Sınav Stresi

Sınav stresi eğitimin farklı kademelerinde öğrencilerin yaşadığı problemlerden biri olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu durum Türkiye’deki eğitim sisteminin ilköğretiminden liseye geçişte , liseden üniversiteye geçişte ve sonrasında meslek edindirmek için belirli sınavlara tabii tutulmasından kaynaklanmaktadır. Eğitim-öğretim sürecindeki bu sınav sistemi öğrencilerin değişen koşullara uyum sağlamasını ve rekabetle başa çıkmasını zorunlu hale getirmektedir.

Geleceklerini belirleyen bu sınav sistemi öğrenciler ve o öğrencilerin ebeveynleri için oldukça stresli ve önemli bir süreçtir. Bu sebepten dolayı da öğrenciler sınav kaygısı ve buna bağlı olarak belirli zorluklar yaşamaktadır.

Sınav kaygısını tanımlayacak olursam; Bireylerde sınav öncesinde başlayan çeşitli fiziksel ve psikolojik değişimlerle ortaya çıkan, bireyin sınav esnasında performansını olumsuz yönde etkileyebilen yoğun bir duygudur. Aynı zamanda aile ve toplumdaki artan başarı beklentisi, öğrenciler üzerinde baskı oluşturmakta ve sınav streslerini yükseltmektedir. Başarıyı doğrudan etkileyen bu kaygı öğrencilerin başarısız olmasına veya beklentisinin ve çalışma düzeyinin altında bir sonuç almasına sebep olmaktadır.

Diğer bir açıdan ise, sınav stresi, en üst seviyede olduğunda öğrenciler tarafından akademik yetkinlik inançları sorgulanmaktadır. Bu sorgulama ise onların başarısız olmalarına zemin hazırlamakta ve motivasyonlarını , rutin çalışmalarını engellemektedir. Tam tersi şekilde yetkinliklerine güvenen öğrencilere baktığımızda ise sınav kaygısı yönetim sürecini daha başarılı yürüttüklerini, kariyerlerine ve hayatlarına daha kolay yön verebildikleri gözlemlenmektedir. Bu sebeple öğrencilerin yetkinlik inançlarına güvenmeleri için onlara destek olmak  ve bu konuda cesaretlendirmek önemli bir adım olmaktadır.

Ek olarak, sınav kaygısı ile baş eden öğrencilerin  , aile tutumları da bu süreçte oldukça önemli bir rol oynamaktadır. Ailelerin sınava girecek olan çocuklarına eleştirel ve baskıcı bir tutumla yaklaşması kaygılarını daha çok arttırabilmektedir.

Bu sebeple sınav stresi ile baş etmeye çalışan öğrencilere ve onların ailelerine önerilerde bulunmak istiyorum.

Öğrencilerin , kaygılarını azaltmak için kendilerine özgüvenlerini arttırıcı telkinlerde bulunmaları , gevşeme ve nefes egzersizleri yapmaları , bu kaygı ile baş etmekte çok zorlanıyorlarsa okul psikologları veya terapistler ile iletişime geçip çözüm arayışına geçmelerini aynı zamanda ders çalışma  ve düzenli çalışma ile ilgili problem yaşıyorlar ise kendilerine uygun çalışma yöntemini bulmak için okul psikologlarına başvurup yardım almalarını ve bu yardım sonucunda planlı ve düzenli bir şekilde ders çalışmayı rutin haline getirmelerini öneriyorum.

Ailelere ise ,  evde çocuk ile kurulan iletişim , ona verilen cesaret , onun stresi ile baş etmesi için oluşturulan ortam , verilen destek çocuklara olumlu yönde etki sağlamaktadır. Bu yüzden ev içinde kurulan iletişim oldukça önemli bir rol oynamaktadır. Çocuklarına kapsayıcı ve kabullenici bir tutumla yaklaşmaları , destek olmaları , zorlandıkları durumlarda mola vermelerine ve rahatlamalarına yardımcı olmaları , onları cesaretlendirmeleri , olumsuz bir sonuç olsa dahi her şekilde yanlarında olduklarını belirtmeleri ve bu süreçte olumlu şekilde geri bildirim vermelerini öneriyorum.

Hemen hemen her öğrenci hayatının belli döneminde sınav kaygısı ile karşılaşmıştır , önemli olan bu stres ile baş etmek için çözümler belirlemek ve çevrelerindeki  insanların onlara destek olduğunu hissedip kendi duygularını ve kaygılarını düzenlemeyi başarabilmeleridir. Bu tutumlar ile sınav kaygısının yönetim süreci başarılı bir şekilde gerçekleştirilmektedir.