Savunma Mekanizmaları

İÇİNE ATTIĞIN, GÖRMEZDEN GELDİĞİN HER ŞEY ER YA DA GEÇ SENİ YARALAR…

Kişi huzursuz olduğunda bu huzursuzluğu ne hissetmek ne de yansıtmak ister. Bu yüzden bu duyguları bilinçsizce hissetmemeyi tercih eder. Bunun içinde savunma mekanizmalarını kullanır.

Nasıl ki vücudumuzda bir mikrop bulunduğunda hücrelerimiz savunmaya geçer. Bu mikrobu yok etmek için normalinden çaba fazla sarf eder, bilincimiz de kendini koruma altına almak için aynı şekilde tepkiler verebiliyor.

Mesele şu ki kısa sürede savunma mekanizmalarını kullanmak kişiye iyi gelirken, uzun sürede ciddi anlamda yaralanmalara, problemlere hatta psikopatolojiye sebep olur. Psikolojide bir takım savunma mekanizmalarından bahsederiz.

Bunların en yaygını;

Bastırma:

- Canımızı yakan olayları yakmıyormuş gibi yapmak. Bir nevi halının altına süpürmek .

-Zihin bu olayları bilinç dışına iter ve kişinin o an canı yanmaz. Fakat bu mekanizma anlık iyi gelir. Yılların birikimiyle kişi anlamsız yerde, anlamsız bir zaman diliminde kendini ağlayarak bulabilir. Yahut bir takım psikopatolojilerle ( kaygı bozukluğu, depresyon , okb) karşı karşıya olabilir.

Karşıt tepki geliştirme: 

-Sahip olduğu duygunun tam tersini hissetmek olarak tarif edebiliriz.  Âşık olduğumuz kişiden nefret etmek gibi örneklendirebiliriz. Ya da zarar veren bir ebeveyne karşı hissedilen öfkeyi aşırı sevgiye dönüştürme mekanizması da karşı tepki geliştirme olarak adlandırılabilir.

Yansıtma: 

-Kişinin kendi kusurlarını ya da olumsuz yönlerini karşı tarafa aktarması  ya da hatasını kabul etmeyip başkasını suçlaması yansıtma olarak adlandırılır. Yansıtmanın en yaygın örneği, öğrencinin derse çalışmayıp hocanın tutumundan kaynaklı kötü not aldığını düşünmesidir.

Regresyon:

-Regresyon çocuklarda çok görülür, çocuk zor dönemlerden geçtiğinde, duygusal anlamda bazı olayları kaldırmaya hazır olmadığında gerileme gösterebilir.  Anne babası boşanma sürecinde olan çocuk daha önce tuvalet eğitimi aldığına rağmen alt ıslamaya başlıyorsa regresyondan bahsedebiliriz.

Yön Değiştirme:

-Gereken duyguyu gereken kişiye aktarmak yerine başkasına o duyguyu yansıtmaktır.

Yön değiştirmenin en yaygın örneği,  iş yerinde patrona karşı olan öfkemizi evde eşimize ya da çocuğunuza aktarmaktır. 

Telafi.

-Kusurlarımızı bir şekilde telafi etmeye çalışmak. Mesela kişinin kusurlarını telafi etme niyetiyle sürekli başarı peşinde olması, daima iş peşinde koşması özündeki eksiklikleri kapatma çabasında olduğunun göstergesi olabilir.