Stresini Tanı ve Ortadan Kaldır

Stres, yaş cinsiyet ve iş ayrımı gözetmeksizin herkesi etikeleyebileceğinden belki de zamanımızın en yaygın sosyal problemleridir.Hepimiz stresi yaşarız ve bunu engelleyemeyiz. Stresle her gün yüzyüze olduğumuz için hepimizin belirsiz de olsa stresin ne olduğu, fiziksel ve psikolojik sağlığımıza neler yapabileceği hakkında bilgimiz var.

Stres, bireyin duygusal ya da fiziksel durumuna karşı olası bir tehdit sezdiğinde vücudunda ya da beyninde oluşan tepkidir. Stresin etkileri ve sonuçları üzerine bahsedecek olursak;

Kişisel etkiler: Huzursuzluk, saldırganlık, duyarsızlık, depresyon, yorgunluk, asabiyet, suçluluk ve utanç, sinirlilik, karamsarlık, düşüz özsaygı, yalnızlık, tehdit ve gerginlik.

Davranışsal etkiler: Kaza eğilimi, ilaç kullanımı, duygusal patlamalar, aşırı yeme veya tat kaybı, aşırı alkol kullanımı, sigara kullanımı, heyecanlılık, tahrik edici davranışlar, az konuşma, sinirsel kahkalar, hareketsiz kalamama, titreme.

Psikolojik etkiler: Kan ve idrarda yüksek katekolamin ve kortikostreid bulunması, kan şekerinin yükselmesi, kan basıncı ve kalp atışının artması, ağız kuruluğu, terleme, gözbebeğinin genişlemesi, solunum güçlüğü , sıcak ve soğuk nöbetler, boğazda şişlikler, kol ve bacaklarda hissizlik ve karıncalanma.

Tıbbi etkiler: Astım, adet görememe, göğüs ve sırt ağrıları, koroner kalp hastalıkları, ishal, baş dönmesi ve halsizlik, hazımsızlık, sık idrara çıkma, migren ve baş ağrıları, kabuslar, uykusuzluk, nevroz, psikoz, psikosomatik bozukluklar, şeker hastalığı, ciltte görülen lekeler, ülser, cinsel isteksizlik ve güçsüzlük.

Organizasyon ile ilgili etkiler: Görev başında bulunmama, düşük endüstriyel ilişkiler ve verimsizlik, yüksek iş kazası ve düşül iş teslim oranları, kötü iş ortamı, işinden memnuniyetsizlik ve nefret ortamı.

(Cox 1978)

Yukarıdaki tabloda stresin zararlarından bahsederken siz de olan belirtilerini not alarak yardım talebinde bulunabilirsiniz ve aynı zamanda yazının devamında stresle baş etme yöntemlerinden bir kaçını deneyimleyebilirsiniz.

Kişisel stresin dolaylı ya da doğrudan kaynağı olan inançlar ve varsayımları bireyin nasıl tanıyabileceğini ve onlarla nasıl başa çıkması gerektiğini öğrenmesi gerekmektedir. Başa çıkmak için kısaca rahat uygulanabilir bir metottan bahsedelim.

Metot :
Dikkatinizi sırayla vücudunuzun farklı bölümlerine yoğunlaştırarak başlayın. Dikkatinizi toparlayamıyorsanız öncelikle gözünüzü kapatın, rahat bir yere oturun ve  burnunuzdan derin nefes alarak ağzınızdan nefesinizi verin. Bu uygulamayı 3 dk boyunca uygulayın. Artık dikkatinizi toparlamaya hazır olduysanız şimdi söylenenleri yapabilirsiniz;

Derin nefes alıp vermeye devam ederken parmaklarınız ile başlayın, onları rahatlatın ve oradan bileklerinize omzunuza baş ve sırt bölgenizi rahatlatın.Göz kapaklarınızı ve çenenizi kontrol ederek rahatlayın. Sonra vücudunuzun gerginliğini kontrol edin. Bu uygulamaya 10 dakika boyunca devam ediniz.

Tabii ki uygulanabilir her metot kısa sürede stresinizle baş etme de anlık tepkiler verse dahi bir uzun süreli uygulamalar gerekmektedir. Bu metotu mutlaka 1 ay boyunca uygulayın. Unutmayın kendi başınıza çözüm üretirken mutlaka eksiklikler olacaktır.