Sporcularda Arjinin Kullanımı
Yazar Gökhan Çelik • Diyetisyen • 18 Aralık 2019 • Yorumlar:
Arjinin yarı-esansiyel olan bir amino asittir ve araştırmalarda, nitrik oksidin öncüsü olarak belirtildikten sonra önemli bir bileşen haline gelmiştir. Arjinin; kanser ve travma vb. gibi stres durumlarında ihtiyacı artan, vücutta birçok metabolik yolda görevi olan esansiyel bir aminoasittir. Arjinin, özellikle et, yumurta, deniz ürünleri, fındık ve soya vb. gibi gıdalarda bulunur.
Arjininin akut etkisinin egzersiz kapasitesini fazlalaştırmak, kronik etkisinin ise kas protein sentezini fazlalaştırmak olduğu belirtilmektedir. Akut etkileri aktivite esnasında aktif iskelet kaslarında Nitrit Oksit (NO) artışına bağlı vazodilasyonu sağlayarak performans artışı sağlayacağı belirtilmektedir. Kronik etkilerinin ise endojen büyüme hormonu sekresyonunu ve kreatin sentezini arttırmak olduğu belirtilmektedir.
Arjinin, vücut geliştirme sporcuları tarafından idman sırasında ihtiyaç duyulan patlayıcı güç etkisinin ortaya çıkarılmasında (nitrik oksit) ve uyku sırasında büyüme hormonu (GH) seviyesinin arttırılmasında ve en önemlisi erkeklerde sperm ve ereksiyon kalitesinin sürdürülmesinde önemli olduğu kanısıyla kullanılmaktadır.
Arjinin üreticileri, desteklerle daha fazla miktarda arjinin almanın, vazodilatör ve kan akışını arttıran nitrik okside dönüştüğü için performansta artış sağladığını iddia ederek pazarlamaktadırlar. Artan kan akışı, egzersizde kaslara oksijen ve besleyici maddelerin verilmesine yardımcı olur ve kas yorgunluğuna neden olan atık ürünlerin atımını hızlandırır.
Araştırmalar sınırlı olsa da yapılan bir çalışmada, arjinin desteklerinin kas geliştirme ve güçlendirme egzersizleri (vücut geliştirme gibi) ya da aerobik aktiviteler (koşma ve bisiklete binme gibi) üzerinde etkisi olmadığı yönündedir. Belirtilen çalışmada 3 ay süre ile günde 2 ila 20 g arjinin desteği kullanılmıştır.
Gücü arttırmak, performansı arttırmak veya egzersiz sonrası yorgunluk ve ağrı hissine sebep olan kasların iyileşmesini sağlamak için arjinin takviyeleri almayı destekleyen çok az bilimsel çalışma vardır.
Arjininin kullanım dozu 3-9 g/gün şeklindedir. Arjinin takviyesinin günde 9 g alındığında herhangi bir yan etkisi olmadığı belirtilmiştir. Daha fazla alınması gastrointestinal sistem hastalıklarına neden olabilir ve kan basıncını biraz düşürebilir. Yüksek dozlarda arjinin kullanımı gerçekleştiğinde diğer amino asitlerin üretimi engellenir ve diyare vb. sindirim sitemi yan etkileri oluşum riski fazlalaşır. Diyarenin yanı sıra; hipotansiyon, taşikardi gibi yan etkileri de gözlemlenirken uygun miktarlarda kullanımında yan etkisi gözlemlenmemiştir.