Smear Testi Nedir? Neden Yapılır?

Smear Testi Nedir?

Smear testi, kadınlarda görülen rahim ağzı kanserini teşhis edebilmek için kullanılmaktadır. Aynı zamanda Pap testi olarak da bilinir. Herhangi bir kesi veya cerrahi işlem olmaksızın, rahim ağzından bir fırça yardımı ile sürüntü (hücre örneği) alınması ile yapılan bu test sayesinde rahim ağzı kanserine neden olabilecek öncü lezyonların varlığı belirlenmektedir. Böylelikle kanser aşamasına gelinmeden erken teşhis ile tedavi imkanı doğmaktadır.

Smear Testi Neden Yapılır?

Pap smear testi, uzmanlar tarafından pelvik muayeneyle yapılır. Vajinadan girilerek rahim ağzından sürüntü (hücre örneği) almak yoluyla gerçekleştirilen smear testinin, doktorunuzun belirlediği rutinlerde tekrarlanması gerekmektedir. Özellikle 30 yaşından büyük olan kadınlarda cinsel yolla bulaşan hastalıklar ve insanlar arasında yaygın olan HPV (human papilloma virüs) tarama testiyle birleştirilerek de yapılmaktadır.

Pap smear testi, kanser tanısı koymak için yapılmamaktadır. Smear testi kansere neden olabilecek hücrelerin, laboratuvar ortamında incelenerek varlığının belirlenmesi için yapılır. Bir diğer deyişle, kansere dönüşebilecek lezyonların önceden belirlenmesi için yapılmaktadır.

Kimler Smear Testi Yaptırmalıdır?

Kadınların ilk cinsel birliktelikten sonra ya da 21 yaşından sonra doktorunun önerdiği sıklıkta tekrarlanmak suretiyle smear testini düzenli olarak yaptırması gerekmektedir. Tarama testinin sıklığı kişinin genel sağlık durumu değerlendirilerek doktoru tarafından belirlenir.

Pap Smear Testi Ne Sıklıkla Tekrarlanmalıdır?

Smear testi sıklığı şu şekilde sıralanabilir;

• Bu test genel olarak 21 yaş ila 65 yaş arasında olan kadınlar için ortalama 3 senede bir tekrarlanabilir.

• Pap testi eğer HPV- DNA testiyle birleştirilecekse bu durumda 30 yaşından büyük olan kadınlarda 5 yılda bir HPV-DNA testi tekrarlamalıdır. HPV-DNA testi direkt olarak Pap testi yerine de geçebilir.

• Eğer kişilerde bir risk faktörü varsa bu durumda yaş fark etmeksizin daha sık bir şekilde test yapılabilir. Smear testinin daha sık aralıklarla tekrarlanmasını gerektiren risk faktörleri şu şekilde sıralanır;

Smear Testinin Yapılması Gereken Risk Faktörleri

• Pap smear testinin sonucunda rahim ağzı kanseri ya da kanser öncesi yaşayan hücreler görüldüyse,

• Kronik kortikosteroid, kemoterapi ya da organ nakli gibi durumlar yüzünden bağışıklık sisteminin zayıflaması,

• HIV enfeksiyonu tanısı konulması,

• Östrojen kullanılması.

Pap Smear Testi Kimlere Yapılmamalı?

Pap smear testinin tekrarlanmasına gerek olup olmadığı uzman tarafından belirlenecektir. Ancak aşağıdaki durumlar sonucunda Pap smear testinin tekrarlanmasına gerek duyulmamaktadır;

• Histerektomi işlemi yani rahmin alınma işlemi, rahim içerisindeki miyomlar gibi kanserli olmayan iyi huylu tümörlerin alınması için yapıldıysa,

• Servikal lezyonu olan ancak 3 ardışık smear testi negatif olup total histerektomi işlemi uygulandıysa,

• 70 yaşın üzerinde ve son 10 yıl içerisinde 3 ardışık smear testi sonucunun negatif olması durumunda.

Henüz cinsel birliktelik yaşamamış kişilerde smear testi uygulanmamaktadır. Rahim ağzı kanserinin en büyük nedeninin HPV virüsü olması ve HPV'nin ağırlıklı olarak cinsel yollarla bulaşması nedeniyle, henüz cinsel birliktelik yaşamamış kadınlarda tercih edilmez.

Smear Testinin Olası Riskleri

Rahim ağzı ( serviks ) kanseri olmak üzere rahim ağzındaki hücresel düzensizliklerin, kanser öncüsü lezyonların ve endometrium kanserinin teşhisi için kullanılan yöntemlerden biri olan pap smear testinde de, diğer testlerde olduğu gibi nadiren de olsa hatalı sonuçlar çıkabilir. Ancak bunun nedeni testin bozuk ya da yetersiz olması değildir. Yapılan smear testinin sonucunun hatalı çıkmasının nedenleri aşağıdaki şekilde sıralanabilir. Şüpheli durumlarda kesin tanı için servikal biyopsi işlemi yapılması gerekmektedir.

