RİTİM BOZUKLUĞU İLE İLGİLİ TEMEL SORULAR VE YANITLARI
Yazar Kani Gemici • Kardiyolog • 21 Kasım 2017 • Yorumlar:
1) Ritm Bozukluğunun belirtileri nelerdir? Böyle bir hastalığımız olduğunu
nasıl anlarız?
Ritim bozukluğunun en sık belirtisi çarpıntıdır. Bundan başka tekleme hissi, kalp
vuruşlarının düzensiz hissedilmesi, baş dönmesi, göz kararması, fenalık, göğüste
sıkıntı hissi, baskı veya ağrı, senkop diye ifade edilen şuur kaybı sık belirtiler
arasındadır. Bu belirtilerden biri veya bir kaçı olduğunda ritim bozukluğundan
şüphelenilmeli ve ilgili uzmana başvurmalıdır.
2) Kalp ritmi nasıl sağlanıyor? Bu mükemmel düzen nasıl işliyor?
Kalbin hiç durmaksızın ritmik vuruşlarını sağlayan bölümü, kalbin sağ
kulakçığında ve özelleşmiş hücrelerden oluşan “sinüs düğümü” adlı enerji
santralıdır. Bu santral, çok uzun ömürlü bir pil gibidir. Elektrik enerjisi üretir. Bu
enerji, belli yollarla tüm kalbe yayılarak önce elektriksel hareketi, ardından
mekanik hareketi başlatır ve kontrol eder. Bu merkez, kalbin idare merkezidir.
3) Kalp ritmi nasıl bozuluyor? Ritim bozukluklarının sebepleri nelerdir?
Kalp ritmi, ya kalbin idare merkezindeki arızalar ya da ileti yollarındaki kesintiler
veya ileti yollarındaki fazlalıklar ya da kalbin herhangi bir yerindeki hücre
topluluğunun, merkezi dinlemeyerek kendi kafasına göre hareket etmesi nedeniyle
bozulur.
Pek çok bozulma nedeni var. Miyokardit, kardiyomiyopati gibi kalp kasını tutan
bazı hastalıklar idare merkezindeki hücrelere hasar verebilir, ya da başka bir
bölgede hasara uğrayan hücreler, normal fonksiyonlarını kaybederek başıbozuk
ritimler oluşturabilir. Hipertiroidi ve anemide taşikardi, hipotiroidide bradikardi ve
bloklar sık görülen ritim bozukluklarındadır. Koroner yetersizliklerinde ritim
merkezinin iyi beslenememesi nedeniyle bradikardi ve bloklar, kalp kasındaki
infarkt ya da iskemi bölgelerinden çıkan kontrolsüz taşikardiler önemli ve sık
görülen ritim bozukluklarındandır. İleti yollarındaki bazı defektler, doğumsal
olabilir. Bunlara bağlı taşikardiler, elektrofizyolojik işlem sonrası RF kateter
ablasyonu ile kökten tedavi edilebilir. Ağır bradikardi ya da bloklar, pacemaker
(Kalp Pili) takılarak sağaltılabilir.
4) Bu hastalığın tanısında ne tür güçlükler var (varsa), kimler kendinden
şüphe etmelidir?
Ritim bozuklukları çok çeşitli oldukları, tedavilerinin çok farklılık göstermesi ve
bazılarının hayatı tehdit etmesi nedeniyle ayırıcı tanıları çok önemlidir. Bazan
hastalar gereksiz yere uzun yıllar ilaç alabildikleri gibi, bazan da uygun tedavi
almadıklarından kaybedilebilirler. Aritmi hastası çok dikkatli bir şekilde
değerlendirilmeli, varsa ritim bozukluğunun esas nedeni ortaya konulmalı ve tedavi
buna göre planlanmalıdır.
5) Bu hastalığın yaygınlık oranı/görülme sıklığı nedir? Toplumumuzda
yaklaşık kaç kişide ve hangi yaşlarda var( eğer bir oran var ise)
Ritim bozuklukları toplumda sık görülmektedir. Hemen her yaşta görülebilir.
6) Bu hastalığın tedavi yöntemleri arasında neler var, ve bunların
etkinlikleri nedir? Yan etkileri nelerdir?
Tedavide öncelikle altta yatan bir neden varsa ortadan kaldırılmalıdır. Tedavide
“antiaritmikler” denilen bazı ilaçlar kullanıyoruz. Hangi ilacın hangi hastada
kullanılacağı, tedavinin ne kadar sürdürüleceği uzmanlık işidir. İlaçlar genellikle
baskılama tedavisidir, hemen hiç bir zaman kür sağlamazlar. Yan etkileri genellikle
fazladır, bu yüzden yakın takip edilmelidirler.
7) Aritmi tedavisinde elektrofizyolojik yöntemler, nelerdir, nasıl
uygulanır, sonuçları nasıldır, etkinliği nedir?
Aritmi tedavisinde Elektrofizyolojik Çalışma ve RF kateter ablasyonu, genellikle
kür sağlar ve hastayı kronik ilaç kullanımından kurtarır. Bu tedavinin önemli bir
yan etkisi yoktur. Tedavi laboratuvarda ve ortalama 1-2 saat içinde tamamlanır.
Hasta ertesi gün normal yaşamına döner.
8) Kalp pili ve defibrilatörler (ICD) ne amaçla kullanılır, hastaların yaşam
kaliteleri nasıl değişir, nelere dikkat etmeleri lazım?
Kalp pilleri genellikle bradiaritmilerin tedavisinde yani kalp ritminin aşırı
yavaşlaması ya da kalp bloku gelişmesi durumlarında kullanılır. Bradiaritmiler
geçici bir nedene bağlı değilse genellikle ilaç tedavisinden yarar görmez ve kalp
pili (pacemaker) takılması gerekir.
Bazı taşiaritmiler (Ventrikül taşikardisi veya ventrikül fibrilasyonu gibi) ilaç
tedavisine yanıt vermez. Bazılarının RF ablasyonu da mümkün değildir. Bu
hastalara kardiyak defibrilatör takılması gereklidir. Bu cihazlar da kalp pillerine
benzer, ancak şok enerjisi vererek hayatı tehdit eden ritmi sonlandırıp normale
çevirerek hayat kurtarırlar.
10) Kalp pili, ICD ve elektro fizyolojik uygulamalarda işlemin kalitesini
neler belirler?
İşlemin kalitesini iyi bir ekipman, bu konuda iyi bir eğitim almış, iyi bir merkezde
yetişmiş elektrofizyoloji uzmanı belirler. Aritmi, kardiyolojinin integralidir yani en
çetrefilli konusudur. Aritmolog çok sabırlı, çok dikkatli, uzun soluklu olmalıdır.