Stresin Hormonlar Üzerine Etkileri

Kanadalı bilim adamı G.Selye 1936 yılında, vücudun, uzun veya kısa süreli, olumsuz yaşam koşullarını yaşadığı devrelerde, bu olaylarının üstesinden gelebilmesi yetisini olduğunu ileri sürmüş ve bunu adaptasyon sendromu terimi ile tarif etmiştir. Bu durum daha sonraları, stres reaksiyonu olarak literatüre geçmiştir.

Dış veya iç uyarıların etkisi altındaki hayvanların ve insanların vücudunda, bu etkenlerin yaratacağı olumsuz sonuçlardan vücudu korumak ve sorunların üstesinden gelmek için, bir dizi reaksiyonlar meydana gelir. Bu reaksiyonların amacı vücudun bozulmuş dengelerini düzeltmek veya geri döndürmektir.

Stresi yaratan faktörler ve bunlara cevaplar çok sayıdadır ve bir bireyden diğerine farklılıklar gösterir, hatta aynı birey için, aynı stres, zaman zaman farklı reaksiyonlar yaratabilir. Çok çeşitli sağlık sorunları, enfeksiyonlar ameliyatlar, anestezi, kazalar, iklim, çevre ve mekan değişiklikleri, mesleki koşullar, fiziksel, psikolojik (zihinsel) travmalar, sınavlar, başarı veya başarısızlıklar, bir yakının kaybı, ailevi sorunlar, üzüntü yaratan diğer haller, çeşitli ilaçlar ve sayılamayacak kadar çok etken, bu reaksiyonları tetikleyebilir.

Stres durumları vücutta esas olarak kortizon ve adrenalin (ve noradrenalin) gibi bazı hormonların fazla salınımına neden olduğundan, bu hormonlar stres hormonları olarak anılırlar. Bu hormonlar, metabolizmayı (şeker, yağ ve protein), ter bezi ve başka hormonların salgılarını, özellikle adrenalin ayrıca kan basıncı ve dolaşımını, kalp atım sayısını ritmini ve bağışıklık sistemini de dolaylı olarak etkiler. Birçok şeker hastası kan şekerlerinin, stres zamanlarında yükseldiğini fark ederler. Streslere bağlı, bir gün içinde saçların tamamen dökülmesi veya ağarması, iklim ve yer değişimlerinde kadınlarda ki adet düzensizlikleri, barsak hareketlerinin, idrara çıkma ritmindeki değişiklikler stres reaksiyonlarının diğer bazı örnekleridir.

Herkese stressiz bir yaşam dileğiyle.