• Vücutta az sayıda anormal hücrenin olması,

• Hücre koleksiyonunun yetersiz sayıda olması,

• Anormal olan hücreleri tamamen gizleyen kan hücreleri ya da inflamatuar hücrelerinin oluşması.

Smear Testi Öncesi Hazırlık

Pap smear testi öncesinde hazırlık aşaması oldukça önemlidir. Testin en iyi şekilde sonuç verebilmesi için şu durumlar göz önünde bulundurulmalıdır;

• Vajina içine herhangi bir ilaç ya da krem gibi uygulamaların yapılmaması gerekir.

• Test yapılmadan öncesi 48 saat içersinde cinsel ilişkiye girilmemesi gerekmektedir.

• Vajinal duş, yani vajinanın iç kısmının basınçlı su ya da başka bir sıvı ile yıkanmamış olması gerekir.

• Genital enfeksiyon var ise bunun tedavi edilmesinden sonra smear testi yaptırılmalıdır.

• Regl döneminde bu test yaptırılamaz.

Test Sırasında ve Sonrasında Gerçekleşenler

Pap Smear Sırasında

Her jinekolojik muayenede yapılması gerekmemektedir, ancak kişiye göre değişkenlik gösterecek ve uzman tarafından önerilecek sıklıkta tekrarlanması gerekmektedir.

Smear testi sırasında her zamanki rutin jinekolojik muayenelerde olduğu gibi jinekolojik muayene masasında, rahim içinin daha rahat görülebilmesi için spekulum adı verilen bir plastik bir aparatın nazik bir şekilde rahme yerleştirilmesinin ardından, vajinanın içerisinde ince uzun bir fırça ile girilerek rahim ağzından sürüntü alınır. Rahim ağzından sürüntü alınması herhangi bir doku çıkarılması anlamına gelmemektedir, sıvı örneği alınmak gibi ilgili bölgeye fırçanın değdirilmesi suretiyle hücre örneği alınır.

Pap Smear Sonrası

Yapılan testten sonra kişiler günlük hayatına herhangi bir kısıtlama olmadan devam edecektir. Alınan örnek laboratuarda incelenmek üzere içi sıvı dolu bir tüpe konulur. Alınan hücre örneğinin laboratuarda incelemesi yapılır ve sonuçlar incelenmek ve değerlendirilmek üzere ilgili hekime iletilir.

Smear Testi Sonucu Nasıl Değerlendirilir?

Smear testi sonucu testin uygulandığı merkeze göre değişmekle bir kaç gün içerisinde çıkar. Ancak kamu kuruluşlarında bu süre ortalama 1 haftadır. Alınmış olan örnekler laboratuar ortamında detaylı bir şekilde incelenir.

Yapılan inceleme sonucunda test sonucu negatif (normal) ise, hiç anormal ya da kanser öncülü hücre bulunmaması, yalnızca normal servikal hücreler tespit edildiği anlamına gelir.

• Şayet test sonucu anormal ise, servikal hücrelerin anormal olmasının birçok nedeni olabilir. Servikal enfeksiyonlar ya da prekanseröz hücreler anormal hücreler görünmesine neden olabilir. Anormal bir sonuç alındığında enfeksiyon tedavisi ve/veya yakın takip ve/veya kolposkopi + servikal biyopsi yapılması gerekebilir.

Smear testi sonucunun anormal olması, birçok kadında endişe yaratmaktadır. Test sonucunun yorumlanması, devamında yapılması önerilen işlemler ve tedavi konusunda doktorun yönlendirmesi ile hareket edilmelidir.

Sık Sorulan Sorular

Smear Testi Pozitif Çıkması Ne Demek?

Yapılan test sonucunda hücreler anormal bir şekilde değerlendirildiyse eğer sonuç pozitif çıkar. Ancak pozitif çıkması o kişide kanser olduğunu da göstermez. Anormal olan sonuçların büyük bir kısmı genel anlamda HPV denilen virüsün enfeksiyon değerine göre değişebilir.

Rahim Ağzı Kanseri Belirtileri Nelerdir?

Rahim ağzı kanserinde aşağıdaki belirtiler görülebilir:

• Düzensiz, mens (adet) dönemleri arasında veya cinsel ilişkiden sonrasında anormal vajinal kanama

• Cinsel ilişki sırasında ağrı

• Sırt, bacak veya kadın cinsel organlarının olduğu bölgede ağrı

• Yorgunluk, kilo kaybı, iştah kaybı

• Vajinal rahatsızlık veya kokulu akıntı

• Tek bir bacakta şişkinlik

• İdrar yaparken ağrı