Psikolojik Sağlamlılığı Güçlü Çocuklar

Ruhsal ve zihinsel sağlık için psikolojik sağlamlılık en başlıca gerekliliklerdendir. Zor durumlar karşısında baş edebilme, olumsuz hallerin yaratacağı durumlardan korunarak çaba ve dirayet gösterebilme gücüdür. Sağlıklı bir duygu durumu ve sinir sistemi psikolojik sağlamlılık için gerekli ön zemindir. Güçlenme süreci ise anne karnı anından itibaren erken çocukluk dönemince yoğun olarak gerçekleşir. Bu sürecinin en temel taşlarını ebeveynler koymaktadır. Çocukların bakım verenleri tarafından duygularının anlaşılıyor ve kucaklanıyor olması psikolojik sağlamlılığın ilk destekleyicidir. Gün içerisinde bilmediği onlarca farklı duygu yaşayan çocukların bu duyguları anlamlandırabilmesi için gelişimlerine uygun sohbetler etmek, söylem ve hislerini küçümsemeden kucaklamak gerekir. Bir diğer destekleyici unsur güven algısı ve güvenli ortam hissidir. Çocuklar çözümsüz tartışmalardan uzak kalıp seslerin aşırı yükselmesine şahit olmadıkları sürece güvendesin mesajı alırlar. Sadece ev ortamında değil, girdiği tüm sosyal ortamlarda psikolojik ve fiziksel güven mesajını hissetmesi önemlidir. Güven algısının en güzel destekçisi ise sağlıklı sınırların varlığıdır. Anne baba tarafından dengeli ve tutarlı sınırların varlığı kriz ve kargaşalar için önemlidir. Krizlerin çözülebilir ve az oluşu, güven algısının güçlendirir. Gereğinden fazla konulan, neden sonuç ilişkisi kurdurtulamayan sınırlar çocukla iletişimimizde karşılıklı anlaşılmazlık yaratacağı için kaçınmamız gereken durumlardandır ve psikolojik sağlamlılığı olumsuz etkiler.

Çocuklar ilk andan itibaren ebeveynlerinin baş etme sistemlerini izler, gözlemler ve uygularlar. Bu sebeple rol model olmak psiklojik sağlamlılığının bir diğer güçlendiricisidir. Arkadaş, iş ve akraba ilişkilerinizi detaylıca kodlar ve içselleştirirler. İyi rol model olabilmenin yolu da esnek ve güçlü psikolojik sağlamlılığa sahip olmaktan geçmektedir. Bireylerin zihinsel sağlığı güçlü oldukça psikolojik sağlamlılığı da güçlü olur ve bireyler zor durumlarla baş etmekte daha yetenekli olurlar. Burada kişilerin terapi desteği almayı ertelememesi ve kaçınmaması kıymetlidir. Özetle ebeveynin stresi yönetme halleri, duygusal zeka gelişimi, yaşantılara karşı reaksiyonu çocuğa rol model olmakta ve çocuğun psikolojik sağlamlılığını şekillendirmektedir. Zor durumlarda sabırlı kalmayı başarmak, neden zorlandığımızı çocuğun gelişimsel diline uygun anlatmak ve çocukların duygularını olduğu gibi kabul ettiğimizi beden dilimiz ve söylemlerimiz ile hissettirmek gerekmektedir. Çocukların sakinleşme yöntemlerini çeşitlendirmeleri, spor ve sanat dallarıyla ilişkili olmaları diğer destekleyicilerdir. Ek olarak rutin ebeveyn katılımlı serbest oyunlarda çocuğun günlük duygularını ve zorlandığı anları gözlemleyebiliriz. Bu oyunlarda yargılamadan, sohbet ederek, her aşamasını sorarak yaklaşmak kıymetlidir.

Aynı olayı farklı çocuklar yaşarken hepsi farklı boyutlarda etkilenmektedir, bazı çocuklarsa aynı olaylara daha yoğun tepkiler göstermektedir. Psikolojik sağlamlılık gelişimsel süreçle eş değer gitmediğinde duygu geçişlerinin olağandan fazla hızlı, sakinleşme rutinleri ise yavaş olduğu görülmektedir. Tüm çocukların, yaşadığı ve yaşayacağı stresli olaylara karşı kendilerini koruyup baş edebilmeleri için psikolojik sağlamlılıklarının çokça gelişmesi dileğiyle…