesi ya da zehirlenmesi
- Diğer durumlar— VitB12 eksikliği
- Enfeksiyonlar
- Elektrolit düzensizlikleri
- Kafein
İlk nöbet genellikle beklenmedik şekilde ortaya çıkar. Bazen heyecanlanma, fiziksel egzersiz, cinsel etkinlik ya da duygusal travmayı takiben de ortaya çıkabilir. Belirtiler 10 dk içinde hızla artar, 30 dk içinde geçer. Ana belirti—öleceği ya da yıkıma uğrayacağı korkusudur. Kafa karışıklığı ve dikkat dağınıklığı yaşanır. Sıklıkla çarpıntı, terleme ve nefes darlığı eşlik eder. Kişi yardım alacağı ortamlardan uzaklaşmak istemez. Konuşma zorluğu, tekrarlayan düşünceler, hatırlama güçlüğü, gerçeklikten kopma ve çöküntü hissi yaşanır. Hastalar sıklıkla acil servislere başvururlar. Nabız, tansiyon ölçümü yapılır, EKG çekilir. Sonuçlarda ılımlı bir tansiyon yüksekliği dışında bulgu saptanmaz.
Hastaya “önemli bir şeyi olmadığı, kalp krizi geçirmediği söylenir ve psikiyatriye gitmesi ''söylenir.
Tedavisi
- İlaç tedavisi-Antidepresanlar, Sakinleştiriciler(kaygı gidericiler)
- Psikoterapi-Bilişsel-davranışçı terapi
- Yaşam tarzı değişiklikleri