ROMATOİD ARTRİT VE BESLENME

Beslenmenin romatoid artrit gelişimine etkisi var mı?

Tüm hastalıklarda olduğu gibi romatoid artrit gelişiminde çevresel faktörler

etkilidir. Çevresel faktörlerin en önemlilerinden birisi de beslenmedir.Son yıllarda

yapılan çalışmalar sigara kullanımının yanında beslenme alışkanlıkların da

romatoid artrit gelişimini etkilediği göstermektedir.

Romatoid gelişiminin engellenmesinde balık ve balık yağının önemi büyüktür.

Haftada 2-3 kez fırında veya ızgarada pişirilmiş balık tüketmek romatoid artrit

gelişiminde belirgin bir azalmaya neden olmaktadır. Omega 3 den zengin olan balık

yağının uzun süreli günlük 2000 mg kullanımı romatoid gelişimini baskılamaktadır.

Özellikle güneş kaynaklı alınan D vitamini de romatoid gelişiminin engellemesi

açısından önemlidir.

Düşük proteinli diyetlerin romatoid artrit gelişimini azalttığı gösterilmiştir. Fazla

kırmızı et tüketiminin romatoid artrit gelişimin arttırdığı öne sürülmektedir. Buna

göre günlük 58 gram kırmızı et veya 88 gram kırmızı et ürünleri tüketenlerde

romatoid artrit daha sık görülmektedir. Bu nedenle günlük protein gereksiniminin

çoğunluğunu balıktan sağlamak faydalı olacaktır.

Tüm hastalıklarda olduğu gibi sebze ve meyve tüketiminin antioksidan etki

nedeniyle romatoid artrit gelişimini engellediği gösterilmiştir. Aylık 80 porsiyondan

fazla pişirilmiş sebze tüketiminin koruyucu özelliği vardır. Zeytin yağı tüketimi

içindeki oleik asite bağlı olarak romatoid artrit gelişimini baskılamaktadır.Tahıl

tüketiminin romatoid artrit gelişimi üzerindeki etkisi bilinmemektedir. Günlük 4

bardaktan fazla kahve tüketimi romatoid gelişimini arttırırken, günlük 3 bardak çay

tüketimi romatod artrit gelişim riskini azaltmaktadır.

Bu nedenle özellikle ailesinde romatoid artrit veya bağ dokusu hastalığı olan

bireylerin beslenmesinde yapacağı değişikliklerle romatoid artrit gelişme riskini

azaltmak mümkün olabilir.

Romatoid artritli hastalar nasıl beslenmeli ?

Son yıllarda beslenme alışkanlıklarındaki değişikliklerin iltihabı baskıladığı ve

eklem ağrılarını azalttığı gösterilmiştir. Günümüzde moda şeklinde çeşitli bitki ve

meyve kürlerinin hastalığın tedavisinde önerildiğini görmekteyiz. Ancak romatoid

artrit gibi kronik hastalıkların kronik tedavisi gerekmektedir. Bu duruma göre

beslenme kürleri yerine ilaç tedavisine ek olarak beslenme tarzındaki

değişikliklerle eklem ağrısı veya iltihabı azaltmak mümkün olabilir.

Temel olarak iltihap arttırıcı gıdalar olan kızartılmış yiyecekler, rafine

edilmiş karbonhidratlar, gazlı içecekler, kuyruk yağı gibi hayvansal yağlar ve

işlenmiş etlerden kaçınılmalıdır. Romatoid artritte beslenmenin temel ilkeleri;

dengeli, sebze ve meyve temelli, yeterince yağsız et, daha çok balık ağırlıklı protein

ve sağlıklı yağ saylayan badem ve ceviz gibi kuruyemişleri içeren beslenmedir.

Buna en yakın beslenme Akdeniz tarzı beslenmedir. Bu tür beslenmenin iltihabı

baskıladığı ve eklem ağrısını azaltmada etkili olduğu iddia edilmektedir.

Romatoid artritli hastaların A, C, D ve E vitamininden zengin sebze ve meyvelerin

tüketmesi ağrılar ve iltihab üzerine olumlu etkileri vardır. Omega 3 tüketiminin

eklem ağrılarını azalttığı gösterilmiştir. Bu nedenle balık tüketmek önemlidir.

Düzenli balık tüketemeyen hastaların günlük 1000-2000 mg omega 3 içeren balık

yağı kapsülleri içmesi yararlı olacaktır.

Bunun dışında, kalsiyum ve D vitamini ve metotreksat kullanan hastaların folik

asit kullanması hastalık ve ilaç yan etkilerine bağlı gelişebilecek sorunları ortadan

kaldırılması açısından önemlidir.

Son dönemde bazı kişilerce glutensiz diyet ile romatoid artritin tedavi edildiği

öne sürülmektedir. Ancak durum böyle değildir. Öncelikle sadece diyetle romatoid

artriti tedavi etmek mümkün değildir. Glutensiz beslenme ile romatoid artritli

hastaların sadece %1’inden daha azında eklem ağrılarında azalma görülmektedir.

Geri kalan %99 hastada böyle bir durum söz konusu değildir. Bu konuda yeni

yaklaşım bireysel yaklaşımdır. Süt, gluten, alkol, et gibi gıdalardan hangisini

aldığınızda eklem ağrınız artıyorsa, o gıdalardan kaçınılması önerilmektedir.

Sonuç olarak romatoid artrit gibi kronik hastalıklar bazı meyve veya otlarla

yapılan kürlerle tedavi edilemez. Ancak ilaç tedavisine ek olarak beslenme

alışkanlıklarımızda yapılan değişikliklerle iltihabı baskılamak ve eklem ağrılarını

azaltmak olasıdır. Bu nedenle romatoid artritli hastalarda yukarıda ana hatları

belirtilen doğru ve dengeli beslenme alışkanlıklarındaki değişikliklerle daha az ilaç

ve daha az ağrı mümkün olabilir.